Oklopnjača Merimak
| Merimak | |
|---|---|
 Oklopnjača Merimak (Virdžinija). | |
| Opšti podaci | |
| Karijera |  Konfederativne Američke Države |
| Porinut | 1862. |
| Sudbina | Dignut u vazduh prilikom povlačenja maja 1862. |
| Glavne karakteristike | |
| Deplasman | 3.500 t[1] |
| Dužina | 84 m[1] |
| Širina | 16 m[1] |
| Gaz | 6.5 m[1] |
| Pogon | parna mašina |
| Snaga | 1.200 KS[1] |
| Brzina | 5 čvorova (9 km/h)[1] |
| Posada | 320[1] |
| Naoružanje | 2 x 200 mm 2 x 160 mm 6 x 230 mm |
| Oklop | trup do 25-76 mm, kazamat do 102 mm, palubni oklop do 25 mm[1] |
Oklopnjača Virdžinija (engl. CSS Virginia), poznatija kao Merimak (engl. USS Merrimack), bila je ratni brod Konfederacije u Američkom građanskom ratu (1861–1865), porinut 1862. Ovaj brod bio je jedna od prvih oklopnjača na parni pogon u svetu, i njegova bitka sa Monitorom, prvom oklopnjačom Unije (9. marta 1862), bila je prvi sukob oklopnih brodova u istoriji.[1]
Karakteristike[uredi | uredi izvor]
Merimak je bio drvena fregata na parni pogon, deplasmana 3.500 t, rekonstruisana u kazamatnu oklopnjaču pod imenom Virdžinija, brzine 5 čvorova, oklopljenu gvozdenim pločama i podešenu za borbu kljunom. Virdžinija je bila naoružana sa 10 topova, od kojih po 2 kalibra 200 i 160 mm sa izolučenim cevima (dugog dometa), i 6 kalibra 230 mm sa glatkim cevima (kratkog dometa).[1]
Bitka Merimaka i Monitora[uredi | uredi izvor]
Oklopnjača Virdžinija napala je 8. marta 1862. na Hempton Roudsu ratne brodove Severa i uništila dva, a jedan teže oštetila. Kada se 9. marta na bojištu pojavio Monitor (deplasmana 1.250 t, brzine 9 čvorova, takođe oklopljen gvozdenim pločama, naoružan sa 2 topa do 280 mm), počeo je u 9 časova artiljerijski dvoboj, u kojem nijedan brod nije mogao naškoditi drugome, a svaki je pripisivao pobedu sebi. Posle četvoročasovne borbe, Virdžinija se zbog dotrajalih strojeva i lošijih pomoračkih osobina povukla u reku Elizabet (engl. Elizabeth River). Virdžiniju je vojska Juga prilikom povlačenja maja 1862. digla u vazduh, dok je Monitor decembra iste godine potonuo u oluji kod rta Heteresa (engl. Cape Hatteras).[1]
Uticaj[uredi | uredi izvor]
Borba Merimaka i Monitora izazvala je izuzetnu pažnju mornaričkih krugova u svetu, i uslovila pojavu nove klase ratnog broda - monitora.[1]
Reference[uredi | uredi izvor]
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Gažević, Nikola (1973). Vojna enciklopedija (knjiga 5). Beograd: Vojnoizdavački zavod.