Sve jednom prođe, sve se jednom završi
SS-podoficir sa njene leve strane je ratni dopisnik Jozef Šifko, slovenački folksdojčer, koji je šou snimao filmskom kamerom (samo devet dana kasnije, kao snimatelj „Princ Eugen” divizije, Šifko će se obresti u selu Kriva Reka i biti svedok potpuno drugačijeg događaja: stravičnog masakra srpskih civila
„Sve jednom prođe, sve se jednom završi” bio je drugi po slušanosti muzički hit Vojničkog radija Beograd, u Drugom svetskom ratu. Ova nemačka ljubavna pesma kao i čuvena „Lili Marlen“ stekla je veliku popularnost na obema stranama u Drugom svetskom ratu, zahvaljujući Radio Beogradu.[1]
Preduslovi[uredi | uredi izvor]
Nakon okupacije Beograda 1941, Radio Beograd, čiji se signal mogao hvatati širom Evrope, postao je radio-stanica nemačkih okupacionih snaga pod imenom „Vojnički radio Beograd“ (nem. „Soldatensender Belgrad“). Oficir koji je radio u stanici, po dolasu u Beogard iz Beča je poneo nekoliko ploča sa muzikom radi emitovanja. Među njima je bila tada malo poznata pesma „Lili Marlen“ u izvođenju Lale Andersen, stara 2 godine, izdata u svega 700 primeraka. Zbog nedostatka drugih ploča, Radio Beograd je često emitovao ovu pesmu, koja je ubrzo postala vrlo popularna, uprkos protivljenju nacističkih organa vlasti, prvenstveno Jozefa Gebelsa, nemačkog ministra za propagandu, koji je i naredio prestanak njenog emitovanja.[2] Nakon toga, u Radio Beograd su počela da pristižu mnogobrojna pisma nemačkih vojnika sa svih strana Evrope, u kojima su molili da se pesma vrati u program. Radio Beograd je vratio pesmu u svoju programsku šemu, i od tada ju je emitovao svake večeri u 21:55.[3]
Nastanak pesme „Sve jednom prođe, sve se jednom završi”[uredi | uredi izvor]
Vojnici stacionirani po Mediteranu, uključujući i nemačke odrede u Africi i britanske pripadnike Osme armije, zbog velike popularnosti pesme Lili Marlen, redovno su podešavali svoje radio-prijemnike kako bi slušali „Vojnički radio Beograd“. Čak je i general Romel, komandant nemačkih snaga u Africi, bio ljubitelj „Vojničkog radio Beograda“ i zajedno sa vojnicima slušao ga je svako veče.[4]
Imajuži u vidu sve veću popularnost radija iz Beograda, njgovi urednici krenuli su u stvaranje još jene polularne pesme - „Sve jednom prođe, sve se jednom završi”.
Pesmu je prvi put javno izvela nemačke pevačice Edit Klavunde, 3. oktobra 1942. godine [a], na otvaranju zimskog programa „Vojničkog radija Beograd” u Narodnom pozorištu. Vesela dvadesetosmogodišnja pevačica Edit Klavunde pesmu je izvela uz muzičku pratnju Plesnog orkestra Vojničkog radija Beograd pod upravom poznatog umetnika na harmonici Hansa Georga Šica.
Nastup nemačke pevačice Edit Klavunde, danas je skoro sasvim zaboravljen, ali će pesma „Sve jednom prođe, sve se jednom završi”, biti upamćena kao drugi najveći hit Vojničkog radija Beograd (napravljen po uzoru na proslavljenu „Lili Marlen”). Edit je pesmu na nosaću zvua snimila u Berlinu, uz muzičku pratnju (tada čuvenog) Plesnog orkestra Adalberta Lutera.
Pesmu je komponovao poznati austrijski kompozitor Fred Rejmond, koji je kao pripadnik nemačkih propagandnih trupa sarađivao sa beogradskim radijom - i koji je takođe sa Edit Klavunde nastupio u Narodnom pozorištu ovom prilikom.
Napomene[uredi | uredi izvor]
- ^ Danas skoro sasvim zaboravljene (a ni tada ne previše poznata) nemačka pevačica.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Ž., Ivan. „Otvaranje zimskog programa Vojničkog radija Beograd”. Bandenkampf in Jugoslawien 1941-1945. Pristupljeno 16. 3. 2017.
- ^ Michael H. Kater Different Drummers: Jazz in the Culture of Nazi Germany, Oxford University Press, 1992.
- ^ Marlene Dietrich: The Saga of "Lili Marlene" by Robbie Rhodes, Canada Free Press. 2008.
- ^ I was Rommel's driver — Rudolf Schneider, a German soldier in WWII who worked as Field Marshall Rommel's driver, remembers the desert war, BBC Today, 2009.