Корисник:Vojvoda Komanski/песак

Selo Komani

Selo Komani se nalazi u Katunskoj nahiji, u jedno i najveće selo Katunske nahije. Komani se sačinjavaju iz sedam manjih sela: Ćafa, Baloči, Oraovica, Milati, Lužnica i Crvena paprat. I selo Komani se prostire jednim dijelom na Podgoričku opštinh a drugim na Danilovgradsku opštinu.

Geografski polozaj

Početak sela se smatra od Komanskog mosta nedaleko od Podgorice. Pa preko brda Zelenike gdje se graniči sa Berima i Lješanskom nahijom. Zatim brda Busovnika cijelom dužinom sve do planine Sađavac. U Komanima preovladava brdski teren, al selo Ćafa i Lužnica mogu da se pohvale sa velikim prostranstvom livada. Koje je veoma povoljno za uzgajanje vinonove loze, lubenice i mnogo jos voća i povrća koje uspijeva na ovom podneblju. Veliku pomoć za uzgajanje voća i povrća u sušnim ljetnjim danima daje rijeka matica. Rijeka Matica je jedinstvena ne samo u regijonu već i u Evropi.

Njena jedinstvenost se krije u tome kad rijeka Sitnica koja odvodi vodu iz Matice u Moraču a Morača u Skadarsko jezero . U ljetnjem periodu kada rijeka Sitnica presuši Matica iz svog izvorista ide do mjesta gdje je Sitnica presušila i vraće se opet u svoje izvoriste. Tako da rijeka Matica ne presušna preko cijele godine. Ima dvije stalne pritoke a to su Trešenica (koja izvire iz izvorista Mareza) i Crkovnica. Dok ima i estavele (koji su preko zime aktivni dok ljeti ne aktivni) seoski nazivi su za te estavele Čista i Pogana jama. Kad se udje u ta dva estavela moze se vidjeti veliko crnilo sto ima tendencije i da se tamo nalaze dva velika pozemna jezera. Mada sam ta oblast je prepuna podzemnim vodama. Rijeka Matica je i veoma bogata florom i faunom. Floru čini veoma veliki broj endemičnih vrta, u obalu rijeke moze se od drveća vidjeti vrba i jasen. Dvije vrste lokvanja , veliki broj biljki koje sluze za medicinske svrhe. Fauna se moze pohvaliti sa velikim brojem riba kao sto su : potočna pastrmka, klijen ,krap, jegulja, brona, čak u Matici ima i dva endema to jeste Tostol Bika (Amura). Od ptica stalni stanari rijeke su :rode, gnjurci svrlende, svrake.Preko zime dolaze na prostor oko rijeke i na rijeci patke i guske iz sjevernijih krajeva Evrope.Šuma je Lišćarsko listopadna u njoj preovladava: hrast i grab. Brod Zelenika je proređeno sto se šume tiče na brdu preovladavaju i visočije trave i nisko rastinje. Dok brdo Busovnik je bogato hrastom i grabom cijelom svojom dužinom. Flora je uobičajna za takve krajeve bez mnogo endema dok fauna je bogatija. Cijelom dužinom brdskog dijela sela se mogu očiti životinje kao sto su lisica, soko, orao , vjeverice , brdski zec, divlje svinje... Na livadskom dijelu sela se mogu uočiti livadski zec, fazan, prepelica, krtica. Preko zime selo naseljava ptica selica šljuka, i samim tim daje mogućnost razvoja lovnog turizna.

Istorijat

Istorija ovog sela ima bogatu riznicu. U selu preovladavaju prezimena: Radulović, Jovanović, Pejović. Selo je kroz istoriju bilo na braniku stare Crne Gore graničila se sa Osmanskim carstvom. Selo su naselili prvo Radulovići koji su oko 14 vijeka sa prostora Kosava i Metohije na čelo sa Radulem naselili selo Obzovicu ne daleko od Cetinja. Iz Obzovice su prešli ja Čevo i sa Čeva su naselili prostor Komaja. Radulovići su na upravu imali veliki posjed i drzali velik broj grla. Granica izmedju Turske imperije i stare Crne Gore dijelila je rijeka Matica. Radulovići su veoma dobro čuvali tu granicu i bili su veoma dobri krajišnići. Da su bili dobri krajišnici govori i to da je Spuški Paša Novaka Radulovića nazvao vojvodom koliko je bio zadivljen njegovom hrabrošću . Novak se bez brojno mnogo puta borio protiv turaka i istakao se u borbi protiv Francske vojske. On je u toj borbi protiv Francuza se istakao ubivši 64 francuza. Najveća pohara turaka na Radulovic desila se u 19 vijeku , kad su turci pozvali Sakdarskog Pašu. I napali sedam brata Tomaševića, Tomaš je bio praunuk sina Radulevog Vuja. Tog kobnog jutra za sedam brata: Mila, Janka , Novaka, Nikolu, Ćetka, Marka i Vuka i njihovu sestru Mitru turci su sa dvije strane napali Tomaševu đecu . Milo je tri puta pusku napunio tri turčina na mrtvo ubio, svak od braće dok je imao moći se branio . Al velika brojnost turaka je nadvladala braću. Turci su ubili svoje kraišnike zaplinijenili ogroman broj grla. I ova pohara turaka ostala je upamćena zahvaljujući mitorpolitu Petru I Petroviću Svetom Petru Cetinskom. Komani su učestvovali i u odbrani manastira Ostrog. Zapamćena u narodu 7 krvavih dana, u njoj je naslednik Tomaša dao svoj zivot za odbranu Ostroga Jovan Radulović. I crnogorci u toj odbrani su uspjeli i toj odbrani su doprinijeli Komani poslavši veći broj ljudstva. Tokom Prvog svjetskog rata velike gubitke su pretrpjeli, velik broj starijih muškaraca je poslat u logore po Austirji i Mađarskoj. Samo nekolicina su uspjeli da prezive i prepričaju golgotu koja ih je snašla do povratka kući. Drugi svjetski rat je donio veliku podjelu među braćom, koja su se podijelila. Jedni za kralja i otadzbinu drugi za revolucionarni komunistički sistem.