Juraj Križanić
Juraj Križanić | |
|---|---|
 Spomen-ploča u Varaždinu, gde je živeo Križanić. | |
| Datum rođenja | 1618. |
| Mesto rođenja | Obrh (Ribnik), Sveto rimsko carstvo |
| Datum smrti | 12. septembar 1683. (64/65 god.) |
| Mesto smrti | Beč, Sveto rimsko carstvo |
Juraj Križanić bio je hrvatski teolog, filozof, pisac, lingvist, istoričar, etnograf, novinar, enciklopedist i pan-slavist iz 17. veka.[1]
Biografija[uredi | uredi izvor]
On zagovara jedinstvo katoličke i pravoslavne crkve i jedinstvo slovenskih naroda. Nastavak rada njegovih sunarodnika i dalmatinskih zemljoposjednika — Vinka Pribojevića; Mavra Orbina; Franja Glavinića i Rafaela Levakovića. Pokušava da pravoslavnom svetu nametne ideju Brestovska unija i Užgorodska unija.
U Moskvu je otišao 1659. godine, ali je 1661. godine optužen za podršku unijama i poslan u egzil u Tobolsk, gde je proveo 16 godina.[1] U Tobolsku Križanić stvara svoju ogromnu kreativnost, uključujući ideju univerzalnog slovenskog jezika zasnovanog na najpopularnijem ruskom jeziku. Godine 1664. bio je u društvu Avakuma Petrova.
Posle smrti cara Alekseja Romanova, 5. marta 1676. godine, Križanić je dobio kraljevsko oproštenje i dozvolu za povratak u Moskvu, a zatim napustio Rusiju.[1]
Od 1676. godine živi u Pospolita (Državna zajednica Poljske i Litvanije) i postaje jezuit. Umro je 12. septembra 1683. na vrhuncu bitke u Beču, nakon što se pridružio vojnoj kampanji Jana III Sobjeskog.[2][1]
Reference[uredi | uredi izvor]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Akademske | |
| Ljudi | |
| Ostale | |
