Не умирем (roman)
| Ne umirem | |
|---|---|
| Autor | En Bojen |
| Zemlja | Sjedinjene Američke Države |
| Jezik | engleski |
| Žanr / vrsta dela | proza |
| Izdavanje | |
| Izdavanje | 2020, Red Box |
| Klasifikacija | |
| ISBN ? | 978-86-86599-40-7 |
Ne umirem (na eng. The Undying: Pain, Vulnerability, Mortality, Medicine, Art, Time, Dreams, Data, Exhaustion, Cancer, and Care.) je memoarsko delo američke književnice i esejistkinje En Bojen. Predstavlja memoarsko delo o preživljavanju i suočeljavanju sa ozbiljnom bolesti, kao i svojevrsnu odu životu, umetnosti i književnosti.[1] Delo je nastalo nakon dijagnoze vrlo agresivnog tipa kancera dojke, u njenoj 41. godini života. Za ovaj rad, En Bojen je nagrađena Pulicerovom nagradom 2020. godine za opštu non fikciju.[1] Na srpski je prevedena u izdanju izdavačke kuće Red Box.
Nastanak dela[uredi | uredi izvor]
En Bojen je pre svega, pesnikinja ali i politička ekonomistkinja koja je analizirala i studirala rad žena u kasnijim stupnjevima kapitalizma u Sjedinjenim Američkim Državama, koji je stvorio skoro nepodnošljive uslove za život svojih siromašnih i marginalizovanih građana i građanki. U njenim ranijim knjigama, kao što su Odeća protiv žena (eng. Garments Against Women) i eksperimentalnoj kolekciji eseja Priručnik o razočaranoj veri (eng. A Handbook of Disappointed Fate), Bojer je ispitivala kako preživeti kao žena, majka, umetnica u srcu Sjedinjenih Američkih Država. Njena dela podsećaju nas na činjenicu da su američke žene umorne, bolesne, prezaposlene, neplaćene dovoljno i da umiru po vrtoglavim stopama, kao istorijsko konstruisanim uslovima, a ne kao posledica manjka volje i determinacije.
Ovaj konstrukt nastavlja da ispituje i u knjizi Ne umirem, esejističkoj prozi, koja se može nazvati i memoarima o raku dojke u svojoj baznoj osnovi. Svakako, predstavlja pokušaj analiziranja kulturne fikcije koja okružuje dijagnozu raka dojke i lečenja po mišljenju javnosti, kao i kritiku privilegija kao metaforu koja se provlači kroz delo, a ne kao obična priča o borbi.
U vreme dijagnoze, En Bojer je bila samohrana majka, koja je podizala ćerku na plati učiteljice. Zbog težine dijagnoze, stavljena je na vrlo specifičan i najjači mogući tretman hemoterapijom - infuzija adriamicina i ciklofosfamida, i po njenim rečima:[2]
"Ne podvrgnuti se hemoterapiji značilo je umreti", po rečima mojih doktora. Podvrgnuti se hemoterapiji, mislila sam, značilo je osećati se kao da umireš, ali sa verovatnoćom da živiš."
— En Bojen
Analiza dela[uredi | uredi izvor]
En Bojen koristi književnost samu kao prostor u kojem se postavlja glavno pitanje: "Šta se desi kada književnost nije, prateći Aristotela - imitacija čoveka u radu" . Takođe, šta se dešava kada književnost stvori doživljaj bivstva zajedno sa toliko drugih žena, koje su zajedno podložene ekstraktivnim ekonomskim i pravnim sistemima stvorene od strane bogatih (belih) muškaraca. Odgovore na ova pitanja donosi kroz svojevrsan blend ličnog narativa, političkog diskursa, istraživanja prošlosti i književne analize koja otkriva političke i ekonomske strukture koje pojačavaju patnju pacijenata. [3]
Knjiga sama je podeljena u kraće eseje, kao što su ćelije, umnožavanje i podela, kroz koji se stvara osećaj bolesti i kod čitaoca. Kroz delo se provlači i kritika američkog zdravstvenog sistema i njegovog kraha, kao jedan od prvih kritika istog u savremenoj američkoj književnosti.
Knjiga ne donosi komfort i utehu, ali ni ne ruši toksičnu industriju, retoričko zamagljivanje i teror američkog zdravstva radi profita. Donosi više dnevnik borbe jedne žene i to: "Ako ne istinu, onda potku svih suprostavljenih laži". [3]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b Šablon:Global.authorName. „[[:Šablon:(global.pageOgTitle) ? global.pageOgTitle : global.pageTitle]]”. www.pulitzer.org (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-11-04. Sukob URL—vikiveza (pomoć)
- ^ Szalai, Jennifer (2019-09-10). „‘The Undying,’ an Extraordinary and Furious New Memoir About Cancer”. The New York Times (na jeziku: engleski). ISSN 0362-4331. Pristupljeno 2021-11-04.
- ^ a b „A Review of: Anne Boyer's The Undying”. Believer Magazine (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-11-04.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Odlomak iz knjige "Ne umirem" na sajtu izdavača Red Box Arhivirano na sajtu Wayback Machine (4. novembar 2021)