Termoelektrana Nikola Tesla
Termoelektrana „Nikola Tesla“ (TE „Nikola Tesla“ ili TENT) je najveća termoelektrana u Srbiji i predstavlja preduzeće koje objedinjuje 4 termoelektrane i internu železnicu. U sastavu ovog preduzeća su termoelektrane „Nikola Tesla A“ i „Nikola Tesla B“ u Obrenovcu, termoelektrana „Kolubara“ u Velikim Crljenima i termoelektrana „Morava“ u Svilajncu. Ukupno ima 14 generatora instalisanog kapaciteta 3.286 MW, odnosno 36% svih proizvođačkih kapaciteta električne energije u Srbiji, i najveći je proizvođač električne energije u jugoistočnoj Evropi. Godišnja proizvodnja struje iznosi oko 16.400 GWh, što iznosi oko 47% godišnje proizvodnje struje u Srbiji. Ime je dobila po srpskom naučniku Nikoli Tesli.
Termoelektrane u Obrenovcu se snabdevaju niskokaloričnim lignitom iz Kolubarskih površinskih kopova. Transport se vrši internom železnicom dužine 30 km kojom se prevozi godišnje 37 miliona tona lignita.
Instalisani kapaciteti[uredi | uredi izvor]
Snage generatora[1] u termoelektranama su sledeće:
Na desnoj obali Save 30 km uzvodno od Beograda, blizu Obrenovca je TE Nikola Tesla A.
| TENT A | |
|---|---|
| generator | snaga (MW) |
| A1 | 210 |
| A2 | 210 |
| A3 | 305 |
| A4 | 308,5 |
| A5 | 308,5 |
| A6 | 308,5 |
Oko 50 km uzvodno od Beograda, između sela Skela i Ušće je TE Nikola Tesla B.
| TENT B | |
|---|---|
| generator | snaga (MW) |
| B1 | 620 |
| B2 | 620 |
Na obodu rudarskog kopa Kolubara u mestu Veliki Crljeni nalazi se TE Kolubara, najstarija aktivna termoelektrana u elektroprivredi Srbije.
| TEK | |
|---|---|
| generator | snaga (MW) |
| K1 | 32 |
| K2 | 32 |
| K3 | 65 |
| K4 | 32 |
| K5 | 110 |
Na obali Velike Morave blizu Svilajnca je TE Morava. Prvobitno je korišćen ugalj iz obližnjih jamskih rudnika uglja a sada iz Kolubare ili Kostolca.
| TEM | |
|---|---|
| generator | snaga (MW) |
| — | 125 |
Ukupna instalisana snaga je 3286,5 MW.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Istorija[2] termoelektrane počinje puštanjem u pogon bloka snage 32 MW elektrane „Kolubara“ 20. oktobra 1956. godine. Termoelektrana „Morava“ je puštena u rad 31. januara 1969. godine sa blokom snage 125 MW.
Termoelektrana „Obrenovac“ je prvobitno planirana kapaciteta 5×200 MW i prvi blok snage 210 MW je pušten u pogon 7. marta 1970. godine, a drugi blok već u septembru iste godine. Tada je promenjena prvobitna odluka i počela je izgradnja još 4 bloka po 308 MW. Poslednji, šesti blok je pušten u pogon 26. decembra 1979. godine. Tog trenutka je to bila najveća termoelektrana na Balkanu kapaciteta 1650 MW.
Termoelektrana „Obrenovac“ menja ime u termoelektrana „Nikola Tesla“ 24. aprila 1975. godine.
Radovi na termoelektrani „Nikola Tesla B“ počeli su 1978. godine. Prvi blok od 620 MW je pušten 3. novembra 1983. godine, a drugi blok 28. novembra 1985. godine.
Tokom NATO bombardovanja SRJ elektrana je pretrpela velike štete, gađana je elektrana „Kolubara“ a velika razaranja pretrpela su razvodna i dalekovodna postrojenja u blizini TENT A.
Dana 12. decembra 2021. zbog problema u proizvodnji uglja na kopovima, po prvi put u istoriji rada zaustavljen je rad svih blokova TE Nikola Tesla A i B.
Budućnost[uredi | uredi izvor]
Izgradnja TE Kolubara B kapaciteta dva generatora po 350 MW je počela 1988. godine, ali je posle tri godine obustavljena.[3] EPS je 20. januara 2009. godine raspisao tender za izgradnju dva bloka po 350 MW Kolubara B i treći blok od 700 MW za termoelektranu „Nikola Tesla B“. Izbor izvođača se očekuje do kraja godine, a završetak objekata u roku od pet do šest godina.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Godišnji program poslovanja[mrtva veza], 2008. godina
- ^ Termoelektrane Nikola Tesla, Istorija
- ^ Raspisan tender za termoelektrane, B92, 20. januar 2009
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Energija, 2006, Beograd
