Sreten Stojković

Dodaj veze
S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Sreten Stojković
Datum rođenja1854.
Mesto rođenjaKragujevac, Srbija
Datum smrti1928.
Mesto smrtiBeograd, Kraljevina Jugoslavija

Sreten Sreta Stojković (Kragujevac, 1854 — Beograd, 1928) bio je srpski književnik i prosvetni pedagog.

Biografija[uredi | uredi izvor]

Osnovnu i srednju školu je pohađao u Kragujevcu, a Veliku školu u Beogradu, gde je na Tehničkom fakultetu završio matematičku grupu. Ostavio je značajan trag po predanom radu kao pedagog pošto je sastavio nekoliko udžbenika iz matematike.[1] Nakon domaćih studija usavršavao se kratko vreme u Minhenu.

Između 1875-1881. godine radio je kao profesor u Kragujevcu. Tu je došao u dodir sa srpskim socijalistima; ušao je u krug pristalica Svetozara Markovića. Zbog učešća u aferi sa crvenim barjakom završio je u zatvoru.[2]

Bio je profesor i direktor Prve muške gimnazije (1881-1894). Kratko se našao u funkciji sekretara i Načelnika Ministarstva prosvete Kraljevine Srbije. Usledio je drugi period u školstvu Beograda; bio je profesor i direktor Realke i Druge beogradske gimnazije u periodu 1895-1906. godine. Ispunivši zakonom propisan staž, penzionisan je već 1906. godine. Po Vladimiru Đoroviću, Sreten Stojković je bio izuzetno pedantan i tačan kao čovek, i to u svakom pogledu. U svemu je pokazivao izrazite matematičke sklonosti i besprekornost, kojima je unapređivao svaki rad u koji bi se upustio.[3]

Značajan trag je ostavio i kao književnik. Poznata dela su mu putopis "Na Dunavu", kao i roman pod naslovom "Na stranputici". Bavio se publicističkim radom, a njegovo izdanje srpskih epskih pesama pod nazivom "Lazarice", bilo je uspešno jer su se pojavila četiri izdanja. Nije uspeo da završi rukopis knjige "Istorija SKZ". Stojković se istakao i kao utemeljivač i osnivač nekoliko elitnih društava i institucija. Zapažena je dugogodišnja Sretenova aktivnost u Srpskoj književnoj zadruzi. Prvo je od 1906. godine član Upravnog odbora, i to kao njen potpredsednik. Zatim je nakon Prvog svetskog rata (1919?) i predsednik Srpske književne zadruge (1920-1928).[4] Jedan je od osnivača Društva Svetog Save, zajedno sa Svetomirom Nikolajevićem i Đokom Milovanovićem.[5] Sa njima je osnovao i masonsku ložu "Pobratim".[2] Njegova knjiga o masonskoj istoriji je donela mnogo dragocenih podataka o masoneriji i njenom uplivu u savremenu srpsku istoriju. Spada on i među osnivače "Društva Kralj Stefan Dečanski" koje je pomagalo gluvoneme. Učestvovao je i u radu Invalidskog Fonda "Sv. Đorđe", te Kolarčevoj i Čupićevoj zadužbini.

Umro je u Beogradu januara 1928. godine. Na opelu u Sabornoj crkvi, između više govornika, privukli su naročitu pažnju kada su govorili o svom velikom dobrotvoru, jedan gluvonemi dečak i jedna slepa devojčica.[6]

Odabrana dela[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Stojković, Sreten (1888). Geometrija : za više razrede gimnazija i realaka. Knj. 2, Stereometrija i trigonometrija. Beograd: Kraljevsko-srpska državna štamparija. str. 295. COBISS.SR 185273607
  2. ^ a b "Politika", Beograd 1928. godine
  3. ^ "Politika", Beograd 29. januar 1928. godine
  4. ^ „PREDSEDNICI SRPSKE KNjIŽEVNE ZADRUGE”. Arhivirano iz originala 27. 09. 2018. g. Pristupljeno 16. 12. 2016. 
  5. ^ „Istorijat društva”. Pristupljeno 16. 12. 2016. 
  6. ^ "Politika", Beograd 30. januar 1928. godine

Literatura[uredi | uredi izvor]

  • Izveštaj Srete Stojkovića, tajnika Društva Svetog Save o radu glavnog odbora u 1889. godini. Društvo Svetog Save, Br.9, 1890.
  • Sreten Stojković: Brat Đura Vajfert. Neimar, Br.20 (oktobar 1923)
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Сретен_Стојковић&oldid=27506771”