Trgovina ljudima

Za drugu upotrebu, pogledajte stranicu Trgovina ljudima (film).

Trgovina ljudima (ženama, decom i muškarcima), od države porekla do krajnje destinacije

Trgovina ljudima, prema definiciji Ujedinjenih nacija, znači vrbovanje, prevoz, transfer, smeštaj ili prihvat lica, upotrebom pretnje ili upotrebom sile, u svrhu eksploatacije. Pored ličnih faktora koji dovode pojedine osobe, posebno žene, u položaj trafikinga, postoje i društveni faktori kao što su: nezaposlenost, siromaštvo, nedostatak obrazovanja, kao i organizovani kriminal u vidu seks industrije.

Godišnje oko dva miliona i 400 hiljada ljudi postaju žrtve trgovine ljudima, a kriminalne organizacije koje se tima bave zarađuju oko tri milijarde dolara godišnje.

Evropski dan borbe protiv trgovine ljudima obeležava se 18. oktobra.

Istorija

Trgovina ljudima je oblik kriminaliteta sveprisutan od davnina. Od 1990-tih godina biva aktuelizovan brojnim međunarodnim aktivnostima. Od 2003. godine trgovina ljudima je u krivičnom zakonodavstvu Srbije predviđeno kao krivično delo. Trgovina ljudima praćena je brojnim krivičnim delima kao što su: prinuda, prevara, otmica, silovanje, nanošenje telesnih povreda.

Trgovina ženama

Trgovina ženama (trefiking) u svetu

Trgovina žena predstavlja uži pojam u okviru opšteg pojma trgovine ljudima.

Pojavni oblici

Trgovina ženama javlja se u tri pojavna oblika:

• Trgovina ženama u cilju seksualne eksploatacije
• Trgovina ženama u cilju eksploaacije (domaćeg) rada
• Trgovina ženama u cilju sklapanja braka

Treba praviti razliku između trgovine ženama i prostitucije. Osnovna razlika sastoji se u tome da trgovina ženama podrazumeva ropski odnos, odnosno odsustvo slobode odlučivanja i kretanja - žena je vlasništvo osobe koja ju je kupila i ne može svojom voljom prestati da se bavi prostitucijom, odnosno napustiti svog vlasnika. Pritom se vrlo često događa i da u početku svesno i dobrovoljno bavljenje prostitucijom postane odjednom prinudno i ropsko kada se steknu uslovi da žrtva bude na razne načine ucenjena.

Rasprostranjenost

Žene iz Srbije se trafikuju uglavnom u Italiju, Holandiju, Nemačku, skandinavske zemlje, Grčku i Kipar. Takođe, žene iz Srbije se sporadično trafikuju i u Makedoniju, gde obično ostaju neko vreme u tranzitu da bi kasnije bile transportovane dalje u Grčku i na Kipar.

Većinu stranih žrtava trgovine u Srbiji čine Moldavke, Rumunke i Ukrajinke, ali ima i Bugarki, Ruskinja, Kineskinja i Jermenki. One se najčešće neko vreme zadržavaju u Srbiji, gde su prisiljene da rade kao prostitutke, da bi kasnije bile prodate dalje, uglavnom u Italiju, i to najčešće preko Crne Gore i Republike Srpske. Istraživanje Viktimološkog društva Srbije sprovedeno 2003. godine identifikovalo je 940 žena žrtava trgovine, dok prikupljanje podataka iz Regionalne kancelarije pokazuju da je u periodu 2001—2004. godine identifikovano 169 stranih i 45 domaćih žrtava trgovine ženama u Srbiji.

Analiza raspoloživih podataka o trgovini ženama iz Istočne i Centralne Evrope pokazuje da postoji nekoliko najčešćih načina namamljivanja žena žrtava trgovine. To su: ponude posla, lažni pozivi ili aranžmani za put u inostranstvo, regrutovanje za pružanje usluga u okviru domaće prostitucije, bračne ponude, izbori za mis, folklorna društva.

Najčešće nuđeni poslovi su poslovi bebisiterke, čistačice, konobarice. Prema podacima dobijenim istraživanjem oglasa u bugarskim novinama u maju i junu 1997. godine, 94% oglasa nudilo je poslove za žene (plesačice, modeli).

Literatura

• Ovaj članak ili njegov deo izvorno je preuzet iz Rečnika socijalnog rada Ivana Vidanovića uz odobrenje autora.
• Dr Slobodanka Konstantinović Vilić, dr Vesna Nikolić Ristanović, dr Miomira Kostić, Kriminologija, Niš 2012. godina

Vidi još

• Belo roblje