Džvari

Džvari ჯვარი
Svetska baština Uneska
Zvanično ime	Džvari ჯვრის მონასტერი
Mesto	Mcheta, Mcheta, Gruzija
Koordinate	41° 50′ 19″ S; 44° 44′ 02″ I
Kriterijum	Kulturna: iii, iv
Upis	1994. (18. sednica)
Veb-sajt	http://whc.unesco.org/en/list/708

Džvari je manastirski kompleks Gruzijske pravoslavne Crkve koji se nalazi blizu grada Mchete u istočnoj Gruziji. Datira iz 6. veka, a uvršten je na UNESKO-v spisak svetske baštine.

Za crkvu koja se trenutno tamo nalazi ("Velika crkva Džvari"), smatra se da ju je podigao Stefan I od Iberije između 590. i 605. godine, na mestu "Male crkve Džvari", koja je podignuta 545. godine. To mesto je i pre gradnji ove dve crkve, bilo mesto za hodočasnike, jer je na njemu bio podignut veliki drveni krst, kojeg je kralj Mirijan III podigao na mestu paganskog hrama u ranom 4. veku. Na natpisu koji se nalazi na fasadi crkve navedena su imena graditelja: Stefan patricij, Dimitrije hipaton i Adarnaz hipaton. Baš iz tog razloga se smatra da je Stefan I podigao tu crkvu, ali se istoričar Siril Tumanov ne slaže sa time, već ta imena interpretira kao Stefana II, Dimitrija (brata Stefana I) i Adarnaza II (brata Stefana II).

Lociran na stenovitoj planini, na ušću reka Mtkvari i Aragvi, kompleks je u ranom srednjem veku utvrđen kamenim zidom i vratima, čiji ostaci i dan danas postoje. U vreme Sovjetskog Saveza, pristup manastiru bio je otežan zbog velikih mera bezbednosti obližnje vojne baze. Nakon osamostaljenja Gruzije, vraćen je u versku upotrebu, te je zajedno sa ostalim spomenicima Mchete uvršten na UNESKO-v spisak svetske baštine 1994. godine.

Literatura

• Rapp, Stephen H. (2003). Studies in medieval Georgian historiography: early texts and Eurasian contexts. Peeters. ISBN 978-2-87723-723-9. 
• Abashidze, Irakli, Georgian Encyclopedia. Vol. IX. Tbilisi: 1985.
• Alter, Aleksandre (2012). A la croisée des temps. Edilivre Publications: Pariz, - (novel). ISBN 978-2-332-46141-4. 
• Amiranashvili, Šalva, History of Georgian Art. Khelovneba: Tbilisi: 1961.
• Khantsteli, Grigol, Chronicles of Georgia.
• Rosen, Roger (1999). Georgia: A Sovereign Country of the Caucasus. Hong Kong: Odyssey Publications. ISBN 978-962-217-748-2. 

Spoljašnje veze

• Manastir Džvari – simvol Gruzije (SPC, 7. septembar 2022)