Administrativna podela Južnoafričke Republike
Po završetku aparthejda u Južnoafričkoj Republici 1994, ukinuti su i „nezavisni" i „polunezavisni" bantustani, a od četiri postojeće pokrajine (Kejp, Natal, Slobodna Država Oranje i Transval), uređeno je devet novih. Svaka pokrajina ima svoj jednodomni parlament, koji se bira na svakih pet godina i ima proporcionalnu zastupljenost partijskih lista, shodno rezultatima izbora. Parlament bira premijera kao šefa vlade, a premijer imenuje Izvršni savet kao pokrajinsku vladu. Ovlašćenja pokrajinskih vlada su ograničena i obuhvataju problematiku iz oblasti kao što su zdravstvo, obrazovanje, javno stanovanje i transport.
Spisak pokrajina[uredi | uredi izvor]
Prvi nivo administrativne podele u Južnoafričkoj Republici su pokrajine (eng. province). Sada postoji 9 pokrajina:
| № | Zast. | Grb | Pokrajine | Administrativni centar |
Površina km² |
Stanovništvo (2011) |
Naseljenost st./km² |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 
|
|
Zapadni Kejp | Kejptaun | 129 783 | 5 822 734 | 45,0 |
| 2 | 
|
|
Severni Kejp | Kimberli | 362 591 | 1 145 861 | 3,1 |
| 3 | 
|
|
Istočni Kejp | Bišo | 169 952 | 6 562 053 | 38,8 |
| 4 | 
|
|
Kvazulu-Natal | Pitermaricburg | 92 303 | 10 267 300 | 108,8 |
| 5 | 
|
|
Slobodna Država | Blumfontejn | 129 821 | 2 745 590 | 21,1 |
| 6 | 
|
|
Severozapad | Mahikeng | 116 180 | 3 509 953 | 33,5 |
| 7 | 
|
|
Gauteng | Johanezburg | 16 927 | 12 272 263 | 675,1 |
| 8 | 
|
|
Mpumalanga | Nelsprajt | 79 512 | 4 039 939 | 52,8 |
| 9 | 
|
|
Limpopo | Polokvane | 122 839 | 5 404 868 | 43,0 |
|
Južnoafrička Republika | Pretorija (izvršni) Kejptaun (zakonodavni) Blumfontejn (sudski) |
1.219.908 | 51.770.560 | 42,4 |
- Osim gore nabrojanih pokrajina, Južnoafričkoj Republici, preciznije pokrajini Zapadni Kejp, pripadaju i Ostrva Princa Edvarda.
Bantustani[uredi | uredi izvor]
Pored podele na pokrajine (provincije), u Južnoafričkoj Republici su od 1951. do 1994. godine, postojali i tzv bantustani - samoupravne oblasti rezervisane za određene nacionalnosti koje žive na tom prostoru. Spoljašnja prava crne populacije u bantustanima su bila strogo ograničena. Četiri bantustana postala su proglasili nezavisnost (u tom pogledu, njihovi stanovnici su bili lišeni državljanstva Južnoafričke Republike), koju nije priznala nijedna država osim Južnoafričke Republike.
Prestonica[uredi | uredi izvor]
Većina zemalja u svetu, kao zvanični glavni grad u Južnoafričkoj Republici priznaje Pretoriju, ali u stvari ne postoji jedan administrativni centar. Izvršne agencije se nalaze u Pretoriji, sedište parlamenta je u Kejptaunu, a sedište vrhovnog suda je u Blumfontejnu. Razlog tome je činjenica da je prvobitna Južna Afrika bila savezna država, pa su prestolnice tadašnjih država koje su formirale Uniju, preuzele i deo savezne vlasti.
Ponekad se tvrdi da je naziv grada Pretorija promenjen u Tsvane. Ovo je netačno, Tsvane je naziv gradskog okruga, administrativne jedinice koja je na manjem nivou u odnosu na pokrajinu, u čijem je sastavu grad Pretorija.