Artivizam

Artivizam je portmanto reč koja kombinuje umetnost i aktivizam.

Termin artivizam u američkom engleskom vuče korene, ili grane, na okupljanju čikanskih umetnika iz istočnog Los Anđelesa i Zapatista u Čijapasu u Meksiku 1997. godine. Reči „Artivista“ i „Artivizam“ popularizovane su kroz različite događaje, akcije i umetnička dela preko umetnika i muzičara kao što su Kuetzal, Ozomatli i Muheres de Maiz, pored ostalih umetnika iz Istočnog Los Anđelesa, te na prostorima kao što je Self Help Graphics & Art.

Artivizam se dalje razvijao kako su se pojavljivali i širili antiratni i antiglobalistički protesti. U mnogim slučajevima umetnici pokušavaju da potisnu političke agende sredstvima umetnosti, ali fokus na podizanju društvene, ekološke i tehničke svesti je takođe uobičajen.

Pored korišćenja tradicionalnih medija kao što su film i muzika za podizanje svesti ili guranje za promenu, umetnik takođe može da bude uključen u ometanje kulture, podmetanje, uličnu umetnost, izgovorenu reč, proteste i aktivizam.^[1]^[2]^[3]

Umetnica Eve Ensler je izjavila:

. . . Ova strast ima sve sastojke aktivizma, ali je nabijena divljim umetničkim kreacijama. Artivizam – gde su ivice pomerene, mašta se oslobađa i potpuno se pojavljuje novi jezik." Brus Lajons je napisao: „... artivizam... promoviše suštinsko razumevanje da... [ljudi]... mogu, kroz hrabro kreativno izražavanje, iskusiti ujedinjujuću moć ljubavi kada se hrabrost upregne u zadatak umetnosti + društvena odgovornost.^[1]^[2]^[3]

Do 2008, termin je ušao u akademsko pisanje, pri čemu su Čela Sandoval i Gizela Latore objavile članak o Čikano/a artivizmu i M. K. Asante koji je koristio termin za crne umjetnike.^[4]^[5]

Uticaj artivizma u odnosu na konvencionalni aktivizam testiran je u javnom naučnom eksperimentu u Kopenhagenu, Danska, 2018. Rezultati, objavljeni u časopisu Social Movement Studies, sugerišu da bi artivizam mogao biti efikasniji od konvencionalnog aktivizma.^[6]

Kolektivi i organizacije[uredi | uredi izvor]

Umetnici često rade u interdisciplinarnim kolektivima koji su samostalni ili deluju kao 'kreativni' deo većih aktivističkih grupa kao što je na primer Gran Fury u sklopu AIDS Coalition to Unleash Power (ACT UP).

Reference[uredi | uredi izvor]

^ ^a ^b Politics, Power and Passion, The New York Times, December 2, 2011. Please see the fifth segment by Eve Ensler.
^ ^a ^b Jeanmarie Simpson -- Artivist in the Modern Landscape (Part 1), Dylan Brody, The Huffington Post, 2011.10.03
^ ^a ^b Jeanmarie Simpson -- Artivist in the Modern Landscape (Part 2), Dylan Brody, The Huffington Post, 2011.10.05
^ Chela Sandoval and Guisela Latorre, ""Chicana/o Artivism: Judy Baca's Digital Work with Youth of Color," in Learning Race and Ethnicity, MIT Press, 2007.
^ M.K. Asante, Jr. It's Bigger Than Hip Hop, St. Martin's Press, 2009.
^ Duncombe, Stephen; Harrebye, Silas (2021-09-08). „The Copenhagen Experiment: testing the effectiveness of creative vs. conventional forms of activism”. Social Movement Studies. 0 (0): 1—25. ISSN 1474-2837. doi:10.1080/14742837.2021.1967125.

[A-1] Politics, Power and Passion, The New York Times, December 2, 2011. Please see the fifth segment by Eve Ensler.

[C-2] Jeanmarie Simpson -- Artivist in the Modern Landscape (Part 1), Dylan Brody, The Huffington Post, 2011.10.03

[D-3] Jeanmarie Simpson -- Artivist in the Modern Landscape (Part 2), Dylan Brody, The Huffington Post, 2011.10.05

[4] Chela Sandoval and Guisela Latorre, ""Chicana/o Artivism: Judy Baca's Digital Work with Youth of Color," in Learning Race and Ethnicity, MIT Press, 2007.

[5] M.K. Asante, Jr. It's Bigger Than Hip Hop, St. Martin's Press, 2009.

[6] Duncombe, Stephen; Harrebye, Silas (2021-09-08). „The Copenhagen Experiment: testing the effectiveness of creative vs. conventional forms of activism”. Social Movement Studies. 0 (0): 1—25. ISSN 1474-2837. doi:10.1080/14742837.2021.1967125.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]