Adžem
Adžem (arap. عجم) je neformalan, u nekim slučajevima pogrdan naziv za nearape, naročito Persijance, u ranom islamskom dobu.
Poreklo[uredi | uredi izvor]
U arapskom jeziku, "adžema" znači mumlati ili brbljati, dok suprotno od toga, "araba" znači jasno i razgovetno pričati, što je ujedno i poreklo etnonima Arap. Termin se pre islamske ekspanzije koristio za sve one koji nisu pričali arapskim jezikom.
Korišćenje[uredi | uredi izvor]
Nakon islamskog osvajanja Persije, termin dobija novi značaj. Arapski pisci su ga koristili da bi implicirali kulturnu inferiornost nearapa u odnosu na Arape. Arapski jezik je bio nametan kao formalan svim narodima na koje su muslimani nailazili u svojim pohodima, te je dovelo do preovladavanja arapskog pisma i kulture širom bliskog istoka i severne Afrike, iako su Arapi često bili manjih brojeva u odnosu na potčinjene narode.
Dolaskom islamskog zlatnog doba menja se odnos islamskog društva prema ovoj reči. Persijanci su polako prihvaćeni u kulturni i politički svet halifata, i sa sobom donose mnoga kulturna i naučna dostignuća gotovo izgubljena padom Sasanidskog carstva. "Adžem" prestaje biti pogrdan naziv i vraća se u svoje prvobitno značenje, "nearapin", ali nastavlja biti korišćen kao naziv za Persiju, u nekim slučajevima čak i do devetnaestog i dvadesetog veka.
I danas ovaj naziv koristi se neformalno za sve one koji ne pričaju arapskim jezikom ili nisu Arapi.