Bolnička kapela (VMA)
| Paraklis Svetog Luke | |
|---|---|
 | |
| Osnovni podaci | |
| Osnivanje | 2009. |
| Mesto | Beograd, Srbija |
Bolnička kapela (VMA) ili Paraklis Svetog Luke, Arhiepiskopa Simferopoljskog izgrađena je u sastavu glavnog ulaznog hola Vojnomedicinske akademija u Beogradu vojne zdravstvena ustanove i centra za postdiplomsko školovanje medicinskog kadra u Srbiji u Crnotravskoj 172 u beogradskom naselju Banjica.
Naziv[uredi | uredi izvor]
Kapela je nazvan Paraklis Svetog Luke arhiepiskopa Simferopoljskog, po ruskom svecu koji je u vreme Staljina bio lekar, hirurg, profesor i veliki propovednik u SSSR.
- Kraća biografija svetitelja Arhiepiskopa Luke
Arhiepiskop Luka, u svetovnom životu Valentin Feliksovič Vojno-Jasenecki, rođen je u Kerči 27. aprila 1877. godine u porodici apotekara. Nakon što je završio gimnaziju odlučio je da treba da se bavi samo onim što je „korisno za stradalne ljude“, izabrao je medicinu, a kasnije svešteničku profesiju. Bio je episkop taškentski i turkestanski, episkop elecki, vikarni orlovske eparhije, arhiepiskop krasnojarski i enisejski, arhiepiskop tambovski i mičurinski, arhiepiskop simferopoljski i krimski.[1]
Pošto je njegovo služenje palo u sovjetsko vreme, bilo je ispunjeno mnogobrojnim teškoćama: Svetitelj je prošao kroz hapšenja, mučenja i proveo u progonstvu ukupno 11 godina. Od 1946. pa do 1961. godine bio je nadležni arhijerej krimske eparhije.
Bio je i znameniti ruski hirurg koji je u februaru 1946. godine postao je lauerat Staljinove nagrade 1. stepena za naučnu razradu novih hirurških metoda lečenja gnojnih bolesti i rana.
Kao arhijerej ceo svoj život posvetio je službi Bogu i ljudima i svojim izuzetnim podvizima ostao da sija i posle svog života kao najsvetliji primer profesionalnizma i duhovne postojanosti i današnjem naraštaju.
Preosvećeni Luka upokojio se 11. juna 1961. godine na Dan Svih Svetih, koji su se proslavili u Rusiji. Sahranjen je na gradskom groblju Simferopolja.
Godine 1995. je kanonizovan je u Ukrajinskoj Crkvi, a 2000. godine Arhijerejski Sabor Ruske pravoslavne crkve ubrojao je arhiepiskopa krimskog i simferopoljskog Luku među Ruske Novomučenike i Ispovednike. Kada su 18. marta 1996. godine pronađeni sveti ostaci arhiepiskopa Luke, oni su 20. marta prenešeni u Sveto-Trojičku sabornu crkvu Simferopolja.[1]
Istorija[uredi | uredi izvor]
Ideja da se osnuje kapela u sklopu Vojnomedicinske akademija, nastale je u vreme dok se u njoj lečio patrijarh Pavle koji je tih dana pokrenuo inicijativu da se otvori kapela.
Nakon njenog osnivanja uz pomoć ktitora privrednik Nenada Popovića,[2] kapelu je osveštao mitropolit Amfilohije.
U paraklisu Svetog Luke Simferopoljskog redovno se služi sveta Liturgija od Lazareve subote, 11. aprila 2009. godine, kada je proslavljena krsna slava tadašnjeg Patrijarha srpskog Pavla, koji se nalazio na lečenju u Vojnomedicinskoj akademiji.
U paraklisu se čuva ikona sa moštima Svetog Luke Simferopoljskog, donesena iz Rusije kao dar i blagoslov Patrijarha moskovskog i sve Rusije Kirila.[3]
Verski obredi u kapeli[uredi | uredi izvor]
Nakon odluke Ministarstva odbrane Republike Srbije od 6. maja 2017. godine slava paraklisa Svetog Luke Simferopoljskog, koja se praznuje 29. maja/11., zvanično se toga dana slavi svake godine u Vojnomedicinskoj akademiji.[4] Ostala bogosluženja i verski obredi koji se obavljaju u paraklisu Svetog Luke Simferopoljskog, analogno Zakonu o crkvama i verskim zajednicama mogu biti stalna, povremena i prigodna.[5]
Versku službu u paraklisu Svetog Luke Simferopoljskog redovno služi sveštenik-verski službenik tradicionalnih crkava i verskih zajednica, registrovan za obavljanje ovih delatnosti, na prostoru Srbije, odnosno sveštenici-verski službenici, u Vojsci Srbije koji su profesionalna vojna lica visoke stručne spreme u statusu oficira Vojske Srbije.[6] Oni obavljaju bogoslužbene i ostale verske delatnosti u skladu s svojim autonomnim propisima, a za potrebe bolesnika i zaposlenih vojnih i civilnih lica na Vojnomedicinskoj akademiji.[7]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ a b „Sveti Luka Simferopoljski: Arhiepiskop i hirurg – slava Vojnomedicinske akademije u Beogradu – Radio Srpski Sion” (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-11-12.
- ^ Biografija Nenada Popovića SNP, pristupljeno: 15. januara 2020.
- ^ „Slava Vojnomedicinske akademije u Beogradu”. Informativna služba Srpske pravoslavne crkve 13 / 06 / 2016. Arhivirano iz originala 15. 01. 2020. g. Pristupljeno 15. 1. 2020.
- ^ „Slava Vojnomedicinske akademije u Beogradu”. Patrijaršijski Upravni Odbor Srpske pravoslavne crkve. Pristupljeno 15. 1. 2020.
- ^ Stevica S. Karapandžin, „Delatnosti verske službe u Vojsci Srbije”, Vojno delo, jesen 2012, Medija centar „Odbrana”, Beograd, 2012, str. 343.
- ^ Član 8, 4. Vojni sveštenici, odnosno verski službenici, U: Uredba o vršenju verske službe u Vojsci Srbije "Sl glasniku RS", br. 22 od 31. marta 2011
- ^ Stevica S. Karapandžin, „Delatnosti verke službe u Vojsci Srbije, Ostale verske delatnosti”, Vojno delo, jesen 2012, Medija centar „Odbrana”, Beograd, 2012, str. 350.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
Mediji vezani za članak Bolnička kapela na Vikimedijinoj ostavi
- Verska služba u Vojsci Srbije, na sajtu MO Republike Srbije
- Slava Vojnomedicinske akademije u Beogradu na sajtu www.patrijarsija-puo.rs