Velika Rudoka
| Velika Rudoka | |
|---|---|
 Velika Rudoka | |
| Geografske karakteristike | |
| Ndm. visina | 2.660 m |
| Koordinate | 41° 55′ 07″ S; 20° 46′ 35″ I / 41.9184980° S; 20.7763261° I |
| Geografija | |
| Lokacija | u blizini Restelice, Gora |
| Masiv | Šar-planina |
Velika Rudoka (alb. Maja e Njeriut, Rudoka e Madhe) je najviši vrh planine Rudoke i vrh Srbije, sa nadmorskom visinom od 2.660 m.[1][2] Nalazi se na Šar-planini u južnom delu Srbije tačno na granici sa Severnom Makedonijom.[3] U starijim izvorima se smatralo da je nadmorska visina 2.658 m, ali novija merenja su to opovrgnula.[4][5][6] Vrh je viši za 4 m od ranije smatranog najvišeg vrha Đeravice 2.656 m, na Prokletijama.
Nalazi se između Šar-planine i Vraca, jugozapadno od Tetova. Pruža se u jugozapadno-severoistočnom smeru, pored Borislaveca. Istočni obronci su jako strmi, a zapadni se blago spuštaju i prelaze u Šar-planinu. Ima malo voda i dolina. Na Rudoci su dva jezera: Crno jezero i Belo jezero. Mazdrača, sliv koji se uliva u Vardar, izvire iz Crnog jezera.[7]
Česta je zabluda da je najviši vrh u Kosovu Đeravica. To je pisalo i u Statističkom godišnjaku Republike Srbije 2020.[8] i u nekim srpskim udžbenicima.[9] Statistički godišnjak Republike Srbije 2021.[1] je ispravio ovaj podatak, kao i udžbenik za geografiju u osnovnim školama Srbije za 2021.[10] Statistički godišnjak Kosova i dalje navodi da je Đeravica najviši vrh.[11]
Znade se barem od 1972. da je Velika Rudoka viša, kada je Topografska karta Jugoslavije objavljena. Po mr. Savi Stankoviću, zabludu je stvorilo nejasno razgraničenje između Socijalističke Republike Makedonije i Socijalističke Republike Srbije. Granica je tačno određena tek nakon raspada socijalističke Jugoslavije ugovorom[12] između Savezne Republike Jugoslavije i Republike Makedonije ugovorom potpisanim u Skoplju 23. 02. 2001.[9][13]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b „Statistički godišnjak Republike Srbije, 2021”. Statistički ured Republike Srbije. 20. 10. 2021. str. 15. Pristupljeno 1. 1. 2022.
- ^ Bubalo Živković, Milka (2021). Geografija za 8. razred osnovne škole. Beograd: Zavod za udžbenike. str. 28. ISBN 978-86-17-20527-8.
- ^ Sporazum o državnoj granici kojeg su potpisale SR Jugoslavija i Republika Makedonija 2001. : [... granična linija se proteže opštim pravcem prema severoistoku, pravom linijom, do vrha na grebenu Rudoka, na oko 80 m istočno od TT k. 2629, nastavlja grebenom preko k. 2630 do TT k. 2658, gde menja opšti pravac [...]
- ^ „Topografska karta Gostivar 730-2-1 Titov Vrv”. Topografska karta JNA 1:25000. Vojnogeografski institut. 1973. Arhivirano iz originala 11. 12. 2021. g. Pristupljeno 11. 12. 2021.
- ^ „Great Rudoka, 2658m”. Summit Post. 28. 10. 2018. Arhivirano iz originala 28. 10. 2018. g. Pristupljeno 11. 1. 2021.
- ^ „(Foto) Upoznajte Srbiju: Otkrivamo nedoumice, koji je najviši vrh naše zemlje?”. NS Uživo. 27. 7. 2020. Arhivirano iz originala 12. 1. 2021. g. Pristupljeno 12. 1. 2021.
- ^ Narodna enciklopedija srpsko-hrvatsko-slovenačka III knjiga. Bibliografski zavod D.D. Zagreb. 1928. str. 983.
- ^ „Statistički godišnjak Republike Srbije, 2020”. Statistički ured Republike Srbije. 20. 10. 2020. str. 15. Pristupljeno 1. 1. 2022.
- ^ a b Bojniović, Miloš (24. 6. 2021). „Setiti se Šar planine: Najviši vrh Srbije nije onaj o kome se uči u školi”. Radio Televizija Srbije. Arhivirano iz originala 15. 10. 2021. g. Pristupljeno 26. 12. 2021.
- ^ Bubalo Živković, Milka (2021). Geografija za 8. razred osnovne škole. Belgrade: Zavod za udžbenike. str. 28. ISBN 978-86-17-20527-8.
- ^ Vjetari Statistikor i Republikës së Kosovës, 2021 (na jeziku: albanski). Agjencia e Statistikës së Kosovës (Agencija za statistiku Kosova). 2021. str. 26. ISBN 978-9951-22-727-8. Arhivirano iz originala 1. 1. 2022. g.
- ^ „Zakon o potvrđivanju ugovora između Savezne Republike Jugoslavije i Republike Makedonije o protezanju i opisu državne granice” (na jeziku: srpski). Službeni list Savezne Republike Jugoslavije - Međunarodni ugovori. 11. 5. 2001. str. 27—32. Pristupljeno 30. 12. 2021.
- ^ „Najviši vrh u Srbiji – Nije onaj na koji ste prvo pomislili”. Srbija Pod Lupom. 24. 8. 2021. Pristupljeno 26. 12. 2021.
