Велика свеска (roman)

Velika sveska
Korice knjige Velika sveska izdanje na srpskom jeziku
Nastanak i sadržaj
Orig. naslov	Le Grand Cahier
Autor	Agota Kristof
Zemlja	Francuska
Jezik	Francuski
Žanr / vrsta dela	roman
Izdavanje
Datum	1986.
Hronologija
Naslednik	Dokaz; Treća laž

Velika sveska (fr. Le Grand Cahier) je roman koji je napisala Agota Kristof. Prvi put je objavljen 1986. godine na francuskom jeziku pod naslovom Le Grand Cahier kao prvi tom Blizanačke trilogije. Roman je 1987. godine nagrađen Evropskom nagradom za knjigu i preveden na više od dvadeset jezika. 2006. godine uvršten je u seriju Švajcarske biblioteke. Za film ga je 2013. prilagodio mađarski reditelj János Szász, osvojivši glavnu nagradu na Međunarodnom festivalu u Karlovim Varima.

Drugi tom trilogije je Dokaz a treći, Treća laž. U Srbiji je 2018. godine u izdanju izdavačke kuće "Dereta" objavljena knjiga Blizanačka trilogija koja u sebi sadrži sva tri romana.

Rezime

Prva knjiga Blizanačke trilogije, Velika sveska, govori o dva brata blizanca, Klausu i Lukasu, koji su tokom Drugog svetskog rata u Mađarskoj ostali na brizi svoje bake, surove i pohlepne starice. Mladi su prinuđeni da razvijaju sopstveni moralni sistem i da nauče apsolutnu samokontrolu kako bi preživeli.

„Pokazaću vam kako se živi!“ Prva je fraza koju blizanci čuju od svoje bake, kada ih majka ostavlja na čuvanje u gradu na mađarskoj granici, bežeći od neprijatelja za vreme Drugog svetskog rata. Od tada se njegovo učenje fokusira na preživljavanje: fizički i mentalni otpor zamenjuju školsko obrazovanje. Njihova baka, u gradu poznata kao „Veštica“, prisiljava dvojicu braće da rade naporno kako bi zaradili za život. Ne dobijaju nikakvu ljubav ili naklonost od svoje bake, koja ih uvek naziva „kurvinim sinovima“.

U ovim uslovima, blizanci nauče da prežive kroz seriju fizičkih i mentalnih vežbi koje sebi nameću s ciljem da očvrsnu: povređuju se da bi postali neosetljivi na fizički bol, vređaju jedno drugo da bi naučili da ignorišu prestupe, nauče da mole, da lažu, da kradu, pa čak i da ubijaju, jer „morate znati kako se to radi“. Na taj način se na svoj način prilagođavaju ratnom društvu, dok istovremeno uče da se verbalno i fizički brane i stvaraju svoj moralni sistem. Blizanci napuštaju zaštitu detinjstva i postaju nemilosrdni mladići („Nikad se ne igramo“). Sva njihova životna iskustva i zapažanja zabeležena su u velikoj svesci koja postaje sažetak svih njegovih kazivanja.

Karakteri i sudbine dečaka verna su slika bezdušnog sveta gde se ljudi međusobno istrebljuju kao nikada pre u istoriji.

Vidi još

• Dokaz (roman)
• Treća laž (roman)

Spoljašnje veze

• Le grand cahier (2013) na ImDB
• Intervju sa Agotom Krištof (francuski)
• Blizanačka trilogija – Agota Krištof