Vila sa Košara
Vila sa Košara srpska je patriotska pesma, posvećena stradalima u borbi na Košarama od 1998. do 1999. godine, u kojoj je stradalo je 108 vojnika, dok je preko 150 ranjenih.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Autor pesme je Neven Milaković Likota iz Bara, kome je inspiracija bio dobrovoljac i ratni veteran sa Kosova Nenad Stanić. [1] On je napisao i knjigu pesama pod istoimenim nazivom, „Vila sa Košara“ u kojoj se nalaze još oko pedeset njegovih lirskih tvorevina, kao što su: „Magistrala“, „Bože“, „Morao je tata da poleti“, „Čuvarkuća“, „Bez dlake na jeziku“, „Ma nek’ ide život“, „Tango laži“, „Njegovo veličanstvo, stih“ itd. Pesme je zborio jedan od najvećih srpskih glumaca Petar Božović. [2] Muziku za pesmu komponovao je Nevenov prijatelj Vuk Popović. Milaković je za pesmu dobio Zlatnu plaketu Ministarstva odbrane Srbije.[3]
Pjesmu sam posvetio Nenadu Staniću, ratnom veteranu sa Kosmeta, i njegovim i mojim drugovima. Nenad mi je sinoć poslao poruku. Vila se njemu javila, a ja sam, grešan, samo pretočio u riječi. Zahvalan sam mu, jer me natjerao da odem na Košare, da basjedim sa vitezovima besmrtnim, da sagledam svoju nedostojnost i da se po ko zna koji put pomolim za dušu svoju pjesmom.
— Neven Milaković, Dan veterana, blog
Pesma "Vila sa Košara" postaje simbol bitke na Košarama, a interpretacija Danice Crnogorčević donosi joj veliku popularnost. U Beogradu je 14. juna 2019. godine održana svečana akademija povodom obeležavanja dvadesete godišnjice bitke na Košarama, Danica je uz muzički orkestar „Stupovi“ i vokalnu grupu „Anterija“ izvela pesmu „Vila sa Košara“ i upravo ovo izvođenje više od pet miliona pregleda na Jutjub-u. [3] Godine 2021. godine, pesmu je otpevala na proslavi Dana Bezbednosno-informativne agencije (BIA). [4][5]
Godine 2022. na zvaničnom Jutjub kanalu Ministarstva odbrane Republike Srbije objavljena je nova verzija pesme, koju je otpevala Katarina Božić. U spotu se pojavljuju borci sa Košara i porodice poginulih boraca. Reditelj spota je profesor Danilo Paškvan. Na 108 praznih stolica je po jedna ruža koja simbolizuje heroje koji su izgubili život za našu zemlju. [6] Spot je uradila Uprava za odnose s javnošću Ministarstva odbrane i VC „Zastava filma“, sa umetničkim ansamblom „Stanislav Binički“ u saradnji sa Generalštabom VS i Upravom za tradiciju, standard i veterana MO. [6]
Tekst[uredi | uredi izvor]
Vila sa Košara
Krvav mjesec vrh Košara
Grobnice ga srpske skrile
Jeznim ehom mrak damara
I jecajem gorske vile
Smrtnim ropcem šuma zbori
Vratite se braćo mila
Zar vam muški rs ne kori
Posestrima vaša vila
Odsjekli joj psi uvojke
Sustigla je mrska hajka
Al’ se ne da zor đevojka
Nagorkinja naša majka
No krstače ove straži
I amanet vitezova
Junačke im rane blaži
Starom pesmom sa Kosova
Tiho tuži i zapjeva
Ne navikla na okove
Ko Kosovka negda djeva
Mrtvu braću pjesmom zove
Vratite se sokolovi
Vratite se meni 'amo
Traže od nas prađedovi
Da dušmane išćeramo
Dižite se div junaci
Počivati ne smijete
Treba jaram da se zbaci
I da opet poginete
Nema Kosmet ko da brani
Trulije su njine kosti
Dižite se opevani
A njima nek Bog oprosti
Oni mrtvi svijetom hode
Nije su ni bili živi
Ajde braćo ustaj jahao
Juriš sokolovi sivi
A ja gledam lijuć' suze
Gdje nas mrtvi žive kade
Ko nam braćo dušu uze
Svi za vilom nismo jude!
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Vidovdan, Dan Veterana- (subota, 28. april 2012). „DAN VETERANA - VIDOVDAN: Vila sa Košara - Neven Milaković”. DAN VETERANA - VIDOVDAN. Pristupljeno 2022-08-30. Proverite vrednost paramet(a)ra za datum:
|date=(pomoć) - ^ Jaksić, Zoran (2022-01-14). „„VILA SA KOŠARA“ – SIMBOL JUNAKA OTADžBINSKOG RATA”. Srpska Televizija USA (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-08-30.
- ^ a b d.o.o, Promotim. „"Vratite se sokolovi, vratite se meni ‘amo": Najemotivnije izvođenje pjesme Vila sa Košara (VIDEO)”. www.frontal.ba (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-08-30.
- ^ „DIRLjIVA SCENA NA PROSLAVI: "Vila sa Košara" podigla celu BIA na noge (VIDEO)”. NOVOSTI (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-08-30.
- ^ „Ustala BIA: "Vila sa Košara" digla celu BIA na noge VIDEO”. B92.net (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-08-30.
- ^ a b „PESMA „VILA SA KOŠARA“ LEDI KRV U ŽILAMA: Evo koja je simbolika praznih 108 stolica u spotu (VIDEO)”. NOVOSTI (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-12-07.