Gurabija
 | |
| Drugo ime | Qurabiya, ghraybe, ghorayeba, ghoriba |
|---|---|
| Vrsta jela | slatkiš |
| Mesto porekla | Bliski istok |
| Regije ili država | Istočna Bosna |
| Deo nacionalne kuhinje | Srpska, makedonska, turska, bliskoistočna |
| Glavni sastojci | svinjska mast, brašno, šećer |
 Mediji: Gurabija | |
.jpg)
Gurabija je tradicionalni kolač srpskog naroda Sarajevsko-romanijske i Gornje-drinske regije. Istina je da su gurabiju pravile i žene muslimanke na pomenutom prostoru, te da je gurabija kolač koji se sreće i u kuhinji makedonskog naroda, ali ovdje je riječ o gurabiji koja se ističe posebnom tehnikom ukrašavanja, i koja u osnovi motiva koji se urezuje na drvo za šaranje gurabije ima krst. Slovo za gurabiju uglavnom se pravi od osušenog šljivovog drveta i okruglog je oblika. Kod srba ovog područja gurabija je imala raznovrsnost upotrebe. S njom bi se dočekivali gosti, s njom se išlo u goste, ali njena posebna uloga vezuje se za običaje tokom proslave Krsne Slave. Običaj kod Srba u Istočnoj Bosni je da se za Krsnu Slavu pije rakija, te da svaku čašicu ispijene rakije prati potrebna zdravica. Kada bi se popila treća čaša po redu, običaj bi bio da se na praznu čašu stavi gurabija, kao poseban dar ljubavi, dobrih želja domaćinu i ukućanima.[1]
Kao kolač ušla je i ustmeni folklor naroda, izraz „mesi gurabije” se kao metafora koristi o nekome ko lepo (slatko) govori. [2]
Način pripreme[uredi | uredi izvor]
Gurabija se pravi od najfinijeg pšeničnog brašna, uz dodatak potrebne količine šećera, jaja, kiselog mlijeka kao i svinjske masti koja gurabiji daje posebnu strukturu.[3] Kada se svi sastojci fino izrade, tijesto se dijeli na nekoliko manjih dijelova koji se zatim utiskuju na slovo, prethodno premazano nekom masnoćom. Tijesto se lagano odvaja od slova, stavlja u tepsiju i u sredinu se stavlja kocka šećera. Gurabija sa kockom nekada je važila za poseban dar, upravo zbog „eksluziviteta” šećera u tom vremenu. Običaj stavljanja kocke na gurabiju zadržao se i danas.
Način izrade slova[uredi | uredi izvor]
Izradom slova za gurabije bave se ljudi koji su sačuvali neke tehnike starih i umjetničkih zanata. To su uglavnom drvodjelje, i vrlo su rijetki. Najpogodnije drvo za izradu slova je suva šljiva, drvo javora, jasike ili nekog drugog mekog lišćara, prečnika 7-10 cm.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „GURABIJE, RECEPT ZA NAJPROSTIJU VERZIJU”. Kuhinja. Pristupljeno 30. 1. 2020.
- ^ „Uh, što voli da mesi gurabije!”. politika.rs. Pristupljeno 20. 1. 2023.
- ^ „Šta znači GURABIJA?”. Šta znači. Pristupljeno 30. 1. 2020.