Leka Matranga
Leka Matranga (Pjana dela Albanezi 1567 - Palermo, 1619) je bio arbanski sveštnik i pisac sa Sicilije, Italija. 1592. godine objavio je prve stihove na arbreškom jeziku sa nazivom "Pobožne pesme". [1]
Biografija[uredi | uredi izvor]
Leka Matranga je bio arbreški sveštenik koji je bio iz Pjane dela Albanezi, najvećeg i najnaseljenijeg albanskog grada na Siciliji u Italji. Studirao je na Papinskom grčkom koledžu Svetog Atanazija (Collegio Greco di Sant'Atanasio) u Rimu. Tamo je studirao drevnu grčku i latinsku kulturu.
O njegovom privatnom životu ne zna se puno, ali se zna da je upravo on bio autor dela Hrišćanska doktrina (E mbsuame e krështerë). Ova knjiga, napisana 1592. godine, je prvi filološki dokument napisan na toskijskom dijalektu i drugi dokument napisan na albanskom, odmah nakon Meshari (Molitvenik na albanskom), koji je napisao Đon Buzuku (Gjon Buzuku). [2]
Delo[uredi | uredi izvor]
Ovaj tekst predstavlja prevod jednog dela na latinskom. Kopija ovog prevoda postoji u tri varijante, a jedna od tih varijanti je sačuvana i danas u Vatikanskoj Biblioteci. Međutim, objavljeno izdanje ovog prevoda ima puno grešaka i njega je otkrio Mario Roku. Matranga je za svoj tekst iskoristio jezik arbreša, koji se govorio u Pjani dela Albanezi, a iskoristio ga je tako da ga mogu razumeti i arbreši iz ostalih kolonija.
Delo Leke Matranga, sadrži i jednu pesmu sa osam stiha koja predstavlja prvu vrstu stiha napisanog na albanskom. Matranga je istakao da je ovaj prevod napisao da bi ga koristili i albanci koji nisu razumeli latinski i italijanski. Delo sadrži samo 28 stranica.
Naziv dela[uredi | uredi izvor]
- Hrišćanska Doktrina (Rim,1592), na italijanskom poznat i kao "Dottrina Cristiana".
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Elsie, Robert. Historical Dictionary of Albania. str. 296.
- ^ Shkurtaj, Gjovalin. (2001). Gjuha shqipe për të huajt dhe shqiptarët jashtë Atdheut. Hysa, Enver. Tiranë: Botimet Toena. ISBN 99927-1-454-9. OCLC 56662663.
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ljudi | |
| Ostale | |
