Most Rijelovo šetalište u Vinipegu
| Most Rijelovo šetalište | |
|---|---|
 Most Rijelovo šetalište u Vinipegu | |
| Mesto | Vinipeg Manitoba  Kanada |
| Karakteristike | |
| Dužina | 197 |
| Istorija | |
| Otvaranje | 2004. |
Most Rielovo šetalište u Vinipegu (engl. Esplanade Riel) je pešački viseći most i jedna od turističkih atrakcija Forksa u pokrajini Manitoba, Kanada. Nazvan je po Metisu, Luju Rijelu, koji je bio na čelu lokalne privremene vlada Metisa u Vinipegu u periodu od 1869. do 1870. godine.[1] Ovaj viseći pešački most, sa kosim bočnim stubom, proteže se preko Crvene reke i povezuje centrlni deo grada Vinipeg sa francuskim kvartom Sveti Bonifatije (Saint-Boniface). On je uparen sa mostom za drumski saobraćaj, sa četiri kolovozne trake, pod nazivom Provenčer bridž engl. Provencher Paired Bridges, na istoj lokaciji.[2]
Ubrzo po stavljanju u upotrebu most je postao popularna turistička destinacija a proglašen je i za jednu od deset najvećih arhitektonskih „ikona” Manitobe.[3]
Položaj[uredi | uredi izvor]
Most je smeštena u blizini ušća Crvene i Asinbojne reke, između dve gradske četvrti, dauntauna i Forksa (područja od nacionalnog i istorijsko značaja) na zapadnoj obali i francuske četvrt Sveti Bonifatije na istočnoj obali Crvene reke, u Vinipegu, glavnom gradu kanadske pokrajine Manitoba.[4]
Most prati trasu istorijskog mosta Brodvej, koji se srušio tokom prolećne poplave početkom 1900-tih godina.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Ovaj most u Vinipegu pre početka gradnje zamišljen je, da zameni 85 godini stari most most, i postane jedno od mesta okupljanja za stanovnike dva značajna gradska naselja Forksa i Sveti Bonifatije (Saint-Boniface) koja se nalaze na suprotnim stranama Crvene reke, i unapredi kulturnu i ekonomsku povezanost između ova dva istorijska kvarta, engleski i francuski.
U cilju realizacije projekta formirana je komisija za javni projekat koja je odigrala glavnu ulogu u konačnom izboru konstrukcije i dizajna dva mosta — većeg Provenćer bridž engl. Provencher Paired Bridges sa četiri kolovozne trake za automobile i kamione i manjeg, elegantnog most koji će isključivo koristiti turisti, pešaci, biciklisti i rekreativci. Jedna od jedinstvenih konstruktivnih karakteristika pešačkog mosta, uključivala je dobro arhitektonski ukomponavanu kulu od prednapregnutog betona sa polukružnim platoom, i u podnožju tornja, prostor za komercijalne aktivnosti i restoran. Ovaj „dodatak“ na mostu je nešto potpuno novo za mostove u Severnoj Americi.
Gradnja mosta započela je 2003. godine, a svečano je otvoren u leto 2004. godine.
Konstrukcija mosta[uredi | uredi izvor]
.jpg)
Neke od osnovnik konstruktivnih karakteristika Rijelovog pešačkog mosta, koji uparen sa saobraćajnim mostom Provenčer bridž, i sa njim čini jedinstvenu celinu su;
- Glavnu arhitektonsko-građevinsku kompoziciju mosta čini kula od prednapregnutog betona. Elegantni šiljati stub, ili pilon mosta koji je u osnovi širok 7 m, a visok 68 m (57 m iznad nivo mosta i 11 m iznad nivoa reke).
- Rasponom mosta sa jedne strane pilona je 110 m a sa druge 87 m.
- Centralni polukružni deo oko kule u podnožju tornja, čini jedinstveni prostor za komercijalne aktivnosti i restoran.[5] Ovaj „dodatak“ na mostu nešto je potpuno novo za mostove u Severnoj Americi.
- Dve pešačke zone spajaju se jednim krajem sa levom odnosno desnom obalom Crvene reke, a drugim krajem se oslanjaju na centralnu kulu.
- Od vrha armirano-betonskog tornja sa leve i desne strane protežu se čelična užad, od pocinkovanih i voskiranih niti. Niti su od vremenskih uticaja izolovane 1,5 mm debelom, ekstrudiranom HDPE oblogom. Spoljašnji prečnik čeličnih užadi je 125 mm ili 140 mm (sa debljinom zida od 8,0 mm HDPE obloge). Dužine nosećih kablova, koji nose konstrukciju mosta, varira od 37,5 m do 107,1 m. Kablovi koji su povezani na gornjem sidrištu pilona, otporni su na temperaturne oscilacije od -35 °C do + 30 °C.[6]
Most su dizajnirali i projektovali, inžinjer Colin Douglas Stewart iz firme Wardrop Engineering i arhitekta Etjen Gaburi. Originalni projekti, Colin Douglas Stewart-a i druga tehnička dokumentacija proverena je i odobrena od strane stručnjaka za ovu oblast sa Univerziteta Manitoba u Vinipegu.
Od 2022. godine most ima novi šareni izgled nakon što su nedavno instalirana nova programabilna LED svetla. Svetla koja mogu osvetliti most u bilo kojoj zamislivoj boji, zamenila su originalni sistem instaliran kada je most izgrađen pre dve decenije.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Flanagan, Thomas. Louis Riel: Icon of the Left, Transactions of the Royal Society of Canada (1986), Vol 1.;219–228.
- ^ „Esplanade Riel Pedestrian Bridge”. Tourism Winnipeg. Arhivirano iz originala 22. 03. 2016. g. Pristupljeno 29. 3. 2016.
- ^ „Top 10 Manitoba architectural icons”. 2015 Travel Manitoba. Arhivirano iz originala 18. 04. 2016. g. Pristupljeno 12. 6. 2016.
- ^ „Crossing the Red River — Tait had a new steam ferry built to link Winnipeg and St. Boniface”. www.winnipegrealestatenews.com (na jeziku: engleski). Arhivirano iz originala 13. 04. 2019. g. Pristupljeno 30. 6. 2020. Nevalidan unos
|dead-url=dead(pomoć) - ^ „New Esplanade Riel restaurant set to open its doors”. Pristupljeno 29. 3. 2016.
- ^ „Esplanade Riel spans Winnipeg's”. Winnipeg Architecture Foundation (WAF). Pristupljeno 29. 3. 2016.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| Normativna kontrola: Geografske |
|---|
