Musa od Partije
| Musa od Partije | |
|---|---|
 Bista iz Nacionalnog muzeja Irana na kojoj je Musa, koju je iskopao francuski tim u Huzestanu 1939. | |
| Lični podaci | |
| Puno ime | Musa Partska |
| Datum smrti | 2. |
| Porodica | |
| Supružnik | Fraat IV |
| Kraljica Partskog carstva | |
| Period | 2. p. n. e. – 2 n. e. |
| Prethodnik | Fraat IV |
| Naslednik | Orod III |
Musa, takođe poznata i kao Tea Musa, bila je kraljica Partskog carstva od 2. godine pre nove ere do 2. godine nove ere. Prvobitno kraljica Partskog monarha Fraata IV (vladao 37—2. p. n. e.), ubila je Frata i vladala carstvom sa svojim sinom, Fraatom V. Ona je prva od samo tri žene koja su vladala u istoriji Irana, a ostale su dve sasanidske sestre iz 7. veka Boran (vladala 630–630, 631–632) i Azarmidoht (vladala 630–631).
Biografija
[uredi | uredi izvor]Musa je bila rimska konkubina koju je rimski car Avgust (vladao 37. p. n. e. — 14. n. e.) dao Partskom vladaru Fraatu IV (vladao 37—2. p. n. e.), posle sporazuma sa rimskim carem Avgustom 20. godine pre nove ere, u kojem su Parćani priznali rimsku vrhovnu vlast nad Jermenijom, dok su Rimljani zauzvrat priznali Eufrat kao granicu.[1] Musa je brzo postala kraljica i miljenica Fraata IV, rodivši mu Fraata (budćeg Fraata V).[2] Veruje se da je pod njenim uticajem Fraat IV poslao svoja četiri prvorođena sina u Rim kako bi sprečili sukob njegovih naslednika.[3] Međutim, 2. p. n. e. Musa je otrovala Fraata IV i postavila na vlast svog sina Fraata V (koji je bio nelegitimni sin) da zajedno upravljaju carstvom.[4]
Međutim, nakon kraćeg perioda vladavine, oboje su svrgnuti i pogubljeni od strane plemstva, koje je dve godine kasnije na presto postavilo izvesnog Oroda III.[5]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Kia 2016, str. 199; Schippmann 1986, str. 525–536
- ^ Kia 2016, str. 198; Schippmann 1986, str. 525–536
- ^ Kia 2016, str. 198; Dąbrowa 2012, str. 173; Schippmann 1986, str. 525–536
- ^ Kia 2016, str. 199; Richardson 2012, str. 161
- ^ Kia 2016, str. 199; Dąbrowa 2012, str. 174
Izvori
[uredi | uredi izvor]- Dąbrowa, Edward (2012). „The Arsacid Empire”. Ur.: Daryaee, Touraj. The Oxford Handbook of Iranian History. Oxford University Press. str. 1—432. ISBN 0-19-987575-8. Arhivirano iz originala 01. 01. 2019. g. Pristupljeno 20. 02. 2020.
- Kia, Mehrdad (2016). The Persian Empire: A Historical Encyclopedia [2 volumes]. ABC-CLIO. ISBN 978-1610693912.
- Marciak, Michał (2017). Sophene, Gordyene, and Adiabene: Three Regna Minora of Northern Mesopotamia Between East and West. BRILL. ISBN 9789004350724.
- Richardson, J.S. (2012). Augustan Rome 44 BC to AD 14: The Restoration of the Republic and the Establishment of the Empire. Edinburgh University Press. ISBN 978-0-7486-1954-2.
- Schippmann, K. (1986). „Arsacids ii. The Arsacid dynasty”. Encyclopaedia Iranica, Vol. II, Fasc. 5. str. 525—536.
- Schmitt, Rüdiger (2005). „Personal Names, Iranian iv. Parthian Period”. Encyclopaedia Iranica.
