Nasilje nad osobama sa invaliditetom
Osobe sa invaliditetom se suočavaju sa 1,5 puta više nasilja nego osobe bez invaliditeta.[1][2] Počinioci su često osobe koje su osobe sa invaliditetom poznate, kao što su njihovi partneri, članovi porodice, prijatelji ili poznanici. Procenjuje se da 15% svetske populacije živi sa invaliditetom i veća je verovatnoća da će biti siromašna i socijalno isključena. Dakle, nasilje nad osobama sa invaliditetom ima mnogo dimenzija.[3]
Postoji sedam kategorija nasilnog ponašanja koje definišu pojedinci koji imaju neki oblik invaliditeta: fizičko zlostavljanje, seksualno zlostavljanje, verbalno ili emocionalno zlostavljanje, zanemarivanje ili uskraćivanje podrške, finansijsko zlostavljanje, manipulacija lekovima i uništavanje ili onesposobljavanje opreme.[2]
Kada se uporede institucionalni i vaninstitucionalni slučajevi nasilja nad osobama sa invaliditetom u SAD, 82% nasilja nad osobama sa invaliditetom se dešava u okviru različitih institucija. Uobičajena je stav da institucije „suštinski promovišu zlostavljanje i dehumanizaciju“.[2] Iako su institucionalizovani slučajevi nasilja daleko prisutniji od nasilja van institucija, američka statistika pokazuje da postoji sedam puta veća verovatnoća da mete seksualnog nasilja budu osobe sa intelektualnim invaliditetom.[2]
Starost igra glavni faktor kada se posmatra neinstitucionalizovano nasilje. Deca sa smetnjama u razvoju imaju tri do četiri puta veće šanse da budu žrtve nasilja.[4] Deca sa smetnjama u razvoju često se suočavaju sa bezbroj fizičkih, društvenih i ekoloških prepreka za puno učešće u društvu, uključujući pristup zdravstvenoj zaštiti, obrazovanju i drugim uslugama podrške. Takođe se smatra da su podložnije nasilju od dece bez smetnji u razvoju. Razumevanje obima nasilja nad decom sa smetnjama u razvoju je od najveće važnosti u razvoju efikasnih programa za sprečavanje nasilja i poboljšanje njihovog zdravlja i kvaliteta njihovog života uopšte.[5]
Žene sa invaliditetom se suočavaju sa oblicima nasilja sa kojima se suočavaju žene bez invaliditeta i druge osobe sa invaliditetom, ali postoje neki oblici rodno zasnovanog nasilja sa kojima se one posebno suočavaju. Oni doživljavaju širi spektar emocionalnog, fizičkog i seksualnog zlostavljanja.[6] Takvo nasilje mogu da vrše pomoćni radnici, zdravstveni radnici, porodica i stranci, i dešava se tokom njihovog života, od detinjstva i adolescencije do kasnog odraslog doba.[7] Žene sa invaliditetom, posebno one sa intelektualnim teškoćama, češće će biti pod pritiskom ili prinuđene na prinudnu sterilizaciju.[8] U brojnim prilikama, ženama sa invaliditetom je takođe bio uskraćen pristup javnim prostorima, ili su bile uznemiravane zbog svog boravka u tim prostorima. Slični slučajevi su prijavljeni u Indiji.[9][10]
Postoji velika verovatnoća da se žena sa invaliditetom tokom života suoče sa zlostavljanjem, pri čemu je najmanje jedna od dve žene sa invaliditetom doživjela neki oblik zlostavljanja tokom svog života.[11] Žene sa invaliditetom imaju dvostruko veće šanse da se suoče sa nasiljem u porodici nego žene bez invaliditeta.[12] Žene sa invaliditetom takođe imaju tri puta veću verovatnoću da će biti silovane, fizički zlostavljane ili seksualno zlostavljane u poređenju sa ženama bez invaliditeta.[11] Žene sa invaliditetom se često bore da pobegnu od nasilnika i pristupe podršci koja će im to omogućiti, kao i da pristupe pravdi nakon što su se suočile sa nasiljem.[13] Oni takođe često trpe poniženje u policijskim stanicama i bolnicama tokom procesa pravde.[13]
Konkretne poteškoće sa kojima se suočavaju žene sa invaliditetom često nisu obuhvaćene u izveštavanju o nasilju nad ženama, jer nedostaju podaci o nasilju posebno nad ženama sa invaliditetom. Dalje, podaci o raznim vrstama krivičnih dela se obično ne prikupljaju prema vrstama invaliditeta. U Indiji, Nacionalni biro za izveštaje o zločinima takođe ne prikuplja odvojene podatke o nasilju nad ženama i devojčicama sa invaliditetom.[14]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Violence against adults and children with disabilities”. WHO. Arhivirano iz originala 9. 11. 2013. g. Pristupljeno 2020-11-29.
- ^ a b v g „The Unacknowledged Crisis of Violence Against Disabled People – Center for Disability Rights”. cdrnys.org. Pristupljeno 2020-11-29.
- ^ Krnjacki, Lauren; Emerson, Eric; Llewellyn, Gwynnyth; Kavanagh, Anne M. (2016). „Prevalence and risk of violence against people with and without disabilities: findings from an Australian population-based study”. Australian and New Zealand Journal of Public Health (na jeziku: engleski). 40 (1): 16—21. ISSN 1753-6405. PMID 26714039. doi:10.1111/1753-6405.12498
.
- ^ „The State of the World's Children 2013 - Violence against children with disabilities”. unicef.org. Arhivirano iz originala 20. 10. 2020. g. Pristupljeno 2020-11-29.
- ^ „The State of the World's Children 2013 - Violence against children with disabilities”. unicef.org. Arhivirano iz originala 20. 10. 2020. g. Pristupljeno 2020-11-29.
- ^ „DAWN-RAFH: Fact Sheet on Women with Disabilities and Violence”. dawncanada.net. Pristupljeno 2020-11-29.
- ^ „Five facts to know about violence against women and girls with disabilities” (na jeziku: engleski). World Bank. 5. 12. 2019. Pristupljeno 2020-11-29.
- ^ „Hysterectomy as forced sterilization in intellectual disabilities Adolescences: Legal and Ethical Argumentations”. International Journal of Psychosocial Rehabilitation. mart 2020.
- ^ Niyogi, Subhro (2020-11-15). „Kolkata's disability-rights face faces mall barrier”. The Times of India (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2020-11-29.
- ^ Episode 6: Persons with Disabilities. Satyamev Jayate Season 1 (na jeziku: hindi). Pristupljeno 2020-11-29.
- ^ a b Khetarpal, Abha (2017-12-20). „Why Is Media Coverage Of Violence Against Disabled Women Still Scant?”. Feminism In India (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2020-11-29.
- ^ „We can't ignore disabled women when talking about domestic violence”. prismreports.org (na jeziku: engleski). 27. 10. 2020. Pristupljeno 2020-11-29.
- ^ a b „India: Remove Hurdles to Justice for Women with Disabilities” (na jeziku: engleski). Human Rights Watch. 2018-04-03. Pristupljeno 2020-11-29.
- ^ Pandit, Ambika (2019-09-30). „Lack of separate data on violence against disabled women upsets UN body”. The Times of India (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2020-11-29.
