Nastavna sredstva
Nastavna sredstva su didaktički oblikovana izvorna stvarnost. Ona u nastavi nadoknađuju izvornu, objektivnu stvarnost koja nije uvek pristupačna zbog prostorne udaljenosti i svoje složenosti. Nastavna sredstva su zbog didaktičke prerade učenicima pristupačnija kao izvor znanja i materijal za razvijanje radne sposobnosti.
Podela[uredi | uredi izvor]
Nastavna sredstva se dele na vizuelna, auditivna, audio-vizuelna i tekstualna nastavna sredstva.
Vizuelna nastavna sredstva[uredi | uredi izvor]
Vizuelna nastavna sredstva su zasnovana na video-komponenti. Dele se na dvodimenzionalna (slike, fotografije, aplikacije) i trodimenzionalna (modeli, reljefi, makete, preparati, kolekcije). S obzirom na didaktičku funkciju mogu biti: statična(epiprojekcija, dijafilm, dijapozitiv, mikroprojekcija, grafoprojekcija...) i dinamična (element-film, dinamični modeli, globus, aparati ). Statična ili nepokretna vizuelna nastavna sredstva služe za upoznavanje statičnih oblika i njihovih struktura, dinamična ili pokretna za upoznavanje procesa i njihovih dinamičnih struktura.
Auditivna nastavna sredstva[uredi | uredi izvor]
Auditivna nastavna sredstva su zasnovana na audio-komponenti i služe kao slušni izvor znanja. Tu spadaju živa reč učitelja, učenika ili neke stručne osobe, radio emisije, snimci ljudskog izražavanja (verbalnog ili muzičkog), snimci glasova životinja i raznih prirodnih šumova i tonova.
Audio-vizuelna nastavna sredstva[uredi | uredi izvor]
Audio-vizuelna nastavna sredstva istovremeno angažuju i čulo vida i čulo sluha. Tu spadaju nastavni film i obrazovne emisije. Njihovom primenom nastava dobija na dinamičnosti, savremenosti, aktualnosti i celovitosti.
Tekstualna nastavna sredstva[uredi | uredi izvor]
Tekstualna nastavna sredstva su raznovrsni tekstualni materijal koji se u nastavi upotrebljava kao izvor znanja, udžbenici, priručnici, programirani tekstovi, članci, zbornici, leksikoni, enciklopedije, književna dela, istorijska dela i slično. Udžbenik je osnovna i obavezna školska knjiga. Pisan je na temelju propisanog nastavnog plana i programa pa je u svakodnevnoj upotrebi . Udžbenik mora biti didaktičko-metodički oblikovan, što ostali tekstualni izvori znanja ne moraju biti. Oblikovanje i koncepcija udžbenika povezana je sa zakonitostima učenja. Specifičnost svakog udžbenika ogleda se u izboru sadržaja, načina prezentovanja istih, grafičkog, likovnog i tehničkog oblikovanja, jezičnog i stilskog oblikovanja. Autorsko-izdavački timovi koji rade udžbenik treba da slede pedagoška, psihološka, didaktička i metodička načela za izradu udžbenika.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Bogićević, M. (1974): Tehnologija savremene nastave. Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva
- Vilotijević, M. (1999): Didaktika 1, 3. Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva i Učiteljski fakultet
- Mijanović, N. (2002): Obrazovna tehnologija. Podgorica: Pobjeda