Pređi na sadržaj

Nešri

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Mevlana Mehmed "Nešri"
Datum rođenjaoko 1450. godine
Mesto rođenjaOsmansko carstvo
Datum smrti1520. godina
ZanimanjeIstoričar
EraOsmansko carstvo
Značajni radoviCihannüma


Mevlana Mehmed Nešri (rođen oko 1450-1520), koji je poznat i kao Nešri (osmanski turski: نشري), bio je osmanski istoričar, istaknuti predstavnik rane osmanske istoriografije.[1]

Biografija[uredi | uredi izvor]

O Nešriju se zna vrlo malo, što sugeriše da tokom svog života nije bio velika književna ličnost. Tada se savremeni izvori pozivaju na njega sa skromnom titulom muderris (učitelj), što dalje sugeriše da nije imao visoku funkciju.[1] Bio je svedok smrti Mehmeda II 1481. godine i janičarskih nereda koji su usledili nakon toga. Poznat je kao autor univerzalne istorije Cosmorama ili Cihan-Nümâ. Danas su sačuvani samo šesti i završni deo ovog dela. Verovatno ga je završio između 1487. i februara 1493.[2]

Prema istoričaru Polu Viteku, Nešri je svoj rad zasnivao na ranom osmanskom istorijskom radu Ašikpašazadea,hronološkom spisku sredine 15. veka i anonimnoj hronici s kraja 15. veka, spajajući tri primarne istoriografske tradicije tada popularne. Njegov tekst je postao glavni izvor za mnoge kasnije istoričare, i osmanske i evropske.[3]

Dela[uredi | uredi izvor]

Njegovo najvažnije delo, Cihan-Nümâ, napisano je kao univerzalna istorijska knjiga. Svoje delo koje se sastoji od 6 poglavlja, napisao je oko 1493. godine Bajazitu II. Sačuvan je samo 6. deo ovog dela. U ovom odeljku je ukratko obrađena predosmanska turska istorija.

Događaje poznate iz njegovog života napisao je u Cihan-Nümâ-i. Prema informacijama dobijenim iz njegovog dela, smrt Mehmeda II se dogodila 3. maja 1481. godine. Smatra se da je on bio u osmanskom logoru u Gebzeu kada je Mehmed umro i da je bio svedok događaja koji su se odigrali u Istanbulu posle sultanove smrti.

Nešri je uglavnom sistematski spajao druge istorijske izvore u Cihan-Nümâ- i i pokušavao da događaje napiše u uzročno-posledičnoj vezi. Takođe je prvi put koristio razne izvore jedinstvene za Bursu i Karaman. Događaje je pisao hronološkim redosledom i davao značaj tačnosti izvora koje je koristio.[4] Njegova publikacija bila je veoma uticajna na istoričare njegovog vremena i posle njega, a njegovo delo su kasniji istoričari poput Solakzade Mehmeta Hemdemi Efendije i Munečimbaši Ahmeta često citirali kao izvor.[5]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ a b Isom-Verhaaren, Christine; Schull, Kent F. (2016). Living in the Ottoman Realm: Empire and Identity, 13th to 20th Centuries. Indiana University Press. p. 66. ISBN 978-0253019486.
  2. ^ Kitab-i Cihan-Nümâ, sometimes referred to as Djihan-Nümâ, partially edited and translated in Journal of the German Oriental Society. 13. Volume 1859
  3. ^ „NEŞRÎ - TDV İslâm Ansiklopedisi”. TDV İslam Ansiklopedisi (na jeziku: turski). Pristupljeno 2021-06-22. 
  4. ^ „Wayback Machine” (PDF). web.archive.org. 2018-06-03. Arhivirano iz originala 03. 06. 2018. g. Pristupljeno 2021-06-22. 
  5. ^ „First Encyclopaedia of Islam: 1913-1936 - Google Books”. web.archive.org. 2014-01-05. Arhivirano iz originala 05. 01. 2014. g. Pristupljeno 2021-06-22. 
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Нешри&oldid=27162500”