Predsednički izbori u Turskoj 2023.
 | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Izlaznost | 88,84% | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
.jpg)
.png)
Predsednički izbori u Turskoj zakazani su za 14. maj 2023. godine zajedno sa parlamentarnim izborima. Turski će birači birati predsednika na mandat od pet godina.[1][2] Predsednik Redžep Tajip Erdogan pozvao je na održavanje ranijih izbora za 14. maj 2023. godine dok je redovni datum za izbore bio 28. jun iste godine.[3] Međutim, raniji datum održavanja izbora u pitanje je inicijalno doveo katastrofalan zemljotres u Turskoj i Siriji 2023. godine koji je podstakao pozive za odgađanje datuma izbora.[4][5] Erdogan je potpisao dekret o održavanju izbora 14. maja 2023. godine 10. marta 2023.[1][2] Procenjuje se da će ukupno 64 miliona birača glasati na izborima, 60,9 miliona u Turskoj i 3,2 miliona u inostranstvu.[6]
Kontekst[uredi | uredi izvor]
Prethodni opšti izbori održani su 24. juna 2018. godine. Izbori su obeležili prelaz zemlje iz parlamentarnog sistema u predsednički, što su usko birači zvanično i potvrdili u kontroverznom ustavnom referendumu iz 2017. godine. Ti su izbori rezultirali pobedom aktuelnog predsednika Erdogana, koji se na toj funkciji nalazi od 2014. godine, a vodeći je političar u zemlji od 2003. godine kada je postao premijer Turske. U međuvremenu, vladajuća Stranka pravde i razvoja (AKP) prvi put od juna 2015. godine izgubila je apsolutnu većinu u Velikoj narodnoj skupštini Turske, prisiljavajući ju da se osloni na koalicionog partnera, nacionalističku Stranku nacionalnog pokreta.
Rezultati[uredi | uredi izvor]
*Muharem Indže je poukao svoju kandidaturu 11. maja 2023. godine.[7]
| Kandidat | Stranka | 1. krug
14. maj 2023. |
2. krug
28. maj 2023. | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Glasovi | % | Glasovi | % | |||
| Redžep Tajip Erdogan | Stranka pravde i razvoja | 27.133.837 | 49,52 | 27.725.131 | 52,16 | |
| Kemal Kiličdaroglu | Republikanska narodna stranka | 24.594.932 | 44,88 | 25.432.957 | 47,84 | |
| Sinan Ogan | Nezavisan (Savez predaka) | 2.831.208 | 5,17 | |||
| Muharem Indže* | Otadžbinska partija* | 236.097 | 0,43 | |||
| Ukupno | 52.972.968 | 100,00 | 51.418.365 | 100,00 | ||
| Važeći glasovi | 52.972.968 | 98,11 | 51.418.365 | 98,70 | ||
| Nevažeći glasovi | 1.020.297 | 1,89 | 674.909 | 1,30 | ||
| Ukupno glasova | 53.993.265 | 100,00 | 52.093.274 | 100,00 | ||
| Registrovani glasači/izlaznost | 64.190.651 | 88,84 | 64.197.419 | 85,72 | ||
| Izvor: Agencija Anadolija[8] | ||||||
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b „Son Dakika... Erdoğan seçim kararını açıkladı: 14 Mayıs”. Cumhuriyet (na jeziku: turski). 2023-03-10. Arhivirano iz originala 11. 3. 2023. g. Pristupljeno 2023-03-10.
- ^ a b „Erdoğan seçim kararını imzaladı: Türkiye 14 Mayıs'ta sandık başına gidecek”. BBC News Türkçe (na jeziku: turski). 2023-03-10. Arhivirano iz originala 30. 3. 2023. g. Pristupljeno 2023-03-10.
- ^ „President Erdogan confirms May 14 election date in Türkiye”. Arhivirano iz originala 22. 1. 2023. g. Pristupljeno 22. 1. 2023.
- ^ Buyuk, Hamdi Firat (14. 2. 2023). „Erdogan Ally Calls for Turkish Election Postponement After Quake”. Balkan Insight (na jeziku: engleski). Arhivirano iz originala 19. 3. 2023. g. Pristupljeno 5. 3. 2023.
- ^ „How Will Turkey's Earthquake Affect the Current Election Cycle?”. The Washington Institute (na jeziku: engleski). Arhivirano iz originala 3. 4. 2023. g. Pristupljeno 5. 3. 2023.
- ^ Ekonomi, Nasıl Bir (2023-05-04). „Seçimde en büyük etken Z kuşağı ve kadınlar…” (na jeziku: turski). Arhivirano iz originala 5. 4. 2023. g. Pristupljeno 2023-04-29.
- ^ „Muharem Indže se povukao iz trke za predsednika Turske”. Politika Online. Pristupljeno 2023-05-15.
- ^ „Seçim 2023”. secim.aa.com.tr. Pristupljeno 2023-05-15.