Smit i Veson model 1
| Smit i Veson model 1 | |
|---|---|
 | |
| Vrsta | revolver |
| Poreklo |  SAD |
| Upotreba | |
| Upotreba u | SAD |
| Bojno delovanje | 1858-1873. |
| Proizvodnja | |
| Proizvođač | kompanija Smit i Veson |
| Proizvedeno | 11.000 (prvo izdanje) 115.400 (drugo izdanje) komada |
| Specifikacije | |
| Kalibar | 0,22 inča/5,6 mm |
| Vrsta operacije | revolver s obaračem jednostavnog dejstva |
| Maks. ef. domet | 50 m |
| Magacin | doboš sa 7 metaka |
Smit i Veson model 1 (engl. Smith & Wesson Model 1), američki revolver iz 19. veka. Originalni proizvod kompanije Smit i Veson iz 1857, to je prvi revolver punjen sjedinjenim metkom (sa ivičnim paljenjem) u SAD i drugi na svetu (posle francuskog revolvera Lefoše sa iglenim paljenjem iz 1854).[1]
Pozadina[uredi | uredi izvor]
Prve revolvere u SAD (i na svetu) proizvela je američka firma Kolt počev od 1836: bili su to revolveri kapislari, sa dobošem koji se punio spreda (barutom i kuglom) i opaljivao udarcem oroza po kapisli (po jedna za svaki metak) na zadnjoj strani doboša. Kompanija Kolt imala je patent i monopol za proizvodnju revolvera u SAD sve do februara 1856, mada ne i u Evropi, gde je proizvodnja revolvera kapislara počela od 1851 (revolveri Vebli, Bomont-Adams). Za to vreme, Danijel B. Veson iz firme Smit i Veson je od 1856. do 1858. usavršio novu municiju, prve metalne sjedinjene metke sa ivičnim paljenjem, (koje je patentirao 1856. i 1860) i do kraja 1856. konstruisao je novi model revolvera, sa dobošem koji se punio otpozadi sjedinjenim metalnim mecima kalibra 5,6 mm (0,22 in). Međutim, američki puškar Rolin Vajt (bivši radnik Kolta) je još 1855. patentirao revolverski doboš sa barutnim komorama otvorenim sa zadnje strane (tj. potpuno probušenim), pa je firma Smit i Veson morala da otkupi njegov patent (za 25 centi po revolveru), što im je dalo monopol na ovu vrstu revolvera (punjene metalnim mecima otpozadi) u SAD do isticanja ovog patenta 1869. godine.[1][2]
Proizvodnja[uredi | uredi izvor]
Protopip revolvera Smit i Veson model 1 napravljen je u januaru 1857, a serijska proizvodnja počela je u novembru iste godine. Sa nekoliko tehničkih poboljšanja, do 1860. proizvedeno je oko 11.000 komada, a sredinom 1860. počela je proizvodnja usavršenog modela (takozvano drugo izdanje). Ovaj popularni mali revolver kalibra 5,6 mm (0,22 in) sa 7 metaka u dobošu proizveden je u preko 115.400 primeraka i bio je u masovnoj upotrebi tokom Američkog građanskog rata. Međutim, zbog potreba vojske Unije za revolverom većeg kalibra, u junu 1861. počela je proizvodnja znatno većeg revolvera, Smit i Veson model 2 Vojni, kalibra 0,32 inča, sa 6 metaka u dobošu.[1]
Karakteristike[uredi | uredi izvor]
Smit i Veson model 1 bio je mali revolver sa telom koje se moglo otvoriti nagore (engl. tip-up revolver). Osmougaona cev revolvera bila je spojena sa telom revolvera šarkom na gornjem kraju i kukom na donjem kraju. Kada bi se kuka otkačila, cev se mogla podići nagore i tako osloboditi doboš, koji se mogao izvaditi radi punjenja. Doboš se punio otpozadi (kroz otvorene barutne komore) bakarnim mecima sa ivičnim paljenjem, kalibra 5,6 mm (0,22 in). Prazne čahure izbacivane su klinom ispod cevi. Obarač nije imao branik, već je imao štitnik sa zadnje strane, spojen sa telom cevi, što je revolver činilo kompaktnijim i zgodnijim za nošenje u džepu, a oroz se morao nategnuti pre svakog pucanja.[2]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v McDowell, R. Bruce (1997). A study of Colt conversions and other percussion revolvers. Iola, WI: Krause. str. 9. ISBN 0-87341-446-2. OCLC 37194801.
- ^ a b Myatt, Frederick (1981). An illustrated guide to pistols and revolvers. London: Salamander. str. 44—47. ISBN 0-86101-097-3. OCLC 59815942.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- McDowell, R. Bruce (1997). A study of Colt conversions and other percussion revolvers. Iola, WI: Krause. str. 9. ISBN 0-87341-446-2. OCLC 37194801.