Staro jezgro Banatskog Novog Sela
| Staro jezgro Banatskog Novog Sela | |
|---|---|
 Vojnograničarska zgrada | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Banatsko Novo Selo |
| Opština | Pančevo |
| Država |  Srbija |
| Vreme nastanka | doba Vojne Granice, 19. i 20. vek |
| Tip kulturnog dobra | Prostorna kulturno-istorijska celina od velikog značaja |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Zavod za zaštitu spomenika kulture |
| www | |
Staro jezgro Banatskog Novog Sela predstavlja nepokretno kulturno dobro kao prostorna kulturno-istorijska celina od velikog značaja.[1]
U centru naselja nastalog planskim zahvatom prema utvrđenoj šemi i sadržaju, na raskršću glavnih ulica koje čine osovinu ortogonalnog rastera ulične mreže situirani su, kao ugaoni ili paralelno sa regulacionom linijom, objekti javnog sadržaja: rumunska i srpska pravoslavna crkva, sedište mesnih paroha, mesna kancelarija, stara i nova škola, svratište sa magacinskim prostorom i kapijom između, i dva spomenika; palim ratnicima u Prvom svetskom ratu sa posvetom Vojislava Ilića Mlađeg iz 1923. godine i palim u Drugom svetskom ratu iz 1954. godine.
Rumunska crkva, na južnoj strani ulice povučena od regulacione linije za prednji deo porte, zidana je u baroknom stilu visokog i dekorativnog tornja i bogate malterske plastike. Arhitektonski siromašnija i mlađa po nastanku je srpska crkva, na ugaonoj poziciji povučena od regulacione linije obeju ulica, zidana sa odlikama klasicizma 1877. godine. Ulični front prati prizemna zgrada crkvene opštine, stara školska zgrada podignuta kao tipičan primer školskog objekta svoga doba klasicistički uprošćene fasade, dok je zgrada nekadašnjeg svratišta ugaona, prizemna dvovodnog krova pokrivenog biber crepom. Vojnograničarska zgrada, nekadašnja opština, a sada mesna kancelarija je masivno zidana opekom i krova pokrivenog biber crepom.
Međusobni odnosi objekata, njihove pojedinačne arhitektonske vrednosti, lokacija i ujednačenost istorijskih i stilskih obeležja čine ovaj ambijent tipičnim za sela južnog Banata kojem i izvesna odstupanja daju specifičnu prostornu notu.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ „Staro jezgro Banatskog Novog Sela”. Zavod za zaštitu spomenika kulture u Pančevu. Arhivirano iz originala 26. 10. 2020. g. Pristupljeno 17. 7. 2020.
