Stručni ispiti u Srbiji
Stručni ispit je ispit koji se polaže radi obavljanja nekih poslova. Njima se dokazuju stručnost u teorijskom i praktičnom znanju u oblasti za koju se polaže.[1] Stručni ispiti se polažu kod nadležnog ministarstva ili komore. Položeni stručni ispiti u inostranstvu se ne priznaju u Republici Srbiji.
Pojedini stručni ispiti zahtevaju da se obavi pripravnički staž (poput stručnih ispita za medicinsko osoblje),[2] dok drugi ne zahtevaju (poput državnog stručnog ispita za državne službenike).[3]
U Srbiji postoje stručni ispiti poput arhivskog,[4] za posrednike u prometu i zakupu nepokretnosti,[5] advokatskog,[6] bibliotekarskog,[7] pravosudni,[8] javnobeležničkog,[9] za medicinsko osoblje,[2] državne službenike,[3] matičare, za zaštitu kulturnih dobara...[10]
Stručni ispit za medicinsko osoblje[uredi | uredi izvor]
Da bi polagao stručni ispit, kandidat mora obaviti pripravnički staž u trajanju od 6 meseci u kontinuitetu, kod državne ili privatne medicinske prakse koja obavlja delatnost u kojoj kandidat polaže stručni ispit uz neka ograničenja.[2]
Pa tako doktor dentalne medicine, oralni higijeničari, stomatološke sestare i zubni tehničari mogu raditi pripravnički u opštoj dentalnoj medicini, osim dela pripravničkog staža iz maksilofacijalne hirurgije i ortopedije vilica, koji se obavlja u zdravstvenoj ustanovi ili privatnoj praksi koja je registrovana za obavljanje delatnosti maksilofacijalne hirurgije i ortopedije vilica.[2]
Nakon obavljenog pripravničkog staža, polaže se stručni ispit koji se sastoji od opšteg i posebnog dela. U opštem delu ispita se proverava znanje propisa kojima se uređuje radni odnosi, penziono i invalidsko osiguranje, zdravstvena zaštita, zdravstveno osiguranje, lekovi i medicinska sredstva i prava pacijenata. Dok se na posebnom delu ispita proveravaju znanja za samostalno preduzimanje i obavljanje medicinskih mera, postupaka i aktivnosti u obavljanju zdravstvene delatnosti.[2]
Stručni ispit za državne službenike[uredi | uredi izvor]
Državni službeni ispit polažu državni službenik koji je zasnovao radni odnos na neodređeno vreme, ako nema položen državni stručni ispit, odnosno drugi ispit koji je u skladu sa zakonom propisan kao izuzetak od polaganja državnog stručnog ispita, lice koje je na probnom radu i pripravnik u državnom organu. [11]
Postoje dva državna stručna ispita, prvi je za osobe sa srednjoškolskom diplomom, a drugi je za osobe sa visokoškolskom diplomom.
Stručni ispit za osobe sa visokoškolskim obrazovanjem polažu ispitne predmete za:[12]
- Ustavno uređenje;
- Sistem državne uprave;
- Upravni postupak i upravni spor;
- Kancelarijsko poslovanje;
- Radno zakonodavstvo;
- Osnovi sistema Evropske unije.
Stručni ispit za osobe sa srednjoškolskim obrazovanjem polažu ispitne predmete za:[12]
- Ustavno uređenje;
- Upravni postupak i upravni spor;
- Kancelarijsko poslovanje;
- Radno zakonodavstvo;
- Osnovi sistema Evropske unije.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Stručni ispit za razne profesije – evo šta treba da znate
- ^ a b v g d Pravilnik o pripravničkom stažu i stručnom ispitu zdravstvenih radnika
- ^ a b Uredba o državnom stručnom ispitu
- ^ Stručni ispit - Državni arhiv Srbije
- ^ Ministarstvo unutrašnje i spoljne trgovine
- ^ Advokatski ispit Advokatska komora Beograda
- ^ Stručni ispit Narodna banka Srbije
- ^ Pravosudni ispit Ministarstvo pravde
- ^ Ispit za javne beležnike Ministarstvo pravde
- ^ STRUČNI ISPIT Informacije Republički zavod za zaštitu spomenika kulture - Beograd
- ^ Član 3. Uredbe o državnom stručnom ispitu
- ^ a b Član 9. Uredbe o državnom stručnom ispitu
