Helsinška katedrala
Helsinška katedrala je evangelističko - luteranski sakralni objekat Helsinške biskupije u glavnom i najvećem gradu Finske, Helsinkiju. Do proglašenja nezavisnosti Finske 1917. godine nazivana je i Crkvom Svetog Nikole.[1]
Položaj i okruženje[uredi | uredi izvor]
Helsinška katedrala se nalazi u sastavu Trg Senata, koji zauzima glavno mesto u Engelovom urbanističkom rešenju, koje je Helsinkiju doneo naziv „belog grada severa“. Ovo je jedan je od glavnih gradskih trgova i uokviren je glavnom zgradom Univerziteta na zapadu, katedralom na severu i zgradom Vlade na istoku. Na jugoistočnom delu trga nalazi se kuća Sederholm, najstarija kamena kuća u gradu. Na trgu se nalazi i muzička instalacija „Zvuk Trga Senata“, koja svakog dana u 17:49 časova emituje petominutnu kompoziciju na modernoj verziji ksilofona.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Na mestu današnje katedrale na kome se nalazila manja crkva posvećena ktitorki Elriki Eleonori, kraljici Švedske, izgrađena je naova katedrala između 1830. i 1852. godine u čast Velikog vojvode od Finske, ruskog cara Nikolaja I.
Po završetku gradnje, zvala se Katedrala Svetog Nikole, po ruskom caru Nikoli I koji je pokrenuo projekat izgradnje i Svetom Nikoli zaštitniku pomoraca. Nakon što je Finska postala nezavisna držav 1917. godine, katedrala je promenila naziv u Velika katedrala. Kada je 1959. osnovana Helsinška biskupija, Velika katedrala je postala Helsinška katedrala.
Namena[uredi | uredi izvor]
Katedrala je glavna crkva Helsinške župe i Helsinške eparhije, u kojoj se održava godišnja ekumenske služba. Pored toga katedrala se koristi za svečana otvaranja i zatvaranja zasedanja parlamenta, kao i službu povodom Dana nezavisnosti.
U katedrali Univerzitet u Helsinkiju i druge visokoškolske ustanove, redovno organizuju ceremonije dodele diploma.
Katedrala je takođe poznata i po tome što se u njoj održavaju praznični, nedeljni i drugi koncerti i svadbene ceremonije.
Katedralu i događanja u njoj godišnje poseti preko 500.000 posetilaca iz različitih delova sveta.
Arhitektura[uredi | uredi izvor]
Katedrala je deo projekta uređenja grada pod rukovodstvom Karla Ludviga Engela i zamišljena je kao objekat koji će dominirati Trgom Senata, pošto su okolne građevine manje.
Katedrala je u osnovi u obliku grčkog krsta, a fasada svakog kraka krsta upotpunjena je kolonadom sa timpanom.
Crkvu pokriva velika zelena kupola, a četiri manje kupole dogradio je Ernst Lorman, Engelov sledbenik, kako bi crkva ličila na Crkvu Svetog Isaka u Sankt Peterburgu. Lorman je dogradio i dva zvonika i postavio statue dvanaest apostola na uglovima krova.[2]
Ikonostas je donacija Cara Nikolaja I i delo je Karla Timoleona fon Nefa.[3]
Kripta crkve osim verske ima i izložbenu namenu
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Kirkko Helsingissä - Cathedral
- ^ Cast by the prominent firm of S. P. Devaranne, Berlin, and set up in 1852, according to Carol A. Grissom, Zinc sculpture in America, 1850–1950 2009:587.
- ^ „HelsingforsDomkyrka” (na jeziku: Švedski). Uppslagsverket Finland. Arhivirano iz originala 24. 12. 2013. g. Pristupljeno 8. 11. 2019.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Geografske | |
