Cigani i psi (video-instalacija)
Cigani i psi je umetnička video-instalacija umetnika Zorana Todorovića, predstavljena na 50. Oktobarskom Salonu u Beogradu. Kurator je bila tadašnja direktorka Muzeja Savremene umetnosti Branislava Anđelković. čiji je osnivač i pokrovitelj grad Beograd. Izložba je održana u Muzeju istorije Jugoslavije.[1]
Izložba[uredi | uredi izvor]
Video rad je izveden kao ulična intervencija, na taj način što su deca koja prose i gradski psi lutalice nosili skrivene mikro kamere, snimajući segmene sopstvene svakodnevnice, odnosno, neke njene simptomatične momente. Rad je prvi put javni prikazan u vidu dvokanalne video instalacije 2009. godine, u MSU Vojvodine u Novom Sadu, pod identičnim nazivom. Naslov je dat kao deo funkcionalne konstrukcije rada, i koncipiran je da stvori određene pretpostavke i očekivanja kod publike, koja bi na tom osnovu trebala da protumači vizuelni sadržaj koji joj je predočen.[2]
Vizuelni sadržaj je međutim, koncepcijski i tehnički realizovan sa puno šuma i nejasnoća, te ne pruža previše infromacija o događaju koji je snimljen. Ovu informacijsku prazninu je popunjavala publika, upisujući sopstveni sadržaj u sliku zavisno od pozicije koju svaku posebice zauzima u odnosu na rasistički politički kod. Drugi rečima, diskurzivni i afektivni karakter rada zadobio je značenje i društvenu prepoznatljivost u zavisnosti od toga kakav je sadržaj publika učitala u rad. [2]
Snimak[uredi | uredi izvor]
Autor rada je u produkciji koristio minijaturnu kameru, koji je nosilo jedno ili više dece, koja su navođena na prošnju, kao i psi lutalice. Rad su, nakon izlaganja, propratila polemika na mejling listi Druge Scene
Sam video je loš, sa dosta poprilično haotičnog kretanja kamere. Dete se ne vidi, vide se druga deca i jednom ruka deteta. Vidi se i dosta automobila, čuje se nekakav šum od razgovora, nekoliko ruku koje preko tek otvorenog prozora pružaju neke pare detetu. Na drugom video radu, prikazan je veoma loš snimak kretanja psa, koji povremeno uhvati neku figuru osobe. Takođe, može se primetiti da je u okruženju, po nekim pretpostavkama, nekih ljudi romske nacionalnosti. Takođe, neka tamnija dečija ruka se našla ispred kamete i i prelazi preko krzna.
Tekst koji stoji na izložbi govori o subvertiji društvenih normi, sa tonom herojstva i odbacivanja političke korektnosti i kritici dominantno rasističkog okruženja.[3]
Debata i analize rada[uredi | uredi izvor]
Nakon izlaganja na 50. Oktobarskom salonu, izazvana je debata kao odgovor na sam rad u samim političkim, aktivističkim i umetničkim krugovima, koja se uglavnom odvijala preko elektronske pošte, blogova, dnevnih novina ili analitičkih tekstova. Jedan od najznačajnijih teorijskih analiza je tekst Multikulturalnost, mediji, umetnost u državi vanrednog stanja" Nikole Dedića, koji je dobio prestižnu nacionalnu nagradu iz oblasti likovne kritike Lazar Trifunović.[4]
Kulturni centar Reks, 2012. godine, pokreće još jedan talas polemike u formi međunarodne konferencije koja se odnosila na institucionalni tretman rada Cigani i psi, koji se pre svega ticao domena umetnosti i prava. NA kraju debate, tekstovi su prikupljeni i objavljeni.[1]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b Debata o institucionalnom tretmanu rada "Cigani i psi" Zorana Todorovića: tekstovi učesnika i učesnica pisani nakon debate u Kulturnom centru Reks 27. aprila 2012. Beograd: Fond B92. 2014. str. 3. ISBN 9788689891010.
- ^ a b Todorović, Zoran. Cigani i psi 2 - Simptomi i tragovi javne recepcije. Beograd: ProArtOrg. str. 12—15. ISBN 978-86-80146-00-3.
- ^ „Cigani i psi – javna recepcija | SEEcult.org”. www.seecult.org. Pristupljeno 2020-12-23.
- ^ Aleks, Piše:; Ćuk, ra. „„Cigani i psi“ je hrabar rad”. Dnevni list Danas (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2020-12-23.
