Crkva Svetog Nikole u Gornjem Striževcu
| Crkva Svetog Nikole u Gornjem Striževcu | |
|---|---|
| Opšte informacije | |
| Mesto | Gornji Striževac |
| Opština | Opština Babušnica |
| Država |  Srbija |
| Vrsta spomenika | crkva |
| Vreme nastanka | 19. vek |
| Tip kulturnog dobra | Spomenik kulture |
| Vlasnik | Eparhija niška |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Zavod za zaštitu spomenika kulture Niš |
Crkva Svetog Nikola u selu Gornji Striževac, jedna je od crkava iz druge polovine 19. veka, koja teritorijalno pripada prvoj, glavnoj antropogeografskoj celini babušničke opštine – u sastavu Pirotskom okruga, a duhovno Drugoj belopalanačkoj parhiji Eparhije Niške. Gradnja crkva, koja je posvećen svetom Nikolaju Čudotvorcu, približno se poklapa se sa doseljavanjem stanovništva u Gornji Striževac iz okolnih zaplanjskih sela (Linovo, Zavidinci i dr).[1]
Istorijat[uredi | uredi izvor]
Crkva Svetog Nikole sazidan je 1857. godine, o čemu postoji zapis uklesan na kamenoj ploči na ulazu u crkvu, na kojoj se pominju; tadašnji sveštenici Georgije i Živko, i ktitori crkve Živko, Kosta i Stojan. U crkvenoj porti nalazi se zvonik sa dva zvona na kojima piše; da su ih priložili za vreme kralja Milana, seljani Striževca 1887. godine.[2]
Pored crkve, u selu postoje i tri sveta mesta, na tri različite strane sela, sa kamenim ili drvenim krstovima (Svetonikolski krst, Bogorodičin krst (1838) i Petrov krst). Pored svakog od ovih krastova, jednom godišnje, okupljali su se stanovnici sela Gornji Striževac i okoline.
Do 1976. godine, u crkvi Svetog Nikole, lokalni paroh redovno je obavljao versku službu, da bi je s kraja 20 veka ovaj hram zadesila ista sudbina (urušavanja i uništenja zbog zapušteniosti) kao i većinu drugih hramova sa područja Lužničke kotline, zbog niskog prirodnog priraštaj i izrazita emigracija stanovništva ka Šumadiji, Istočnoj i Južnoj Srbiji i plansko iseljavanje zaslužnih porodica u Vojvodinu i na druge lokacije, što se negativno odrazilo na ukupni privredni i društveni i verski razvoj sela.[3]
Obnova crkve[uredi | uredi izvor]
Obnova crkva Svetog Nikole od strane meštana Gornjih Striževaca, započela je 2009. godine izvođenjem, grubih, spoljašnjih radova, koji su najvećim delom te godine i završeni, dok se unutrašnjost crkve još uređuje.
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Ćirić, J. (1979). Naselja Gornjeg Ponišavlja i Lužnice, Pirotski zbornik, br. 8-9. str. 121-175.
- ^ Eparhija, niška. „Crkve u sastavu Parohije Bela Palanka”. Parohija Bela Palanka. Arhivirano iz originala 08. 03. 2016. g. Pristupljeno 24. 2. 2016.
- ^ Spasovski, M.(1981). Demografske odlike stanovništva Lužnice u ovom veku. Zbornik radova Etnografskog instituta, knj. 11. str. 57-99.