Извор странице Bank of America

{{Infobox company-lat
| name = Korporacija Banka Amerike
| logo = Bank of America logo.svg
| image = Bank of America Corporate Center.jpg
| image_size = 250px
| image_caption = Sedište Banke Amerike u [[Charlotte, North Carolina|Šarlotu, Severna Karolina]], SAD
| type = [[Public company|Javna]]
| traded_as = {{unbulleted list
| {{NYSE|BAC}}
| [[S&P 100]] komponenta
| [[S&P 500]] komponenta
}}
| ISIN = US0605051046
| industry = {{hlist|[[Investment bank|Investiciono bankarstvo]]|[[financial services|finansijske usluge]]}}
| predecessor = [[#Merger of NationsBank and BankAmerica|Bank America]]<br />-{[[NationsBank]]}-
| foundation = {{start date-lat|1784|02}} (kao Masačusets banka)<br />{{start date-lat|1904|10|17}} (kao Banka Italije)<br />{{ start date-lat|1998|9}} (kao Banka Amerike putem akvizicije -{''Nationsbank''}-)
| founder = [[Amadeo Giannini|Amadeo Đanini]] (firijala Banke Italije)
| hq_location = [[Charlotte, North Carolina|Šarlot, Severna Karolina]], SAD
| locations = 4.600 maloprodajnih finansijskih centara & približno 15.900 [[automated teller machine|bankomata]]<ref name="10K">{{cite web |url=https://www.sec.gov/Archives/edgar/data/70858/000007085818000009/bac-1231201710xk.htm |title=Bank of America Corporation 2017 Annual Report (Form 10-K) |website=sec.gov |publisher=[[U.S. Securities and Exchange Commission]] |date=februar 2018 |accessdate=2. 4. 2018 }}</ref>
| area_served = Internacionalne usluge
| key_people = {{Unbulleted list|[[Brian Moynihan|Brajan Mojnihan]] ([[Chairman|predsednik]] i [[Chief executive officer|CEO]])|[[Anne Finucane|An Finukan]] (ko-vicepredsednik)|Brus Tompson (ko-vicepredsednik)}}
| products = [[Retail banking|Poslovanje s građanima]], [[Commercial bank|privredno poslovanje]], [[osiguranje]], [[investment banking|investiciono bankarstvo]], [[mortgage loan|stambeni krediti]], [[private banking|privatno bankarstvo]], [[private equity|privatna imovina]], [[wealth management|upravljanje imovinom]], [[Кредитна картица|kreditne karte]]
| revenue = {{increase}} {{US$-lat|91,24 milijardi}} (2018)<ref name="10K"/>
| operating_income = {{increase}} {{US$-lat|34,60 milijardi}} (2018)<ref name="10K"/>
| net_income = {{increase}} {{US$-lat|28,14 milijardi}} (2018)<ref name="10K"/>
| assets = {{increase}} {{US$-lat|2,325 biliona}} (2018)<ref name="10K"/>
| equity = {{decrease}} {{US$-lat|264,74 milijardi}} (2018)<ref name="10K"/>
| owner = [[Berkšir Hatavej]] (6,6%)<ref>{{Cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-berkshire-bank-of-america-idUSKCN1B92LE|title=Buffett becomes Bank of America's top shareholder|last=Stempel|first=Jonathan|work=U.S.|access-date=9. 9. 2018|language=en-US}}</ref>
| num_employees = 205.000 (2019)<ref name="10K"/>
| divisions = [[BofA Securities|BofA obveznice]]<br />[[Merrill Lynch|Meril]]<br />[[Bank of America Private Bank|Banka Amerike privatna banka]]
| subsid = 
| ratio = 11,8% (2017)<ref name="10K"/>
| rating = [[Moody's Investors Service|Mudijev]]: -{Baa1}-<br />[[Standard & Poor's|-{S&P}-]]: -{BBB}-<br />[[Fitch Ratings|Fič]]: A
| homepage = {{URL|https://www.bankofamerica.com/|bankofamerica.com}}
| caption = 
}}

Korporacija -{'''Bank of America'''}- (skraćeno -{'''BofA'''}-) je američka multinacionalna [[Investment banking|investiciona banka]] i kompanija za [[financial services|finansijske usluge]] bazirana u [[Charlotte, North Carolina|Šarlotu, Severna Karolina]], sa centralnim sedištima u [[Njujork]]u, [[London]]u, [[Hongkong]]u, [[Mineapolis]]u, i [[Toronto|Torontu]]. Banka Amerike je formirana tako što je -{''NationsBank''}- kupila -{''BankAmerica''}- 1998. godine. Ona je [[List of largest banks in the United States|druga]] po veličini bankarska institucija u Sjedinjenim Državama, nakon [[JPMorgan Chase]]. Kao deo [[Big Four (banking)#United States|velike četvorke]], pruža približno 10,73% svih američkih bankovnih depozita, u direktnoj konkurenciji sa -{[[Citigroup]]}-, -{[[Wells Fargo]]}- i -{JPMorgan Chase}-. Njene osnovne finansijske usluge su koncentrisane na [[commercial bank|komercijalno bankarstvo]], upravljanje imovinom i investiciono bankarstvo.

Jedna grana njene istorije proteže se do [[Bank of Italy (United States)|Banke Italije]], koju je osnovao [[Amadeo Giannini|Amadeo Pjetro Đanini]] 1904. godine, a koja je pružala razne bankarske opcije [[Italian diaspora|italijanskim imigrantima]] koji su se suočili sa [[Anti-Italianism|diskriminacijom]].<ref name="PBSGiannini" /> Prvobitno sa sedištem u [[San Francisco|San Francisku u Kaliforniji]], Đanini je 1922. godine kupio [[Deutsche Bank (Italy)|Banku Amerike i Italije]]. Donošenje prekretničkog saveznog bankarskog zakona omogućilo je brz rast tokom 1950-ih, čime je brzo uspostavljan prominentni udeo na tržištu. Nakon pretrpljenog značajnog gubitka nakon [[1998 Russian financial crisis|neizmirivanja ruskih obveznica 1998.]] godine, -{''BankAmerica''}-, kako se do tada znala, kupila je -{''[[NationsBank]]''}- sa sedištem u Šarlotu za 62 milijarde [[United States dollar|dolara]]. Nakon ove u to vreme [[List of largest mergers and acquisitions|najveće akvizicije]] banaka u istoriji, osnovana je Korporacija Banka Amerike. Kroz niz spajanja i akvizicija, ona je nadogradila svoje komercijalno bankarsko poslovanje uspostavljajući [[Merrill Lynch|Meril Linč]] za upravljanje imovinom, i [[Bank of America Merrill Lynch|Banku Amerike Meril Linč]] za investiciono bankarstvo 2008. i 2009. godine, respektivno. Pošto obe divizije nose oznaku „Meril Linč”, prva se često naziva „Meril Linč upravljanje imovinom” kako bi se razlikovala od druge.<ref name="ATLoffer">Cohan, William D. (September 2009), "An offer he couldn't refuse", ''[[The Atlantic]]''</ref>

Banka Amerike, Meril Linč i Meril Linč upravljanje imovinom zadržavaju velike tržišne udele u svojim respektivnim ponudama. [[Investment banking|Investiciona banka]] se smatra [[List of investment banks|trećom najvećom]] investicionom bankom na svetu, prema podacima iz 2018. godine.<ref>{{Cite news|url=https://www.forbes.com/sites/greatspeculations/2018/06/14/five-largest-u-s-investment-banks-have-over-1-5-trillion-in-securities-trading-assets/|title=Five Largest U.S. Investment Banks Have Over $1.5 Trillion In Securities Trading Assets|last=Team|first=Trefis|date=14. 6. 2018|work=Forbes|access-date=17. 8. 2018|language=en}}</ref> Deo banke za upravljanje imovinom nadgleda 1,081 biliona dolara imovine u okviru [[assets under management|AUM]], te je [[Private banking#Private banking rankings|drugi najveći]] menadžer imovine na svetu, posle [[UBS]].<ref>{{Cite news|url=https://www.businessinsider.com/the-15-biggest-wealth-managers-in-the-world-2018-6#3-morgan-stanley-1045-billion-13|title=The 15 biggest wealth managers in the world|last=Shelby-Green|first=Michael|date=11. 6. 2018|work=Business Insider|access-date=11. 8. 2018}}</ref> U komercijalnom bankarstvu Banka Amerike posluje u svih 50 saveznih država SAD (mora ne održava maloprodajne filijale u svim državama), [[Вашингтон|distriktu Kolumbija]] i više od 40 drugih zemalja.<ref>B of A has operations (for example, Merrill Lynch offices), but no retail branches in Alabama, Alaska, Hawaii, Louisiana, Mississippi, Montana, Nebraska, North Dakota, South Dakota, Vermont, West Virginia, Wisconsin, or Wyoming. ''[http://locators.bankofamerica.com/locator/locator/LocatorAction.do Bank of America Branches and ATMs] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140701090023/http://locators.bankofamerica.com/locator/locator/LocatorAction.do |date=1. 7. 2014 }}.'' Click "Browse locations by state." © 2014 Bank of America Corporation. Retrieved June 30, 2014.</ref> U pogledu komercijalnog bankarstva ona obuhvata 46 miliona relacija sa korisnicima i malim preduzećima u 4.600 bankarskih centara i putem 15.900 [[bankomat]]a.

Veliki tržišni udeo banke, poslovne aktivnosti i ekonomski uticaj doveli su do brojnih tužbi i istraga u vezi sa hipotekama i finansijskim obelodanjivanjima koje datiraju od [[Svetska finansijska kriza 2007.|finansijske krize 2008.]] godine. Njena korporativna praksa usluživanja [[Средња класа|srednje klase]] i šire bankarske zajednice proizvela je značajan tržišni udeo od početka 20. veka. Prema podacima iz avgusta 2018. godine, Banka Amerike ima [[Market capitalization|tržišnu kapitalizaciju]] od 313,5 milijardi dolara, što je čini [[List of public corporations by market capitalization|13. najvećom]] kompanijom na svetu. Kao šesto najveće američko javno preduzeće, ona je ostvarila 102,98 milijardi dolara prodaje, prema podacima iz juna 2018.<ref>{{Cite news|url=https://www.forbes.com/companies/bank-of-america/|title=Bank of America on the Forbes Global 2000 List|last=|first=|date=|work=Forbes|access-date=11. 8. 2018|language=en|archive-date=28. 07. 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180728192508/https://www.forbes.com/companies/bank-of-america/|url-status=dead}}</ref> Banka Amerike je rangirana na 24. mestu na rang listi [[Fortune 500|Forčun 500]] najvećih američkih korporacija u 2018. godini prema ukupnom prihodu.<ref>{{Cite web|url=http://fortune.com/fortune500/list/|title=Fortune 500 Companies 2018: Who Made the List|website=Fortune|language=en-US|access-date=9. 11. 2018|archive-date=15. 01. 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190115060417/http://fortune.com/fortune500/list/|url-status=dead}}</ref> Banku Amerike je firma -{''[[Euromoney Institutional Investor]]''}- proglasila za „najbolju svetsku banku” u svojim ''Nagradama za izvrsnost'' iz 2018. godine.<ref>{{Cite web|url=https://www.euromoney.com/article/b18b31svwxwlpv/world39s-best-bank-2018-bank-of-america|title=World's best bank 2018: Bank of America|last=|first=|date=11. 7. 2018|website=Euromoney|language=en|access-date=10. 8. 2018|quote=Bank of American sets the standard for banking in the modern era.}}</ref>

== Istorija ==
Ime Banke Amerike prvi put se pojavilo 1923. godine, formiranjem [[Bank of America, Los Angeles|Banke Amerike u Los Anđelesu]]. Godine 1928. nju je kupila [[Bank of Italy (United States)|Banka Italije]] iz San Franciska, koja je dve godine kasnije preuzela ime -{''Bank of America''}-.

Istočni deo [[Франшизинг|franšize]] ''Banke Amerike'' potiče iz 1784. godine, kada je [[BankBoston#The Massachusetts Bank|Masačusetska banka]] osnovana - najranija preteča banke [[FleetBoston Financial|FleetBoston]], koju je Banke Amerike kupila 2004. Godine 1874. u Šarlotu je osnovana [[Commercial National Bank|Komercijalna nacionalna banka]]. Ta se banka 1958. godine spojila sa Amerikan trast kompanijom i formirala Američku komercijalnu banku. Dve godine kasnije, ona je postala [[North Carolina National Bank|Nacionalna banka Severne Karoline]] kada se spojila sa Obvezničkom nacionalnom bankom iz Grinsbora. Godine 1991. ona je spojena se [[Citizens & Southern National Bank|C&S]]/[[Sovran Bank|Sovran]] korporacijom iz Atlante i [[Norfolk, Virginia|Norfolka]] čime je formirana -{''[[NationsBank]]''}-.

Centralni deo franšize datira iz 1910. godine, kada su se Komercijalna nacionalna banka i Kontinentalna nacionalna banka u Čikagu spojile u Kontinentalnu i komercijalnu nacionalnu banku, koja je evoluirala u [[Continental Illinois|Kontinentalnu ilinoisku nacionalnu banku i trast]].

=== Banka Italije ===
{{Main-lat|Banka Italije (Sjedinjene Države)}}

Sa perspektive imenovanja, istorija Banke Amerike potiče od 17. oktobra 1904. godine, kada je [[Amadeo Giannini|Amadeo Pjetro Đanini]] osnovao [[Bank of Italy (United States)|Banku Italije]] u San Francisku. Banka Italije služila je potrebama mnogih imigranata koji su se nastanili u Sjedinjenim Državama u to vreme, pružajući usluge koje su im uskraćivale postojeće američke banke, koje su ih obično diskriminisale i često uskraćivale usluge svima osim najbogatijih.<ref name="PBSGiannini">{{cite web| url=https://www.pbs.org/wgbh/theymadeamerica/whomade/giannini_hi.html| title=Who Made America? – Innovators – A.P. Giannini| publisher=[[PBS.org]]| accessdate=17. 12. 2009| archiveurl=https://web.archive.org/web/20100107040948/http://www.pbs.org/wgbh/theymadeamerica/whomade/giannini_hi.html| archivedate=7. 1. 2010 |url-status= live}}</ref> 

Đaninija je odgajala njegova majka i očuh Lorenco Skatena nakon što je njegov otac smrtno upucan zbog spora oko plate sa jednim od radnika.<ref>{{cite web |url= http://www.evancarmichael.com/Famous-Entrepreneurs/984/Americas-BlueCollar-Banker-The-Early-Years-of-Amadeo-Peter-AP-Giannini.html |title= Amadeo Peter Giannini |publisher= Famous Entrepreneurs by Evan Carmichael |accessdate=25. 8. 2014 |archive-url= https://web.archive.org/web/20140827114821/http://www.evancarmichael.com/Famous-Entrepreneurs/984/Americas-BlueCollar-Banker-The-Early-Years-of-Amadeo-Peter-AP-Giannini.html |archive-date=27. 8. 2014 |url-status= dead |df= mdy-all }}</ref> Kada je [[Земљотрес у Сан Франциску 1906.|zemljotres 1906. pogodio San Francisko]], Đanini je uspeo da spasi sve depozite iz zgrade banke i od požara. Banke San Franciska su bile pretvorene u tinjajuće ruševine i nisu mogle da otvore svoje trezore, dok je Đinini koristeći spašena sredstva započeo kreditiranje u roku od nekoliko dana od katastrofe. S improviziranog stola koji se sastojao od nekoliko dasaka preko dve bačve, on je pozajmljivao novac onima koji su želeli da pristupe obnovi.<ref>[http://seattletimes.com/html/nationworld/2002931392_calquake15.html Nation & World: Ripples from 1906 San Francisco quake felt even today]{{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131029192704/http://seattletimes.com/html/nationworld/2002931392_calquake15.html |date=29. 10. 2013 }}. ''[[The Seattle Times]]''. Retrieved on August 25, 2013.</ref><ref>{{cite book|last=Fradkin|first=Philip L.|title=The Great Earthquake and Firestorms of 1906: How San Francisco Nearly Destroyed Itself|url=https://books.google.com/books?id=Q_71JLwlm-kC&pg=PA398|year=2005|publisher=University of California Press|isbn=978-0-520-23060-6|pages=97–99}}</ref><ref>[http://about.bankofamerica.com/en-us/our-story/our-heritage-loans-handshake.html Bank of America - Our Heritage: Loans on a Handshake]. About.bankofamerica.com (April 18, 1906). Retrieved on 2013-08-25.</ref>

Godine 1922. osnovana je Banka Amerike, Los Anđeles sa Đaninijem kao manjinskim investitorom. Ovu banku je vodio [[Orra E. Monnette|Ora E. Monet]]. Između 1923. i 1930, kada su dve organizacije delovale odvojeno, Đanini je osnovao [[Banca d'America e d'Italia|Banku Amerike i Italije]]. Godine 1986. je -{''Deutsche Bank AG''}- kupila 100% Banke Amerike i Italije. Đanini je 1918. godine osnovao Bancitali korporaciju, čiji je najveći akcionar bila Akcionarska pomoćna korporacija. Ova kompanija je stekla deonice raznih banaka koje su locirane u Njujorku i nekoliko stranih država.<ref>{{Cite web|url=http://www.bancaditalia.it/servizi_pubbl/biblioteca/patrimonio/fondi_bibliobaffi/fondo_NewYork;internal&action=_setlanguage.action?LANGUAGE=en|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110718173115/http://www.bancaditalia.it/servizi_pubbl/biblioteca/patrimonio/fondi_bibliobaffi/fondo_NewYork%3Binternal%26action%3D_setlanguage.action?LANGUAGE=en|url-status=dead|title=Bank of Italy|archivedate=18. 7. 2011|accessdate=22. 7. 2019}}</ref> Iste godine banka je otvorila firijalu u Njujorku kako bi pobliže pratila američke političke, ekonomske i finansijske poslove; zajedno sa Londonskom firijalom, ovo je bila prva stalna inostrana kancelarija banke, u vreme kada su postavljeni temelji za restrukturiranje međunarodnog tržišta novca. 

Đanini je 1928. godine svoju banku spojio sa Bankom Amerike, Los Anđeles, na čelu sa Orom E. Monetom i konsolidovao je to sa drugim bankarskim ulozima kako bi stvorio ono što će postati najveća bankarska institucija u zemlji. Banka Italije preimenovana je 3. novembra 1930. u -{''[[Bank of America NT&SA|Bank of America National Trust and Savings Association]]''}-,<ref>{{Cite web|url=http://fortune.com/2011/08/28/worlds-biggest-bank-fortune-classics-1947/|title=World's biggest bank (Fortune Classics, 1947)|website=Fortune|language=en|access-date=25. 3. 2019}}</ref> i bila je u to vreme jedina takva banka u Sjedinjenim Državama. Đanini i Monet su predvodili tu banku, kao kopredsedavajući.<ref>{{Cite book|title=Bucyrus (OH) (Images of America)|url=https://archive.org/details/bucyrus0000vanc|last=Vance|first=Marian|publisher=Arcadia Publishing|year=2006|isbn=978-0738540818|location=United States|pages=[https://archive.org/details/bucyrus0000vanc/page/84 84]}}</ref>

== Reference ==
{{Reflist|}}

== Literatura ==
{{Литература|30em}}
* {{cite book |title=Bank of America Interview Tips |last=Cohen |first=Lauren|year=2016| publisher=Smith-Westfield Press |location=Los Angeles, CA |url=https://www.amazon.com/gp/product/B01CKFECJ2?*Version*=1&*entries*=0}}
* {{cite book |title=A.P. Giannini: Banker of America |last=Bonadio |first=Felice A.|year=1994| publisher=University of California Press |location=Berkeley, CA |isbn=978-0-520-08249-6 |url=https://archive.org/details/apgianninibanker0000bona}}
* {{cite book |title=Breaking the Bank: The Decline of BankAmerica |last=Hector |first=Gary |year=1988 |publisher=Little, Brown |location=Boston |isbn=978-0-316-35392-2 |url=https://archive.org/details/breakingbankdecl00hect |url-access=registration }}
* {{cite book |title=Biography of a Bank: The Story of Bank of America N.T.&S.A. |url=https://archive.org/details/biographyofbanks00jame |last=James |first=Marquie |author2=James, Bessie |year=1954 |publisher=Harper and Brothers |location=New York |isbn= }}
* {{cite book |title=Roller Coaster: The Bank of America and the Future of American Banking |url=https://archive.org/details/rollercoasterban00john |last=Johnston |first=Moira |year=1990 |publisher=Ticknor & Fields |location=New York |isbn=}}
* {{cite book |title=The Money Lords: The Great Finance Capitalists, 1925–1950 |last=Josephson |first=Matthew |authorlink=Matthew Josephson |year=1972 |publisher=Weybright and Talley |location=New York |isbn= |url=https://archive.org/details/moneylordsgreatf00jose}}
* {{cite book |title=Behind Closed Doors: Wheeling and Dealing in the Banking World |last=Lampert |first=Hope |year=1986 |publisher=Atheneum |location=New York |isbn= |url=https://archive.org/details/behindcloseddoor0000lamp}}
* {{cite news |first=Larry |last=Light |title=Money for the Masses |url= |work=Forbes|date=1. 10. 2007 }}
* {{cite book |title=Personal Papers Collection |last=Monnette |first=Orra Eugene |publisher=Los Angeles Public Library |location=Los Angeles, CA|isbn= |url= }}
* {{cite book |title=A.P. Giannini and the Bank of America |url=https://archive.org/details/apgianninibankof0000nash |last=Nash |first=Gerald G. |year=1992 |publisher=University of Oklahoma Press |location=Norman, OK|isbn=  }}
* {{cite book |title=McColl: The Man with America's Money |last=Yockey |first=Ross |authorlink=Ross Yockey |year=1999 |publisher=Longstreet Press |location=Atlanta |isbn= |url=https://archive.org/details/mccollmanwithame00yock}}
* {{cite news |first=Azam |last=Ahmed |author2=Demirjian, Karoun |title=Credit offered to illegal residents |url= |work=Chicago Tribune |date=15. 2. 2007 }}
* {{cite news |last=Taibbi |first=Matt |authorlink=Matt Taibbi |date=14. 3. 2012 |title=Bank of America: Too Crooked to Fail |work=Rolling Stone |url=https://www.rollingstone.com/politics/news/bank-of-america-too-crooked-to-fail-20120314 |access-date=19. 10. 2019 |archive-date=15. 05. 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180515055913/https://www.rollingstone.com/politics/news/bank-of-america-too-crooked-to-fail-20120314 |url-status= }}
{{Литература крај}}

== Spoljašnje veze ==
{{Commons category-lat|Bank of America}}
* {{Official website-lat}}
* -{[https://www.dodcommunitybank.com/ DOD Community Bank operated by Bank of America official website]}-
{{Finance links-lat
| name = Bank of America Corp
| symbol = BAC
| sec_cik = 70858
| yahoo = BAC
| google = BAC
}}

{{Authority control-lat}}

[[Категорија:Банке у САД]]