Belvedere 21
| Belvedere 21 | |
|---|---|
.JPG) | |
| Osnivanje | 1958, obnovljen 2011. |
| Lokacija | Beč Austrija |
| Vrsta | muzej i galerija |
| Direktor | Agnes Husslein-Arco |
| Adresa | Beč |
| Veb-sajt | www.21erhaus.at |
Belvedere 21 (akronim B21) danas Muzej savremene umetnosti u Beču, zgrada koja je 1958. godine, kao austrijski paviljon za Ekpo 58 ili Briselsku svetsku izložbu izgrađena u Briselu 1962. godine, u stilu modernizma po nacrtu arhitekte Karla Švancera (1918-1975). Danas je Belvedere 21 uspešan umetnički prostor i mesto okupljanja u gradskoj četvrti Beča budućnosti. Zgrada se smatra arhitektonskom ikonom posleratnog modernizma. Nakon prenosa u Beč zgrada je prilagođena muzeju i otvoren 1962. godine kao Muzej dvadesetog veka. Pod imenom 20er Haus, muzej se ubrzo se nametnuo kao savremeno središte umetnosti. Kada je 2002. zgrada ušla u sastav Austrijskog muzeja Belvedere, obnovljen je 2011. godine, i 2018. godine preimenovan u Belvedere 21.[1]
Istorija[uredi | uredi izvor]
Paviljon na izložbi u Briselu[uredi | uredi izvor]
Karl Švancer projektovao je zgradu 1954. godine na konkursu austrijske vlade za dizajn nacionalnog paviljona na Svetskoj izložbi 1958. godine u Briselu. Nakon što je 1955. godine dobio je prvu nagradu žirija, u kojoj je navedeno da je ovaj projekat izabran jer se maksimalni efekti mogu postići uz minimalne troškove jer je austrijski budžet bio stroži od budžeta većine drugih zemalja koje su učestvovale na Ekpo-u 58. Polazna osnova bila je staviti čoveka u središte kulturnog i intelektualnog napretka, u skladu sa događajima na osnovu mota: „Postići ravnotežu za ljudski svet“.
Zgrada je projektovana kao lagana konstrukcija, njen gornji dimenzija 40 sa 40 metara, bio je šest metara iznad zemlje, u potpunosti oslonjen na četiri kontrafora stvarajući plutajući efekat. Švancer je nagrađen Velikom nagradom za svoj vizionarski dizajn. Fric Votruba je stvorio monumentalni figuralni reljef koji je postavljen ispred paviljona, za šta je dobio nagradu za najbolje umetničko delo Ekpo-a.
Ovo arhitektonsko delo Karla Švancera smatra se delom revolucionarnog minimalističkog dizajna i remek-delom moderne arhitekture, stvoreno više od deset godina pre nego što je Ludvig Mis van der Roe predstavio svoju ikoničnu verziju fleksibilnog unutrašnjeg prostora i prozirnih zidova u obliku Nove nacionalne galerije u Berlinu (1962-1968).
Dana 30. januara 1958. dnevne u jednoj od kolumni novine Die Prese opisale su izložbenu dvoranu kao „praktično idealnu osnovu za Muzej moderne umetnosti“.
Muzej 20. veka[uredi | uredi izvor]
Nakon izložbe, zgrada je preneta iz Brisela u Švajcarski vrt u 3. okrugu grada Beča (Landštrase). U njoj je nakon obnove 1962. godine osnovan Bečki muzej savremene umetnosti (Museum of the 20th Century (M20)) sa postavkom umetničkih dela dvadesetog veka. Ovu muzejsku zgradu, nazvana „20er Haus“ (Kuća 20), u osnovi je činilo delo arhitekte Karla Švancera: konstrukcija čeličnog skeleta prilagođena namenama muzeja, sa zastakljenim prizemljem, dvorištem koje je prekriveno krovom, i fasadama koje su u značajnoj meri izmenjene. Novi muzej koji je otvoren je 20. septembra 1962. godine odmah je postao središze bečkog sveta umetnosti.[2]
Jedan od komentara o osnivanju ove instituciji i njenoj prvoj izložbi, Umetnost od 1900. do danas, navodi... da muzej predstavlja takav raskid sa bečkom muzejskom tradicijom „da se čovek pri prvom ulasku u muzej automatski osećao kao na stranoj teritoriji“.
Istoričar umetnosti Verner Hofman napisao je povodom njegovog otvaranja sledeći tekst:
„Ova nova zgrada nosi potpis našeg doba, a njen prostorni raspored opravdava činjenicu da umetnost ovog veka pokazuje moćno i često agresivno samopouzdanje koje zahteva prostranstvo i otvorenost.“[3]
Depo moderne umetnosti[uredi | uredi izvor]
Između 1979. i 2001. godine zgrada je čuvala savremena umetnička dela koja su krajem 2001. preseljena u novoosnovani Muzej savremene umetnosti u Beču.[4]
Kuća 20 konačno je ušla u sastav austrijske galerije Belvedere početkom leta 2002. godine. Međutim, muzeju Belvedere su nedostajala finansijska sredstva za neophodno restrukturiranje. Kao rezultat lođe finansijske situacije, zgrada, koja je zaštićena kulturna baština Beča, godinama je stajala prazna.
Obnova i ponovno otvaranje[uredi | uredi izvor]
Radovi na obnovi Kuće 20 započeli su 13. juna 2008. godine pod nadzorom Adolfa Krišanica, bivšeg studenta Karla Švancera sa Tehničkog univerziteta u Beču. Po ceni od 31,9 miliona evra, izmenjana je nosivost čelične konstrukcije, koja je prilagođena zahtevima građevinskih propisa. Plafoni su očišćeni od azbesta, a originalni stakleni krov je napravljen od transparentnih materijala. Veliki prozorski profili zamenjeni su štedljivim dvostrukim staklima. Posao je podrazumevao i obezbeđivanje dodatnog prostora ponovnim postavljanjem 75 metara dugog originalnog trema iz šezdesetih godina prošlog veka i spuštanjem dela ispred konstrukcije, pretvarajući ga u atrijum preko koga je prelazio pristupni most. Šesterospratnoj kancelarijskoj kuli na bivšem parkingu dodat je teksta koji opisuju namenu zgrade.
Dana 15. novembra 2011, zgrada je ponovo otvorena nakon što ju je arhitekta Adolf Krišanic opremio kao muzej sa dobro organizovanim izložbenim prostorima i bioskopom. Sveukupni efekat je otvorena muzejska struktura sa ukupno 2275 kvadratnih metara izložbenog prostora u prizemlju i na gornjim spratovima.[2]
Izložbeni prostor u podrumu sadrži stalne postavke fondacije Votruba (sa oko 500 dela u kamenu, bronzi i gipsu, 2.500 crteža, 1.500 otisaka i 14 slika na platnu), kao i restoran i umetnički studio za decu.
.jpg)
Prodavnica muzeja, „Salon za umetničke knjige, instalacija je austrijskog umetnika Bernharda Šelea koji je Kuću 21 kupio 2011. godine. Austrijska Austrian Artothèque, koja državnim službenicima i korporacijama u javnom vlasništvu omogućava da uzmu do četiri umetnička dela na pozajmicu do jedne godine, kako bi bile izložene u drugom prostoru, za širu javnost je otvorena od septembra 2012. Novi bioskop sa originalnim sedištima i oblogama Ekpo 58 otvoren je u martu 2012.
Od 15. novembra 2011. godine zgrada pripada dvorskom kompleksu Austrijske galerije Belvedere.[5]
U njoj se danas prikazuju dela savremene austrijske i međunarodne umetnosti, filma i muzike 20. i 21. veka.[6] Tako je ova zgrada postala arhitektonska ikona posleratnog modernizma a njena galerijska postavka se definiše kao muzej savremene umetnosti.
U decembru 2017. muzej je objavio da će se ovaj objekat od 2018. godine nositi uaiv Belvedere 21.[6]
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Zgrada tokom restauracije 2010. godine -
Fasada -
Prizemlje -
Prvi sprat -
Detalj zgrade
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ „Agnes Husslein: "Wir bekommen eine herrliche Plattform"”. DER STANDARD (na jeziku: nemački). Pristupljeno 2022-12-28.
- ^ a b „Mautner (von) Markhof, Manfred”. dx.doi.org. Pristupljeno 2022-12-28.
- ^ Werner Hofmann (Kunstwissenschaftler) (na jeziku: nemački), 2020-09-08, Pristupljeno 2022-12-28
- ^ „History Belvedere 21 | Belvedere Museum Vienna”. www.belvedere.at. Pristupljeno 2021-05-18.
- ^ Husslein, Agnes. „Wir bekommen eine herrliche Plattform. Interview von Andrea Schurian.”. www.derstandard.at. Pristupljeno 2021-05-18.
- ^ a b „Belvedere 21 | Belvedere Museum Vienna”. www.belvedere.at. Pristupljeno 2021-05-18.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Agnes Husslein-Arco, Alfred Weidinger: Ephemer hat viele Gesichter. Die Genese eines außergewöhnlichen Ausstellungsgebäudes. In: 21er Haus. Zurück in die Zukunft – Ein retrospektiver Blick auf ein Museum. Revolver Publishing, Berlin. 2011. ISBN 978-3-86895-201-8. str. 54–66.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Belvedere 21. Museum of Contemporary Art Information and Press Images (jezik: engleski)
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ostale | |
