Klasika
 |
Grčka klasika, stil u umetnosti stare Grčke, počinje 461. pre nove ere. Posle pada Tiranida probija se čvrsti Dorski stil koji dovodi do stvaranja klasike V veka – novog pravca. Grčko-persijski ratovi zaustavljaju arhaiku, a posle vladavine Tiranida Perikle uvodi demokratiju 510. p. n. e. u Atini. Ističe se duh i telo iz čijeg odnosa proizilazi stav prema lepom. Teži se ravnoteži duha i tela, spoljne manifestacije i unutrašnje sadržine.
Klasika ne prikazuje čoveka onakvim kakvim jeste, već prikazuje ideal čoveka koji je uskladio sebe spolja i iznutra, tj. svoj duh i telo. U arhaici je bila prisutna fantazija, a u klasici je pažnja usresređena na ljudsku figuru koja se analizira kroz proporciju, položaj u mirovanju, pokret i kompoziciju. Za sklad proporcija, besprekornu anatomsku čistotu, jasnoću figure kroz određen stav - kontrapost i pokret možemo reći da su osnovne karakteristike klasike. Umetnost ide ka opštem tipu, univerzalnom tipu lepote, nema ličnog izraza. Skulptura se ne zanima za portretnu umetnost, ali se javlja i specifičan način oblikovanja glave i lica.
Skulptura[uredi | uredi izvor]
Lepota tela iskazuje i duhovnu lepotu. Za klasičnu Grčku umetnost je karakterističan prikaz patnje (patos) koja je plemenita i uzdržana, a ne užasavajuća. Klasika teži neporemećenom miru. Hagelades koji je pripadao strogom stilu je bio učitelj Mirona, Polikleta i Fidije.
Slikarstvo[uredi | uredi izvor]
Slikari ovog razdoblja su bili veoma uznapredovali u osvajanju iluzionističkog prostora. Iako do danas nisu sačuvane slike ni na drvetu ni na zidovima, tu teoriju možemo proveriti sa slika sa posuđa. Posebno su važne slike sa grupa vaza - lektijosi (krčazi za ulje) - za prinošenje žtrve na pogrebu. One imaju belu prevlaku na kojoj je slikar mogao da slika slobodno i sa istim prostornim efektima kao i njegov moderni naslednik koji se služio hatrijom i perom. Grčki slikar je savladao skraćenje, pokušao je da proširi svoju skalu boja, ali nije uspeo da senči i modeluje, bar ne na vazama. Najpoznatiji slikari su Zeuksid, Eufranor, Polignot i Skopas.