Pljevlja (trg)

Srednjovjekovni trg Pljevlja se nalazio u župi Breznici (u njoj su se pored trga nalazile i tvrđave, Kukanj i Koznik). Nije utvrđeno u kom periodu je nastao. Ime Pljevlja potiče od pljevara na manastirskim posjedima, a trg se pominje u Dubrovačkom arhivu, 1465. godine. Po Jeričeku (tvrdnja iz 1879) prvobitno ime ovog trga bilo je Breznica (po istoimenoj župi) a ime „Plevlja“ preovladalo je od kraja XV vijeka. Pri tome upućuje na jednu dubrovačku instrukciju, od 13. septembra 1430. godine, kojom se naređuje poklisarima da sačekaju turskog subašu „in Breznise over a Pripogle“. Mihailo Dinić smatra ovu tvrdnju za nedokazanu (pomen „Breznisa“ ne mora značiti ime naselja, već rijeke ili same župe) smatrajući da se za sada jedino zna za rijeku i župu Breznicu, a ukoliko je naselje sa imenom Breznica (ili Breznik) u srednjem vijeku i postojalo – ne bi moglo biti identično sa trgom Plevlja. Tim prije, što je Jeriček (u svoje vrijeme) raspolagao nepotpunim podacima: samo sa „najstarijim“ pomenom trga Plevlja, sa kraja XV vijeka, kod Harfa (1496—1499).

U srednjovjekovnoj Srbiji[uredi | uredi izvor]

U sastavu srednjovjekovne Srbije, Pljevlja su pod oblasnim vlastelinima iz porodice Vojinovića: knez Vojislav Vojinović (vladao do 1363) i veliki župan Nikola Altomanović (vladao do 1373). Nakon poraza Nikole Altomanovića (Vojinovića) u sukobu sa Koalicijom (bosanski ban Tvrtko I, knez Lazar i ugarski kralj Ludvig I) trg Pljevlja je 1373. godine okupirala banovina Bosna (od 1377. kraljevina, pod Tvrtkom I Kotromanićem).

U kraljevini Bosni[uredi | uredi izvor]

U bosanskoj državi, Pljevlja su data u posjed i na upravu kraljevom velikom vojvodi, Vlatku Vukoviću. Nakon smrti vojvode Vlatka (1392/1393) trgom su i dalje nastavili da vladaju članovi najmoćnije vlastelinske porodice Kosača: Vlatkov bratanić, Sandalj Hranić Kosača (vladao do 1435) a kasnije i Sandaljev bratanić, Stefan Vukčić Kosača (oko 1404 - 22. maja 1466). Veliki vojvoda (kasnije herceg) Stefan imao je u blizini Pljevalja i svoju „ljetnju rezidenciju“ (tvrđava Kukanj, sa podgrađem). Nakon ubistva poslednjeg bosanskog kralja, Stefana Tomaševića i poraza hercegove vojske u sukobu sa Turcima, na rijeci Breznici, 1463. godine - pod Osmanlije je pao i trg Pljevlja.

Naselje u staroj Hercegovini[uredi | uredi izvor]

Kao i ostali istočni djelovi srednjovjekovnih posjeda velikog vojvode Stefana Vukčića Kosače, Pljevlja će potpasti pod istorijsku oblast zvanu Stara Hercegovina (po kasnijoj tituli hercega i prezimenu njegovih naslednika, Hercegovića).

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Literatura[uredi | uredi izvor]

Ljubiša Dinić: „Zemlje hercega Svetoga Save“ Glas br. 182 (1940) 151-257 i SKZ Beograd, 1978.