Spomen groblje boraca NOR-a u Novom Sadu

Spomen groblje boraca NOR-a u Novom Sadu
Spomen groblje boraca NOR-a u Novom Sadu
	Centralni spomenik na ulazu
Opšte informacije
Mesto	Novi Sad
Opština	Novi Sad
Država	Srbija
Vrsta spomenika	Nepokretno kulturno dobro
Vreme nastanka	1984.
Tip kulturnog dobra	Prostorna kulturno-istorijska celina od velikog značaja
Nadležna ustanova za zaštitu	Zavod za zaštitu spomenika kulture Grada Novog Sada

Spomen groblje boraca NOR-a u Novom Sadu, memorijalni je kompleks koji je formiran u okviru Gradskog groblja, na pravougaonoj površini od 108,67x142,95m. Spomen groblje predstavlja nepokretno kulturno dobro kao prostorna kulturno-istorijska celina od velikog značaja.^[1]

Podizanje i otvaranje[uredi | uredi izvor]

Završeno je i otvoreno za javnost 21. oktobra 1984. godine, povodom četrdesete godišnjice oslobođenja Novog Sada. Na groblju su sahranjena 286 poginula borca, a uklesana su i imena 538 poginulih, učesnika NOR-a od 1941—1945. godine, koji su sahranjeni na drugim mestima. Spomen-groblje je podignuto po idejnom urbanističko arhitektonskom rešenju arhitekte Čedomira Radovića, vajara Vojina Dedejića i grupe saradnika, a prema Glavnom projektu izrađenom 1982. godine, sa skulptorski obrađenim kamenim spomen-simbolom, čiji je autor akademski vajar Sava Halugin. Glavni projekat izrađen je 1984. u PB „Vojvodinainvest”.

Simbolika spomen-groblja[uredi | uredi izvor]

Spomen-groblje je pravougaonog oblika koje je stazama u kamenoj kocki izdeljeno na 5 x 12 polja, koja simbolišu godine i mesece rata, a na kojima se prema broju i vremenu pogibije boraca nalaze raspoređena spomen-obeležja - simboli od belog kamena, oko 90 cm visine, skulptorski obrađena sa uklesanim imenom, prezimenom, godinom rođenja i godinom smrti svakog borca. Dijagonalno po pravougaonoj površini Spomen-groblja vodi staza od granitne kocke sa kamenim belezima u gromadama preko 3 m visine, koji simbolično predstavljaju „nišan” i „mušicu” puške, odnosno revolucionarni put i pravac kojim su tokom godina i meseci trajanja NOR-a, bili usmereni njegovi učesnici. Osnovno polje i polja unutar njega simbolišu prostorne i vremenske komponente revolucije. Uz početni i krajnji beleg su, na dijagonalnoj stazi kroz Spomen-groblje, kamenom kockom popločani trgovi, namenjeni skupljanju omladine i komemoracijama.

Čitava površina Spomen-groblja je okružena zelenilom, koje ga uklapa i povezuje sa okolinom, a parterna površina je pod travom i cvećem.