Српски биографски речник
 | Ovaj članak sadrži spisak literature (štampane izvore i/ili veb-sajtove) korišćene za njegovu izradu, ali njegovi izvori nisu najjasniji zato što ima premalo izvora koji su uneti u sam tekst. Molimo vas da poboljšate ovaj članak tako što ćete dodati još izvora u sam tekst (inlajn referenci). |
| Srpski biografski rečnik | |
|---|---|
 | |
| Nastanak i sadržaj | |
| Autor | Matica srpska |
| Zemlja | Srbija i Crna Gora Republika Srbija |
| Jezik | srpski |
| Izdavanje | |
| Izdavač | Matica srpska |
| Tip medija | Tvrde korice |
Srpski biografski rečnik (skraćeno SBR) je enciklopedijska publikacija koja donosi biografije svih značajnijih ličnosti iz srpske istorije od prvih pisanih spomenika (IX veka) do 1945, i to iz praktično svih oblasti ljudskog delovanja i stvaralaštva. Ovakvi poduhvati su kod gotovo svih evropskih naroda preduzimani od XVII do XX veka i publikovani u višetomnim izdanjima koja se do današnjih dana periodično dopunjavaju podacima o savremenim ličnostima i novim saznanjima o onima iz starijih vremena.
Organizacija[uredi | uredi izvor]
Pod okriljem Matice srpske grupa naših eminentnih istoričara i naučnih radnika, okupljena oko ideje Aleksandra Foriškovića, poduhvatila se velikog i veoma važnog posla na izradi Srpskog biografskog rečnika. Radom na Srpskom biografskom rečniku do smrti u junu 2012. godine rukovodio je akademik Čedomir Popov.
Poslovi na izradi Srpskog biografskog rečnika odvijaju se u okviru Leksikografskog odeljenja Matice srpske. Redakciju Srpskog biografskog rečnika čini tim od 6 zaposlenih stručnjaka koji koordiniraju rad Uređivačkog i Redakcionog odbora i mreže od blizu 1 000 saradnika angažovanih na pisanju odrednica (na pisanju odrednica za jedan tom angažovano je oko 330 saradnika).
Kriterijum za ulazak u Rečnik predviđao je tri kategorije ličnosti. U prvu spadaju ličnosti koje su obavljale značajnu društvenu, političku ili stručnu funkciju. Drugu kategoriju, po kojoj je ušao najveći broj, spadaju ličnosti koje su svojim stvaralaštvom bile kreatori srpske istorije. U trećoj grupi se nalaze stranci (nesrbi), koji su uticali na tokove srpske istorije, svojim kreativnim ili rušilačkim radom.[1]
U Redakciji Srpskog biografskog rečnika završen je ogroman istraživački postupak i sakupljeni su podaci o 30.500 ličnosti. Sam Azbučnik čini oko 22.500 dosijea ličnosti koje su ostavile traga u srpskoj istoriji, a kao poseban fond čuvaju se podaci o oko 5.500 ličnosti stranaca vezanih na razne načine za naš narod. Srpski biografski rečnik poseduje biografske podatke za više desetina hiljada efemernih ličnosti.
Do sada je objavljeno sedam tomova (do slova Pan).
Azbučnik do sada objavljena četiri toma Rečnika kao i oko 200 odabranih biografija, koje odslikavaju strukturu obuhvaćenih ličnosti, postavljeni su na sajt Matice srpske kako bi se javnost i na ovaj način upoznala sa projektom. Trenutno se na sajt Matice srpske postavlja i Azbučnik petog toma i oko 100 odabranih biografija iz te publikacije.
Uređivački odbor[uredi | uredi izvor]
Uređivački odbor čini tim naših najuglednijih istoričara, istoričara umetnosti, istoričara književnosti, muzikologa, teatrologa, anglista, slavista, teologa, osmanista, itd.
- Dr Branko Bešlin - glavni urednik i urednik za prvu polovinu 20. veka
- Dr Đorđe Bubalo - urednik za Srednji vek
- Dr Vojin S. Dabić - urednik za period od 16. do 18. veka i za 18. vek
- Dr Petar Krestić - urednik za prvu polovinu 19. veka
- Dr Đorđe Đurić - urednik za drugu polovinu 19. veka
- Dr Zlata Bojović - urednik za dubrovačku i bokokotorsku književnost
- Dr Milivoj Nenin - urednik za književnost
- Dr Marija Kleut - urednik za književnost
- Dr Danica Petrović - urednik iz oblasti muzičke umetnosti
- Dr Zoran T. Jovanović - urednik za istoriju pozorišta i scenske umetnosti
- Dr Branislav Todić - urednik za likovnu umetnost
- Dr Irina Subotić - urednik za likovnu umetnost
- Dr Marica Šuput - urednik za oblast arhitekture i građevinarstva
- Dr Mile Bjelajac - urednik za vojnu istoriju
- Dr Jovan Maksimović - urednik za istoriju medicine
- Članovi Uređivačkog odbora su i
- Mr Milica Bujas
- Akademik Miro Vuksanović
- Akademik Vasilije Krestić
- Akademik Vojislav Marić
- Dobrila Martinov
- Dr Branko Momčilović
- Dr Radmila Radić
- Dr Suzana Rajić
- Dr Darko Tanasković
- Dr Nedeljko Radosavljević
- Dr Radomir J. Popović
- Dr Isidora Točanac Radović
- Dr Biljana Šimunović Bešlin
Na uređivanju Srpskog biografskog rečnika za života su radili i drugi eminentni naučni radnici kao što su: akademik Čedomir Popov, akademik Sima Ćirković, akademik Slavko Gavrilović, akademik Radovan Samardžić, episkop šumadijski dr Sava Vuković, akademik Miroslav Pantić, akademik Nikša Stipčević, dr Božidar Kovaček, dr Nikola Gaćeša, dr Aleksandar Forišković, dr Radovan Bigović, dr Savo Skoko, itd.
- Članovi Redakcionog odbora
- Mr Dragan Tubić (predsednik Redakcionog odbora)
- Dr Branko Bešlin
- Dr Đorđe Bubalo
- Dr Vojin S. Dabić
- Dr Petar V. Krestić
- Milorad Vukašinović
- Aleksandra Nikolić
- Tatjana Pivnički Drinić
- Dr Branislav O. Popović
Srpski biografski rečnik po svom obimu i značaju spada u red najznačajnijih poslova iz oblasti društvenih nauka u Srbiji i na svojevrstan način je merilo i odraz dostignuća i dometa srpskog naroda, što je od nesumnjivog značaja za njegov nacionalni identitet.
Izdanja[uredi | uredi izvor]
| Članci/slova | Godina objavljivanja |
Broj stranica | |
|---|---|---|---|
| 1 | A-B ([1]) | 2004. | 916 |
| 2 | V-G ([2]) | 2006. | 882 |
| 3 | D-Z ([3]) | 2007. | 927 |
| 4 | I-Ka ([4]) | 2009. | 922 |
| 5 | Kv-Mao ([5]) | 2011. | 815 |
| 6 | Mar-Miš | 2014. | 938 |
| 7 | Ml-Pan | 2018. | 884 |
Reference[uredi | uredi izvor]
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Uređivački odbor SBR (2004). Srpski biografski rečnik knjiga 1, A-B. Novi Sad: Matica Srpska. ISBN 86-83651-49-5.