Telegraf
Telegraf (od stgrč. τηλε [tele] = „daleko“ i γραφειν [graphein] = „pisati“) predstavlja svaki uređaj ili sistem za prenošenje poruka na daljinu pomoću posebnog sistema signala.[1] Tehnika prenosa zove se telegrafija.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Najstariji oblici telegrafa su se pojavile još u drevnim carstvima, kada su korišćeni vatreni i dimni signali.
Krajem 18. veka, francuski pronalazač Klod Šap pravi optički telegraf koji je uveden u upotrebu u Francuskoj 1792. godine.[2] Vrhunac upotrebe ovaj sistem telegrafije je doživeo tokom Napoleonovih ratova. Sistem je prestao da se koristi 1852. godine usled razvoja električne telegrafije.[3]
Godine 1837. Semjuel Morze je izveo prvi uspešan eksperiment sa elektromagnetskim telegrafom. Na elektromagnetski telegraf se danas i misli kada se govori telegraf. Kao sredstvo za prenošenje signala je korišćena bakarna žica.
U Srbiji, prvi elektromagnetski telegraf je pušten u rad 1855, nakon povezivanja sa Zemunom, odakle su poruke ranije prenošene poštom ili čamcem. Petorica telegrafista su bili postavljeni u Beogradu, Aleksincu i Kragujevcu. Prva poruka direktno iz Beča u Beograd je stigla 17. (29) marta 1855.[4] Iste godine je formirana i posebna pandurska služba za čuvanje telegrafskih stubova.
Od 1895. se za prenos signala počinju koristiti radio-talasi, a uređaji se nazivaju radio-telegrafi.
U 20. veku se pojavljuju teleprinteri, odnosno teleks uređaji koji telegrafske signale automatski konvertuju u slova na papiru. Još kasnije se pojavljuju telefoto uređaji koji umesto poruka prenose sliku. Posle njih su došli telefaks uređaji.
Imejl i drugi sistemi za prenos poruka preko interneta se takođe mogu ubrojati u telegrafske sisteme.
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Stona verzija telegrafa -
Morzeov telegraf iz 1931, u upotrebi u Srbiji od 1855. godine (PTT muzej u Beogradu) -
Poljski Morzeov telegraf -
Telegraf sa klavijaturom -
Radio-telegrafski prijemnik -
Telegrafski aparat - početak 20 veka -
Taster Morzeovog aparata -
Telegraf Deckert & Homolka -
Brodski palubni telegraf -
Palubni telegraf i dozivač -
Palubni telegrafi Rikard Benčić Rijeka, 1960. godina
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Morse 1869, str. 7–8.
- ^ "Claude Chappe (French engineer)", Encyclopædia Britannica (jezik: engleski)
- ^ Shectman 2003, str. 172.
- ^ "Politika", 18. april 1937
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Shectman, Jonathan (2003). Groundbreaking Scientific Experiments, Inventions, and Discoveries of the 18th Century. Greenwood Press. ISBN 978-0-313-32015-6.
- Morse, Samuel Finley Breese (1869). Examination of the Telegraphic Apparatus and the Processes in Telegraphy. U.S. Government Printing Office. str. 7—8.
- Armagnay, Henri (1908). „Phototelegraphy”. Annual Report of the Board of Regents of the Smithsonian Institution: 197—207. Pristupljeno 7. 8. 2009.
- Dargan, J., The Railway Telegraph, Australian Railway History, Australian Railway Historical Society Bulletin, March, 1985 pp. 49–71
- Gray, Thomas (1892). „The Inventors Of The Telegraph And Telephone”. Annual Report of the Board of Regents of the Smithsonian Institution: 639—659. Pristupljeno 7. 8. 2009.
- John, Richard R. Network Nation: Inventing American Telecommunications (Harvard University Press; 2010) 520 pages; traces the evolution of the country's telegraph and telephone networks.
- Kieve, Jeffrey L. (1973). The Electric Telegraph: a Social and Economic History. David and Charles. ISBN 978-0-7153-5883-2.
- Pichler, Franz, Magneto-Electric Dial Telegraphs: Contributions of Wheatstone, Stoehrer and Siemens, The AWA Review (vol. 26, 2013)
- Standage, Tom (1998). The Victorian Internet. Berkley Trade. ISBN 978-0-425-17169-1.
- Wilson, Geoffrey (1976). The Old Telegraphs. Phillimore & Co Ltd. ISBN 978-0-900592-79-9.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- The Porthcurno Telegraph Museum The biggest Telegraph station in the world, now a museum
- History of the U.S. Telegraphic Industry from Economic History.net
- Distant Writing — The History of the Telegraph Companies in Britain between 1838 and 1868
