Портал:Republika Srpska
Portal Republika Srpska
Republika Srpska, neslužbeno Srpska, jedan je od dva entiteta u Bosni i Hercegovini, pored Federacije Bosne i Hercegovine. Nalazi se u jugoistočnoj Evropi, tačnije na zapadnom dijelu Balkanskog poluostrva. Najveći grad je Banja Luka i predstavlja sjedište većine institucija Republike Srpske, kao i njeno političko, administrativno, privredno i univerzitetsko središte. Srpska se graniči državnom granicom sa Republikom Srbijom, Crnom Gorom i Republikom Hrvatskom, a međuentitetskom linijom sa Federacijom Bosne i Hercegovine.
Dan Republike Srpske se obeležava 9. januara kao jedan od republičkih praznika u Republici Srpskoj.
Nastala je 9. januara 1992. godine kao Republika srpskog naroda Bosne i Hercegovine odlukom Skupštine srpskog naroda u Bosni i Hercegovini. Opštim okvirnim sporazumom za mir u Bosni i Hercegovini iz 1995. godine postala je međunarodno priznata kao entitet Bosne i Hercegovine.
Prema preliminarnim podacima popisa stanovništva 2013. godine, u Republici Srpskoj je popisano ukupno 1.326.991 lica. Preliminarni rezultati popisa pokazuju i to da je u Republici Srpskoj ukupan broj domaćinstava 414.847, a stanova 588.241.
Republika Srpska je član Skupštine evropskih regiona, koja pruža podršku regionima u procesu evropskog proširenja i globalizacije. Predstavništva Republike Srpske u inostranstvu doprinose unapređenju svih oblika saradnje sa institucijama i organizacijama u inostranstvu. Republika Srpska ima sedam predstavništva u inostranstvu i to u: Austriji, Belgiji, Izraelu, Njemačkoj, Rusiji, Sjedinjenim Američkim Državama i Srbiji.
Izabrani članak
Istorija Srba pre Nemanjića obuhvata period srpske istorije u srednjem veku od dolaska Srba sa ostalim slovenskim plemenima na Balkan u prvoj polovini 7. veka, do dolaska na vlast Stefana Nemanje tokom sedme decenije 12. veka.
Posle dolaska na Balkan, Srbi su formirali nekoliko međusobno povezanih kneževina i naselili prostor od Jadrana do Save i od Cetine, Imotske župe i reke Vrbas na zapadu do dolina Ibra, Gruže, Ljiga, Jadra i Drine na istoku.
Sredinom 9. veka, formira se jako državno središte u tadašnjoj Srbiji pod knezom Vlastimirom, koji je tokom trogodišnjeg rata uspeo da odbije bugarske napade. Početkom osme decenije 9. veka, tokom vladavine njegovih potomaka, Srbi su primili hrišćanstvo. Tokom vladavine bugarskog vladara Simeona I Srbi su se aktivno uključili u vizantijsko-bugarski sukob. Poslednji Vlastimirović, knez Časlav je uz pomoć i podršku Vizantije obnovio i ojačao srpsku državu, tako da je ona mogla da parira tadašnjem Prvom bugarskom carstvu. Posle Časlavljeve smrti, Srbija se raspala, a kneževine koje su je činile ušle su u sastav Samuilovog carstva.
Novi državni centar stvoren je u prvoj polovini 11. veka u Duklji (Zeti), pod knezom Stefanom Vojislavom koji je u bici kod Bara 1042. godine do nogu potukao Vizantince i izborio nezavisnost svoje države. Njegov sin Mihailo, postao je 1077. godine prvi srpski kralj, dok je pod njegovim unukom Konstantinom Bodinom, ostvarena crkvena autokefalnost stvaranjem Barske nadbiskupije. Posle Bodinove smrti, Zetu su zahvatile unutrašnje borbe oko vlasti, a primat u borbi protiv Vizantije preuzela je Raška, na čelu sa velikim županom Vukanom. Prvu polovinu 12. veka karakterišu pokušaji raških župana da uz pomoć Mađara prošire svoju oblast i steknu nezavisnost od Vizantije. Dolaskom na vlast Stefana Nemanje nakon dinastičkih borbi u Raškoj između 1166. i 1168. godine, počinje nova epoha srpske istorije.
Tokom ovog perioda Srbi su primili hrišćanstvo i počela je da se razvija pismenost među njima, što će dovesti do stvaranja srpskoslovenskog jezika. Iz ovog perioda postoji relativno malo ostataka od istorijskog i kulturnog značaja. Među njima treba pomenuti: Pečat kneza Strojimira (iz druge polovine 9. veka), Temnićki natpis (s kraja 10. i početka 11. veka) i Marijinsko jevanđelje (s početka 11. veka).
Da li ste znali...
- ... da je FK Borac Banja Luka kao drugoligaš osvojio Kup Jugoslavije u fudbalu 1987/88 pobjedom u finalu nad Crvenom zvezdom?
- ... da je naseljeno mjesto Međurečje, koje pripada opštini Rudo u Republici Srpskoj, okruženo sa svih strana teritorijom Republike Srbije?
- ... da je Vrbanja najduža rijeka koja cijelim svojim tokom, dužine 95,4 km, teče kroz Republiku Srpsku? Druga je Ukrina, čija dužina toka iznosi 80,9 km.
Sjajni i dobri članci
Sjajni članci:
Badnjak • Grad Banja Luka • Grb Banje Luke • Zduhać • Indira Radić • Istorija Srba pre Nemanjića • Mrkonjić Grad • Nebojša Glogovac • Petar Kočić • Seoba Srba • Spomenik palim Krajišnicima • Stefan Lazarević • Stefan Nemanja • Stefan Uroš II Milutin
Dobri članci:
Izbori u Republici Srpskoj • Milan Tepić • Ratko Mladić • Republika Srpska • Sveti Georgije ubiva aždahu • Crkva bosanska
Pomozite i Vi
- Potrebni članci: Gorica (planina) • Vodeni park Akvana • Todor Lazarević • Lastvansko jezero • Bilećko polje • Marica Gajić • Berzanski indeks Republike Srpske • Turjanica • OK Jedinstvo Brčko • ŽKK Sloboda Novi Grad • Planine Republike Srpske • Sudovi Republike Srpske • Poljoprivreda Republike Srpske • Energetika u Republici Srpskoj
- Potrebne slike: Kasindo • Šekovići • Pelagićevo • Milići • Lopare • Hreša • Nebojša Golić • Jelena Lolović • Bratunac • Milorad Karalić • Slađana Golić • Ratko Radovanović • Saša Čađo • Aleksandar Okolić • Tanja Stupar-Trifunović • Vukašin Višnjevac • Nebojša Popović • Dragana Stanković • Đorđe Đurić
Obavještenja
Izabrana slika
Izabrana biografija
Stefan Vukčić Kosača (oko 1404 — 22. maj 1466) je bio osnivač vojvodstva Svetog Save, odnosno Hercegovine koji je nosio titulu hercega Svetog Save.
Naslednik je Sandalja Hranića Kosače od 1435. godine, bio je najistaknutiji među Kosačama. Od 1440. do 1443. proširio je vlast na Omiš, Poljicu, Trebinje, Klobuk, trg Podgoricu i utvrđenja Medun i Soko (štitarski) u Gornjoj Zeti i Bar (Donja Zeta).
