Ljelješnica

Ljelješnica je pećina u Republici Srpskoj. Nalazi se u jugoistočnom dijelu Dabarskog polja, u području karstne prevlake Ljut, na oko 475 metara apsolutne visine. Spada u tip povremenih izvorskih pećina.

Prvo speleološko istraživanje u pećini je preduzeo Antonije Lazić u periodu 1929-1931. godine, tokom svojih speleoloških istraživanja Dabarskog i Fatničkog polja. Napravio je plan i profil i ustanovio dužinu od 495 metara. Detaljno istraživanje Ljelješnice preduzeto je 1957. godine, za vrijeme sistematskih istraživanja Fatničkog polja i karstne prevlake Ljut, za potrebe Hidrosistema Trebišnjica. Speleološka istraživanja u Ljelješnici preduzeta su iz istih razloga iz kojih istraživana i Velika pećina u Fatničkom polju: utvrđivanje moguće hidrološke veze Fatničkog i Dabarskog polja preko speleoloških objekata u karstnoj prevlaci Ljut. Tokom ovih istraživanja napravljen je detaljan plan i profil podzemnih kanala i izmjerena ukupna dužina od 396 metara. Poslednje istraživanje u pećini izveli su speleolozi SD „Zelena brda" 1987. godine, opet za potrebe Hidrosistema Trebišnjica. Ponovo je nacrtan plan pećine i izmjerena je dužina od 400 metara. Speleomorfološki, Ljelješnica se sastoji od uskog kanala na jednom mjestu pregrađenog cijelom širinom malim jezerom, dubinom do 0,5 metara. Pećina se završava stalnim sifonskim jezerom, dubokim 2-3 metra, koje do sada nije speleoronilački istraživano. Do kraja pećine, to jest do podzemnog jezera, moguće je doći samo za vrijeme minimalnog vodostaja u ljetnjim mjesecima, julu i avgustu, kada se vode u podzemnim kanalima povuku. U zimskim mjesecima kanali Ljelješnice su cijelom dužinom potpuno ispunjeni vodom. Zidovi kanala su potpuno isprani, bez akumulativnih oblika.

Vidi još

• Pećine u Republici Srpskoj
• Zavod za zaštitu kulturno istorijskog i prirodnog nasljeđa Republike Srpske

Literatura

• Goran Dujaković, Pećine i jame Republike Srpske, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Srpsko Sarajevo, 2004.