Bitka kod Adisa
 | Ovaj članak sadrži spisak literature, srodne pisane izvore ili spoljašnje veze, ali njegovi izvori ostaju nejasni, jer nisu uneti u sam tekst. |
| Bitka kod Adisa | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Deo Prvog punskog rata | |||||
| |||||
| Sukobljene strane | |||||
| Kartagina | Rimska republika | ||||
| Komandanti i vođe | |||||
|
Hasdrupal Lepi Bostar Hamilkar Barka | Marko Atilije Regul | ||||
Bitka kod Adisa odigrala se 255. p. n. e. tokom Prvoga punskoga rata između Kartagine i Rimske republike. Rimska vojska pod zapovedništvom Marka Atilija Regula nanela je težak poraz Kartaginjanima, pa su oni tražili mirovne pregovore. Regulovi mirovni uslovi bili su preoštri, Kartaginjani ih nisu prihvatili i rat se nastavio.
Uvod[uredi | uredi izvor]
Nakon velikoga poraza kartaginjanske flote u bici kod Eknoma 256. p. n. e. Rimljani su odlučili da izvrše invaziju Kartagine. Dotada su Rimljani imali kopnenu nadmoć, a Kartaginjani pomorsku. Ekspediciju na Kartaginu vodili su konzuli Marko Atilije Regul i Lucije Manlije Vulson Long. Rimska vojska iskrcala se kraj Hermeja. Odatle su krenuli prema Aspisu (Klupeja), koji se nalazio na oko 65 kilometara jugoistočno od Kartagine. Nakon osvajanja Aspisa tu su ostavili garnizon i tako su dobili bazu za daljnje napredovanje prema Kartagini. Rimljani su se neometano kretali prema Kartagini pustošeći oblast kroz koju su prolazili. Zarobili su 20.000 robova i mnogo stoke. Iz Rima je stiglo naređenje da jedan od konzula ostane sa vojskom, a da se drugi sa zarobljenicima i posadom vrati u Rim. Marko Atilije Regul je ostao sa 15.000 pešaka i 500 konjanika, a Lucije Manlije Vulson je otplovio do Rima.
Pripreme za bitku[uredi | uredi izvor]
Kartaginjani su shvatili da se Rimljani pripremaju za dugotrajan rat oko Kartagine, pa su zbog toga izabrali trojicu komandanata. Izabrali su Hasdrupala (Hanonovog sina), Bostara i Hamilkara (Drepan), kojeme su naredili da se vrati iz Sicilije. Hamilkar je sa Sicilije dovukao 5.000 pešaka i 500 konjanika. Kartaginjani su nakon savetovanja odlučili da zaustave rimsko pustošenje teritorija Kartagine. Dok su se Kartaginjani pripremali Marko Atilije Regul je nastavio da napada i pljačka kartaginjanska neutvrđena naselja. Utvrđena naselja bi opsedali. Kada je došao do značajnoga mesta Adisa tu su napravili logor i započeli opsadu.
Bitka[uredi | uredi izvor]
Kartaginjani su odlučili da koncentrišu svoje snage na jednom brdu nedaleko od neprijatelja. Napravili su grešku jer je za njihove slonove i konjicu mnogo povoljniji ravan teren. Marko Atilije Regul je odlučio da iskoristi grešku neprijatelja, pa nije čekao da se Kartaginjani spuste sa brda, jer bi tada došla do izražaja kartaginjanska konjica i slonovi. On je pod zaštitom noći razvio brojčano nadmoćnu rimsku pešadiju oko brda i u zoru je napao kartaginjanski logor sa dve strane. Kartaginjani su u početku dobro držali svoje linije, pa su u jednom trenutku kartaginjanski najamnici odbacili jednu rimsku legiju. Ipak napredujući predaleko bili su opkoljeni i potisnutii, pa se nakon toga cela kartaginjanska vojska dala u beg. Konjica i slonovi su uspeli da pobegnu ne upuštajući se u bitku. Rimljani su jedno vreme ganjali poraženoga neprijatelja, a nakon toga su opljačkali neprijateljski logor. Nakon pobede nastavili su sa napredovanjem prema Kartagini.
Posledice[uredi | uredi izvor]
Kartaginjani su odlučili da koncentrišu svoje snage na jednom brdu nedaleko od neprijatelja. Napravili su grešku jer je za njihove slonove i konjicu mnogo povoljniji ravan teren. Marko Atilije Regul je odlučio da iskoristi grešku neprijatelja, pa nije čekao da se Kartaginjani spuste sa brda, jer bi tada došla do izražaja kartaginjanska konjica i slonovi. On je pod zaštitom noći razvio brojčano nadmoćnu rimsku pešadiju oko brda i u zoru je napao kartaginjanski logor sa dve strane. Kartaginjani su u početku dobro držali svoje linije, pa su u jednom trenutku kartaginjanski najamnici odbacili jednu rimsku legiju. Ipak napredujući predaleko bili su opkoljeni i potisnutii, pa se nakon toga cela kartaginjanska vojska dala u beg. Konjica i slonovi su uspeli da pobegnu ne upuštajući se u bitku. Rimljani su jedno vreme ganjali poraženoga neprijatelja, a nakon toga su opljačkali neprijateljski logor. Nakon pobede nastavili su sa napredovanjem prema Kartagini.