Boris Razumov
| Boris Nevrokopski | |
|---|---|
 u Gornjoj Džumaji, 1936-37 g. | |
| Osnovni podaci | |
| Čin | mitropolit |
| Lični podaci | |
| Mesto rođenja | Đavato, Bitolj, Osmansko carstvo |
| Mesto smrti | Kolarovo, Blagoevgrad, Bugarska |
Boris Razumov (bug. Борис Разумов) bio jedan od najistaknutijih bugarskih vladika, mitropolit Nevrokopski Bugarske pravoslavne crkve od 1935. do 1948 [1].
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rane godine[uredi | uredi izvor]
Rođen je pod svetovnim imenom Vangel Simov Razumov 26. oktobra 1888. u bitoljskom selu Ćavato, Osmansko carstvo [2]. Njegov otac Simeon Cvetkov Razumov umro je 1903. godine kao četnik Georgija Sugareva. Vangel je studirao u Ćavatu i u Carigradu, nakon čega je 1904. godine završio treći razred Edirnske bugarske gimnazije. Od jeseni iste godine, sa stipendijom koju je dodelio bugarski egzarh Josif, nastavio je školovanje u Bugarskoj bogosloviji u Carigradu i diplomira1910.
10. jula 1910. godine u katedrali Svetog Stefana u Carigradu mitropolit Ilarion Nevrokopski ga je zamonašio pod imenom Boris i hirotonisao u čin jerođakona. Od istog dana služio je u kapeli egzarhata. 1911. godine nastavio je školovanje na Teološkom fakultetu Univerziteta u Černovcima, Austrougarska, koji je diplomirao 1914. Nakon sticanja višeg bogoslovskog obrazovanja, Boris govori, zajedno sa maternjim bugarskim, crkvenoslovenski, ruski, grčki, nemački, francuski, italijanski, engleski, turski, rumunski i mađarski jezike [3].
Od jeseni 1914. do leta 1915. bio je učitelj u Svešteničkoj školi u Bačkovu i u Plovdivskoj bogosloviji. Od jeseni 1915. do novembra 1917. studirao je filozofiju na univerzitetima u Beču i Budimpešti i stekao zvanje doktora teologije iz Černovca.
25. novembra 1917. godine, jerođakon Boris je primio čin jeromonaha od mitropolita Maksima Plovdivskog i Sinod ga je poslao u Mađarsku, gde je bio poglavar bugarske crkvene opštine do 1922.
Episkop Stobijski[uredi | uredi izvor]
Po povratku u Bugarsku, odlukom Sinoda 22. jula 1922. godine, mitropolit Stefan Sofijski počastio ga je arhimandritskom titulom. Od 15. maja 1923. do 1. septembra 1924. godine arhimandrit Boris bio je protosinđel Sofijske mitropolije. 1. septembra 1924. postavljen je za šefa Kulturno-prosvetnog odeljenja Svetog Sinoda, a od 1. februara 1925. bio je i predsedavajući Crkve Svetog Aleksandra Nevskog. Obe dužnosti je izvršavao do 1. septembra 1926. godine, kada je imenovan za rektora Sofijske bogoslovije. 14. decembra 1930. godine u katedrali Svetog Aleksandra Nevskog arhimandrit Boris je hirotonisan za titularnog episkopa Stobijskog. Na mestu rektora Bogoslovije bio je do 23. novembra 1931.
Godine 1931. Boris Stobijski dao je donaciju od 5.000 leva Sofijskoj bogosloviji da bi dodelio novčanu nagradu studentu koji je s odličnim uspehom i primernim ponašanjem završio kurs Bogoslovije i koji je pokazao hrišćanske vrline i crkveni i verski duh[4]. 31. maja 1931. godine episkop Boris Stobijski položio je kamen temeljac crkve „Sveti Ćirilo i Metodije“ u Budimpešti.
Boris Stobijski je 23. novembra 1931. imenovan za generalnog sekretara Svetog sinoda, na kojoj je funkciji bio do februara 1935.
1932. godine episkop Boris dobio je zadatak u Jerusalimu da pregovara o ukidanju raskola od strane Carigradske patrijaršije. Pregovori su počeli 12. aprila i uspešno su završeni tek 22. februara 1945.
Mitropolit Nevrokopski[uredi | uredi izvor]
17. februara 1935. godine episkop Boris je izabran za nevrokopskog mitropolita i kanonski je potvrđen 24. februara. Mitropolit Boris je sa svojim dobrim obrazovanjem i znanjem 13 jezika razvio široku prosvetnu i duhovnu aktivnost u svojoj eparhiji.Radi lakšeg upravljanja, premestio je sedište iz Nevrokopa u okružni centar Gornja Džumaja. Osnovao je mnoštvo omladinskih pravoslavnih društava i u kratkom vremenskom periodu uspeo da uspešno izgradi više od 20 crkava. Mitropolit Boris je autor pedagoških priručnika i sastavlja akatist sv. Ivanu Rilskom.
Posle poraza Jugoslavije od Nemačke u proleće 1941. godine, Bugarski egzarhat obnovio je svoju eparhiju u delovima Vardarske i Egejske Makedonije anektiranih od strane Bugarske i u Zapadnoj Trakiji. Strumička i Dramska eparhija bile su ujedinjene u Strumičko-Dramsku do 1943. godine, kada su ponovo podeljene. Privremeno upravljanje Dramskom eparhijom preuzeo je mitropolit Boris Nevrokopski[5].
Posle puča 9. septembra mitropolit Boris je vodio borbu protiv komunističke ideologije, zbog čega ga je na sahrani mitropolit Mihail Dorostolski i Červenski nazvao „savest bugarske crkve“. Boris Nevrokopski je 29. septembra 1948. godine uputio protestno pismo Svetom sinodu protiv nepočinstava komunističkih vlasti u svojoj eparhiji. Šire informacije o staljinističkom progonu sveštenstva u Sovjetskom Savezu. Zbog njegovih postupaka, okružni komitet Bugarske komunističke partije u Gornjoj Džumaji proglasio ga je „neprijateljem br. 1 narodne vlasti“ . Mitropolit Boris je izložen stalnom uznemiravanju i pretnjama fizičkim nasiljem. 1948. godine službene novine Rabotničesko Delo su objavile članak protiv mitropolita Borisa pod naslovom „Jedan nedostojni službenik Bugarske pravoslavne crkve“. Međutim, mitropolit Boris nastavlja da se bori za povratak oduzete crkvene imovine i za vraćanje veronauke u škole. Ponovo je objavio svoju brošuru iz 1928. godine „Kriza u našoj školi“, u kojoj tvrdi da bugarska škola uči, ali ne i obrazuje.
8. novembra 1948. godine, nakon služenja svete Liturgije za osvećenje crkve Svetog Dimitra u selu Kolarovo, na mitropolita Borisa izvršio je atentat raščinjeni sveštenik Ilija Stamenov iz sela Harsovo. Stamenov je komunistički agent i atentat se smatra delom pojačanog pritiska komunističkog režima na Bugarsku pravoslavnu crkvu i ima za cilj zastrašivanje ostalih episkopa.
Mitropolit Boris Nevrokopski ponovo je sahranjen u crkvi „Vavedenje Bogorodice“ u Gornjoj Džumaji.
Kanonizacija[uredi | uredi izvor]
31. marta 2016. godine, Sveti sinod Bugarske pravoslavne crkve, nakon razmatranja pisma mitropolita nevrokopskog Serafima, blagoslovio je pokretanje postupka za kanonizaciju mitropolita Borisa Nevrokopskog.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Cacov, Boris. Arhiereite na Bъlgarskata pravoslavna cъrkva. Sofiя, Princeps, 2003. ISBN 9548067757. s. 215.
- ^ Cacov, Boris. Arhiereite na Bъlgarskata pravoslavna cъrkva. Sofiя, Princeps, 2003. ISBN 9548067757. s. 215.
- ^ http://pametbg.com/index.php/bg/jertvi/ubiti/889-2016-06-26-17-46-2
- ^ http://daritelite.bg/%D0%B5piskop-boris-stobiyski-3/
- ^ Stoяnova, Vanя. Belomorieto pod bъlgarskoto upravlenie prez Vtorata svetovna voйna. Sofiя, v: Nacionalnoto obedinenie na Bъlgariя 1940 - 1944 g., Makedonski naučen institut, 2012. ISBN 978-954-8187-86-2. s. 107.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Йeromonah Viktor (Todorov), Svetlana Muhova. Nevrokopski mitropolit Boris. Sofiя, Fondaciя „Sveti Sedmočislenici“, 2018. ISBN 978-954-9652-08-6. s. 392.
- Viktor (Todorov). Žitie i stradanie na sveщenomъčenik Boris, mitropolit Nevrokopski. Sofiя, Fondaciя „Sveti Sedmočislenici“, 2018. s. 40.
- Služba na sveti sveщenomъčenik Boris, mitropolit Nevrokopski. Sofiя, Pravoslavno izdatelstvo „Sv. ap. i ev. Luka“, 2018. ISBN 978-619-7248-17-3. s. 48.
- Kostrюkov A. A. «Nezapяtnannaя arhiereйskaя sovestь». Žiznь i mučeničeskaя končina mitropolita Borisa (Razumova) // HHH Ežegodnaя bogoslovskaя konferenciя Pravoslavnogo Svяto-Tihonovskogo gumanitarnogo universiteta. — M.: PSTGU. 2020. — S. 129—134.
- Čilikov S. Pedagogičeskite vъzgledi na starozagorski mitropolit Metodiй Kusev (1838—1922) i nevrokopski mitropolit Boris Razumov (1888—1948) // Filosofiя. 2020. — T. 29. — № 2. — S. 162—173