Bošnjačka demokratska stranka Sandžaka
Bošnjačka demokratska stranka Sandžaka (BDSS) (bošnj. Bošnjačka demokratska stranka Sandžaka (BDSS)), je jedna od političkih stranaka sandžačkih Bošnjaka.
Osnivanje
[uredi | uredi izvor]Osnovana je 15. juna 1996. godine u Novom Pazaru. Osnivač i predsjednik stranke je Esad Džudžević. Bošnjačka demokratska stranka Sandžaka zajedno sa Strankom demokratske akcije Sandžaka, Socijalno liberalnom partijom Sandžaka, Liberalno bošnjačkom organizacijom i Reformskom demokratskom strankom Sandžaka, septembra 1996. godine osniva koaliciju Lista za Sandžak.
Istorija
[uredi | uredi izvor]Od održavanja saveznih i lokalnih izbora decembra 1996. godine, BDSS participira u lokalnoj vlasti u sandžačkim opštinama. Tako predsjednik stranke Esad Džudžević nakon ovih izbora, na osnovu koalicionog sporazuma, biva izabran za prvog demokratskog predsjednika lokalne vlade u Tutinu, te tu funkciju obavlja do 2004. godine.
Na saveznim izborima septembra 2000. godine, na osnovu koalicionog sporazuma BDSS-a i DOS-a, koji je predvodio Zoran Đinđić, predsjednik stranke Esad Džudžević je izabran za saveznog poslanika u Vijeću republika u parlamentu SRJ. Nešto kasnije, na prijedlog predsjednika SRJ Vojislava Koštunice, juna 2002. godine, Esad Džudžević izabran je za člana Ustavne komisije za izradu ustavne povelje Državne zajednice Srbija i Crna Gora.
Nezadovoljan ustavnim rješenjima u ustavnoj povelji u pogledu implementacije principa evropskog regionalizma na primjeru Sandžaka, daje ostavku na članstvo u komisiji. Na parlamentarni izborima decembra 2003. godine, na osnovu sporazuma sa DS, predsjednik stranke Esad Džudžević se bira za narodnog poslanika na listi DS. U tom sazivu Narodne skupštine vodio je Odbor za međunacionalne odnose.
Na parlamentarnim izborima januara 2007. godine, predsjednik stranke Esad Džudžević izabran je za narodnog poslanika na manjinskoj izbornoj listi ispred koalicije Lista za Sandžak. U ovom sazivu, Esad Džudžević je izabran za potpredsjednika Narodne skupštine ispred poslaničkog kluba manjina, koji je prvi put formiran u parlamentu. BDSS djeluje od 2000. godine i u Crnoj Gori, gdje ima odbornike u lokalnom parlamentu opštine Rožaje. Zbog kršenja prava da učestvuje na lokalnim izborima u Crnoj Gori 2001. godine, BDSS vodi sudski postupak protiv države Crne Gore pred Evropskim sudom za ljudska prava u Strazburu.
Predsjednik BDSS Esad Džudžević je na osnovu učešća na Elektorskoj skupštini za izbor Bošnjačkog nacionalnog vijeća, 6. septembra 2003. godine, izabran za prvog predsjednika Izvršnog odbora ovog organa manjinske samouprave sandžačkih Bošnjaka u Državnoj zajednici Srbija i Crna Gora, kasnije u Republici Srbiji. U ovom periodu, sandžački Bošnjaci su izborili pravo na nacionalni identitet i ozakonili su bošnjačku nacionalnu zastavu, bošnjački jezik kao jedan od deset manjinskih jezika u Srbiji na osnovu Zakona o ratifikaciji Evropske povelje o manjinskim i regionalnim jezicima i pravo na izučavanje bošnjačkog jezika sa elementima nacionalne kulture u osnovnim školama u Sandžaku, gdje čine većinu. Bošnjački jezik je dobio status službenog jezika u Tutinu, Novom Pazari i Sjenici, 2002. godine.
Osnovane su i ustanovljene brojne kulturne institucije i manifestacije, ustanovljeni nacionalni praznici Bošnjaka, kao i nacionalne bošnjačke nagrade, osnovani su časopisi i listovi, započela je izgradnja zgrade Centra za bošnjačke studije u Tutinu. Ustanovljena je bogata izdavačka djelatnost u okviru CBS, gdje je za nepune dvije godine štampano preko 35.000 primjeraka knjiga. Bošnjačka demokratska stranka Sanžaka zalaže se za saradnju sa svim demokratskim strankama, državnim institucijama i strankama i udruženjima drugih manjinskih naroda u zemlji na putu ostvarenja ljudskih i manjinskih prava sandžačkih Bošnjaka. Takođe se zalaže za institucionalno povezivanje Bošnjaka na prostoru Balkana.