Глава за брисање
| Glava za brisanje | |
|---|---|
 Filmski poster | |
| Izvorni naslov | Eraserhead |
| Režija | Dejvid Linč |
| Scenario | Dejvid Linč |
| Producent | Dejvid Linč |
| Glavne uloge | Džek Nens Šarlot Stjuart Alen Džozef Džin Bejts Džudit Roberts |
| Muzika | Dejvid Linč Fets Voler Piter Ajvers |
| Direktor fotografije | Frederik Elms Herbert Kardvel |
| Montaža | Dejvid Linč |
| Producentska kuća | AFI Center for Advanced Studies |
| Studio | Libra Films |
| Godina | 1977. |
| Trajanje | 89 minuta |
| Zemlja |  SAD |
| Jezik | engleski |
| Zarada | 7 miliona dolara[1] |
| IMDb veza | |
Glava za brisanje (engl. Eraserhead) je američki nadrealistički horor film iz 1977. godine režisera, scenariste, producenta i montažera Dejvida Linča. Linč je takođe bio zadužen za muziku i dizajn zvuka, koji je uključivao dela raznih drugih muzičara. Snimljen u crno-belom formatu, ovo je bio Linčev prvi dugometražni rad nakon nekoliko kratkih filmova. U glavnim ulogama Džek Nens, Šarlot Stjuart, Alen Džozef, Džin Bejts i Džudit Roberts. Radnja prati čoveka koji je prepušten brizi o svom deformisanom detetu u pustom industrijskom pejzažu.
Film je proizveden uz pomoć Američkog filmskog instituta (AFI) za vreme Linčevih studija tamo. Bez obzira na to, snimanje je trajalo nekoliko godina zbog poteškoća sa finansiranjem; donacije Džeka Fiska i njegove supruge Sisi Spejsek sprečile su da se produkcija prekine. Film je snimljen na nekoliko lokacija u vlasništvu AFI-ja u Kaliforniji, uključujući vilu Grejston i nekoliko napuštenih štala u kojima je živeo Linč. Linč i dizajner zvuka Alan Splet proveli su godinu dana radeći na zvuku filma nakon što je njihov studio bio zvučno izolovan. Filmski saundtrek sadrži muziku za orgulje Fetsa Volera i uključuje pesmu „In Heaven”, koju je za film napisao i izveo Piter Ajvers, a čiji je tekst napisao Linč.
Iako je u početku privukao slabo interesovanje publike, film je stekao popularnost kao ponoćni film. Od svog objavljivanja, dobio je pozitivne kritike i danas se smatra kultnim filmom. Nadrealistički prizori i seksualne aluzije filma smatraju se ključnim tematskim elementima, a zamršeni zvučni dizajn kao tehnički vrhunac. Godine 2004, Kongresna biblioteka je odabrala film za čuvanje u Nacionalnom registru filmova Sjedinjenih Država zbog „kulturološkog, istorijskog ili estetskog značaja”.[2]
Radnja[uredi | uredi izvor]
Čovek na planeti pomera poluge u svom domu u svemiru, dok glava Henrija Spensera lebdi nebom. Stvorenje nalik spermatozoidu izlazi iz Henrijevih usta, plutajući u prazninu.
U industrijskom gradskom pejzažu, Henri se vraća kući sa namirnicama. Ispred njegovog stana ga zaustavlja Lepa komšinica, koja ga obaveštava da ga je njegova devojka, Meri Iks, pozvala na večeru kod svojih roditelja. Henri ostavlja namirnice u svom stanu koji je ispunjen prljavštinom i mrtvom vegetacijom. Te noći, Henri posećuje Merin dom, gde nespretno razgovara sa njenom majkom. Za stolom za večeru od njega se traži da iseče pečeno pile koje je „spremio” Merin otac; pile se kreće i grči na tanjiru i šiklja krv kada se preseče. Posle večere, Henrija satera u ćošak Merina majka, koja pokušava da ga poljubi. Ona mu govori da je Meri rodila njegovo dete i da se njih dvoje moraju venčati. Meri, međutim, nije sigurna da li je ono što je rodila dete.
Njih dvoje se useljavaju u Henrijev jednosoban stan i počinju da se brine o detetu—povijenom zavežljaju sa neljudskim, zmijskim licem, koje podseća na spermatozoide koji su ranije prikazani. Dete odbija svaku hranu, plačući neprestano i nepodnošljivo. Buka dovodi Meri do histerije i ona ostavlja Henrija i dete. Henri pokušava da se brine o detetu i saznaje da ono teško diše i da ima bolne rane.
Henri počinje da doživljava vizije, ponovo vidi Čoveka na planeti, kao i Damu u radijatoru, koja mu peva dok gazi minijaturne replike Henrijevog deteta. Nakon seksualnog odnosa sa Lepom komšinicom, Henri ima još jednu viziju, u kojoj vidi kako mu sopstvena glava otpada, otkrivajući lice njegovog deteta. Henrijeva glava pada sa neba, sleće na ulicu i razbija se. Pronalazi je jedan dečak i donosi u fabriku olovaka gde se pretvara u gumice za olovke.
Sada budan, Henri traži Lepu komšinicu, ali je pronalazi sa drugim muškarcem. Shrvan, Henri se vraća u svoju sobu. Uzima makaze i prvi put skida detetu zavoje. Otkriva se da dete nema kožu; zavoji su držali njegove unutrašnje organe na okupu, i razilaze se nakon što se preseku. Dete dahće od bola, a Henri bode njegove organe makazama. Iz rane curi gusta tečnost koja pokriva dete. Struja u prostoriji se preopterećuje, zbog čega svetla trepere; kako trepere dete narasta do ogromnih razmera. Kako se svetla potpuno gase, detetovu glavu zamenjuje planeta viđena na početku filma. Henri se pojavljuje usred oblaka strugotina gumice. Strana planete se raspada, a unutra, Čovek na planeti se bori sa svojim polugama, koje sada varniče. Henrija toplo grli Dama u radijatoru, dok se belo svetlo i beli šum povećavaju do krešenda pre nego što ekran postane crn i nečujan.
Uloge[uredi | uredi izvor]
| Glumac | Uloga |
|---|---|
| Džek Nens | Henri Spenser |
| Šarlot Stjuart | Meri Iks |
| Alen Džozef | gospodin Iks |
| Džin Bejts | gospođa Iks |
| Džudit Roberts | Lepa komšinica |
| Lorel Nir | Dama u radijatoru |
| Džek Fisk | Čovek na planeti |
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Eraserhead – Box Office Data, DVD Sales, Movie News, Cast Information”. The Numbers. Nash Information Services. Arhivirano iz originala 14. 12. 2013. g. Pristupljeno 22. 8. 2012.
- ^ „Films Added to National Film Registry for 2004” (Saopštenje). Library of Congress. 28. 12. 2004. Pristupljeno 22. 8. 2012.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Glava za brisanje na sajtu IMDb (jezik: engleski)
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ostale | |
