Gradska biblioteka i čitaonica Herceg-Novi
| Osnivanje | 1949. |
|---|---|
| Lokacija | Herceg-Novi Crna Gora |
| Adresa | Trg Herceg Stjepana br. 6 Herceg Novi |
| Veb-sajt | Javna ustanova Gradska biblioteka i čitaonica Herceg-Novi |
Javna ustanova Gradska biblioteka i čitaonica Herceg-Novi u Herceg Novom je narodna (javna) i matična biblioteka na području opštine Herceg Novi. Osnivač biblioteke je Opština Herceg Novi.[1]
Istorija[uredi | uredi izvor]
Javna ustanova Gradska biblioteka i čitaonica Herceg-Novi je nastala na temeljima Srpske čitaonice kao najstarije biblioteke u hercegnovčkom kraju. Godina 1850. se u literaturi pojavljuje kao godina kada je osnovana Srpska čitaonica. Međutim, taj podatak ne postoji u arhivskoj građi. Srpska čitaonica se prvi put pominje u Srpsko–dalmatinskom magazinu za leto 1852/53. u rubrici Prenumeranti na 138. stranici. Sledeći podatak o postojanju Srpske čitaonice nalazi se u Kalendaru Dubrovnik za 1898. godinu, potom u Zadarskom Srpskom glasu u 43. broju iz 1894. godine.[2]
Dokument Pravilnik srpske čitaonice overen je 31. decembra 1894. godine, a sa radom Srpska čitaonica je počela 27. januara 1895. godine. Tokom Prvog svetskog rata fond i inventar čitaonice je uništen.[2]
Tokom 1949. godine u dva navrata list Pobjeda je objavio da je u Herceg-Novom osnovana Gradska knjižnica i čitaonica. Osnivačka skupština je održana 28. marta 1949. godine. Biblioteka se nalazila na glavnoj ulici i imala dve uređene prostorije u kojima je bila smeštena biblioteka i čitaonica.[2]
Godine 1954. u godišnjem izveštaju Biblioteke stoji podatak da je NOGO-Hercegnovi pretvorio je dotadašnju Gradsku knjižnicu i čitaonicu u Gradsku biblioteku i čitaonicu kao ustanovu sa samostalnim finansiranjem i odredio Upravni odbor od pet članova koji će se starati o njenom daljem radu. Na taj način je baš na petogodišnjicu svoga postojanja (osnovana 1949), Biblioteka kao kulturno-prosvetna ustanova dobila značajnu afirmaciju.[2]
Biblioteka danas[uredi | uredi izvor]
Razvoj informacionih tehnologija i hiperprodukcija informacija, uslovilo je transformaciju Biblioteke od tradicionalno strukturisane delatnosti do moderanog bibliotečko-informacionog centra. Elektronska bibliografska obrada bibliotečke građe je započeta 1989. godine, od 2003. Biblioteka je uključena u informacione i komunikacione mreže, uspostavljanjem fikasannog vida elektronske komunikacije sa korisnicima, posredstvom svog internet portala i servisa Pitajte bibliotekara, formira bazu digitalizovane Zavičajne zbirke Boke Kotorske. Bibliotečki fond je elektronski obrađen u programu CDS/ISIS, aplikacija BIBLIO. Sledeći korak u unapređenju svoje delatnosti koji je Biblioteka napravila jeste učlanjenje Biblioteke u bibliotečko-informacioni sistem COBISS Crne Gore. U toku je dugoročan posao prenošenja podataka iz lokalne elektronske baze CDS/ISIS BIBLIO u COBISS, što je prvi korak ka uvođenju elektronske pozajmice.[1]
Rad sa korisnicima[uredi | uredi izvor]
Hercegnovska biblioteka rad sa svojim korisnicima realizuje kroz tradicionalne i moderne (elektronske) načine komuniciranja, za različite kategorije korisnika kroz deset korisničkih servisa.[1]
Međubibliotečka pozajmica[uredi | uredi izvor]
Korisnicima Biblioteke je putem ovog servisa koji je besplatan dostupan fond nacionalne biblioteke sa Cetinja.[1]
Pretraživanje elektronskih baza podataka: COBISS, BIBLIO i internet[uredi | uredi izvor]
U Biblioteci se posebna pažnja posvećuje edukaciji korisnika kao što su srednjoškolci, studenti, istraživači, naučnici, za pretraživanje elektronskih baza podataka: COBISS, BIBLIO i internet. Članovi Biblioteke imaju mogućnost besplatnog korišćenja interneta.[1]
Fond[uredi | uredi izvor]
Biblioteka u svom fondu poseduje:[1]
- oko 60000 jedinica monografskih publikacija,
- oko 70000 jedinica serijskih publikacija,
- oko 90000 jedinica pres klipinga,
- oko 13000 jedinica sitnog bibliotečkog materijala,
- tri rukopisne knjige i značajan broj naslova stare i rijetke knjige i serijskih publikacija.
Bibliotečka građa je smeštena u četiri depoa i organizovana u okviru sledećih fondova:[1]
- fond monografskih publikacija,
- fond serijskih publikacija,
- fond monografskih i serijskih publikacija na stranim jezicima,
- zavičajni fond (monografske i serijske publikacije, pres kliping i sitni bibliotečki materijal) i
- legati.
Legati[uredi | uredi izvor]
Biblioteka posjeduje nekoliko značajnih legata i zbirki. Izdvojeni legati u Biblioteci su:[1]
- Legat dr Dušana Petkovića,
- Legat dr Sanje Subotić,
- Legat Veljka Radojevića,
- Legat Miloša Kovača,
- Legat Ilije Zekovića i
- Legat Miraša Martinovića.
Program zaštite i očuvanja kulturnih dobara Ministarstva kulture Crne Gore[uredi | uredi izvor]
Biblioteka nekoliko godina za redom konkuriše za "Program zaštite i očuvanja kulturnih dobara Ministarstva kulture Crne Gore", a iz tog programa su realizovani sledeći projekti:[1]
- Izrada elaborata za utvrđivanje kulturne vrijednosti najaznačajnijih zbirki Biblioteke (Zavičajna bibliotečka zbirka Boke Kotorske, Legat dr Dušana Petkovića i Stara i rijetka knjiga i periodika)
- Bibliografsko istraživanje za potrebe Zavičajne bibliotečke zbirke Boke Kotorske
- Nabavka opreme za digitalizaciju
- Izložba ex librisa iz Fonda JU Gradska biblioteka i čitaonica Herceg Novi
- Izložba Boka i Bokelji u Glasu Crnogorca 1873-1922.
- Nabavka opreme za digitalizaciju
Manifestacije[uredi | uredi izvor]
Od 2003. godine Biblioteka je uključena u realizaciju održavanja Međunarodnog sajam knjiga Trg od knjige koji je dobio i svoj ustaljeni termin, 21-28. jul.[1] Sajam knjiga Trg od knjige je osmišljen kao jedinstvena smotra izdavaštva, koja ima za cilj da popularizuje knjigu i čitanje, da brojnim posetiocima, različitih interesovanja, ponudi najbolja i najnovija izdanja naslova domaće i strane književnosti i literature iz svih oblasti nauke i znanja.[3]
Biblioteka organizuje mnoge promocije, izložbe, literarne konkurse/radionice, itd.
Nagrade[uredi | uredi izvor]
Biblioteka je dobila kao potvrdu svog uspeha prestižnu strukovnu Nagradu dr Niko Simov Martinović 2010. godine.[1]