Kapela na Rtnju
| Kapela na Rtnju | |
|---|---|
 Kapela na Rtnju | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Rtanj |
| Opština | Boljevac |
| Država |  Srbija |
| Vreme nastanka | 1935. |
Kapela na Rtnju ili kapela Svetog Georgija je kulturno istorijski spomenik izgrađen na planinskom vrhu Šiljak, na planini Rtanj u znak sećanja na nekadašnjeg tragično nastradalog vlasnika rudnika uglja „Rtanj“ Julijusa Minha.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Istorija kapele vezuje se za priču o bogatoj jevrejskoj porodici Minh koja je posedovala paraćinsku fabriku štofova, a kasnije, prešla u posed i rtanjskog rudnika kamenog uglja.
Nakon što je Julius Minh jednog dana navodno izvršio samoubistvo u Beogradu pod nerazjašnjenim okolnostima, njegova supruga Greta sa Juliusovom braćom preuzela je rukovođenje rudnikom. U znak sećanja na svog pokojnog muža, Greta je odlučila da sagradi crkvicu-kapelu na Rtanju, na planinskom vrhu, visokom 1.565 m.[1]
Gradnju kapele na vrhu Šiljak obavilo je oko 1.000 radnika, među kojima je bilo i dosta stanovnika sela pod Rtnjem, tokom 1935. i 1936. godine, za samo 365 dana, podignuta je kapela Svetog Georgija. Sav potreban materijal, uključujući i kamen za izgradnju kapele dopreman je na vrh Rtnja magarcima i potom ugrađivan u objekat.
Nakon što je kapela osveštena 1936. godine, postala je simbol ove planine.
Devastacija kapele[uredi | uredi izvor]
Nakon gašenja rudnika „Rtanj” 1968. prvobitno stanovništvo Rtnja, koje je ostalo bez posla u potrazi za zaradomi u zlatu počelo je sa prvim skrnavljenjima i kopanjem u kapeli. Najveću devastaciju kapele, izvršili su neumoljivi tragači za zlatom na planini Rtanj, 1992. godine, koji su u nekoliko navrata dinamitom srušili veći deo kapelice.
Na ovaj vandalski čin podstakla ih je priča o zlatu i draguljima u utrobi planine Rtanj, a koja je verovatno vezana i za legendu o navodnom dvorcu čarobnjaka, koji je postojao na ovom mestu i bio visok koliko i današnja planina, u kome je čuvao ogromno blago.
Nakon devastacije samo deo istočnog zida još odoleva zubu vremena. Nakon inicijativa da se kapela obnovi s početka 21. veka, poštovaoci Minhovih stavili su na mesto srušenog oltara veliki krst, koji je postao obavezno mesto hodočašća mnogobrojnih ljubitelja prirode koji posećuju Rtanj.
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Jevreji koji su odlučili da budu i Srbi („Večernje novosti“, 29. januar 2016) Pristupljeno:15. 3. 2019.
