Kapičibašija
Kapičibašija (turski: kapıcıbaşı) bio je glavni među čuvarima vrata u osmanskoj palati. U ranoj fazi osmanske državnosti postojao je jedan jedini nosilac titule. Vremenom se umnožavao i bilo je u 18. veku oko 150 istovremenih vlasnika titula. Nosilac je nadgledao čuvare palate, bio je zadužen za čuvanje kapija, prenosio poruke i naređenja i izvršavao naredbe Carskog saveta.[1][2]
Istorija[uredi | uredi izvor]
Kao i u Mamelucima, u Osmanskom carstvu, vratari su imali razne dužnosti, poput čuvara palate i službenika. Među oficirima biruna bili su vratari koji su čuvali stražu na prvoj i drugoj glavnoj kapiji palate Topkapi. Zaštita treće kapije, bila je dužnost aga enderuna. Vratari koji su čekali na trećoj kapiji, zvanoj i Ortakapi, bili su privilegovaniji. Ovde je svake noći jedan portir ostao na dužnosti i nadzirao vratare. Oni bi pratili sultana u petkovskim i bajramskim čestitkama i stajali ispred prestola tokom svečanosti.
Glavne dužnosti vratara, osim straže, bile su da vode one koji su došli u palatu i da prate posao u danima kada je sazvan Divan, i da nikoga ne puštaju naoružanog iz Ortakapija.
Kapačibašije su takođe bili deca iz devširme sistema, kidnapovani na Balkanu i odvedeni u Osmansko carstvo da se školuju i da služe.[3]
Poznate kapičibašije[uredi | uredi izvor]
- Kara Musa paša
- Čoban Mustafa paša
- Koča Mustafa paša
- Kurd Mehmed paša
- Izet Ahmet paša
- Topal Osman paša
- Pjali paša
- Keki Abdi paša
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Giambattista Vico (2004). Statecraft: The Deeds of Antonio Carafa. Peter Lang. pp. 470–. ISBN 978-0-8204-6828-0.
- ^ Gibb, Hamilton Alexander Rosskeen; Bowen, Harold (1950). Islamic Society and the West: pt. 1 (na jeziku: engleski). Oxford University Press.
- ^ „KAPICI - TDV İslâm Ansiklopedisi”. TDV İslam Ansiklopedisi (na jeziku: turski). Pristupljeno 2021-08-03.