Krajputaš Ranku Iliću u Svračkovcima
| Krajputaš Ranku Iliću u Svračkovcima | |
|---|---|
.jpg) Krajputaš u blizini Ibarske magistrale | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Svračkovci |
| Opština | Opština Gornji Milanovac |
| Država |  Srbija |
| Vrsta spomenika | krajputaš |
| Vreme nastanka | 19. vek |
Krajputaš Ranku Iliću u Svračkovcima (Opština Gornji Milanovac) nalazi se u neposrednoj blizini Ibarske magistrale. Podignut je Ranku Iliću iz Svračkovaca, učesniku Javorskog rata.[1]
Opis spomenika[uredi | uredi izvor]
Krajputaš pripada tipu kapaša. Isklesan je od crvenkastog grabovičkog kamena. Visina stuba iznosi 135 cm, a širina stranica 40 i 16 cm. Stub se završava „kapom” dimenzija 15h50h40 cm. Dobro očuvan, ali u velikoj meri zaklonjen stablom cera.
Na prednjoj strani plitko je uklesana predstava vojnika u stavu mirno, ruku prislonjenih uz telo, bez oružja. Uniforma je prikazana plošno, bez detalja, osim dugmadi i stilizovane male kape. Oko glave, u formi oreola, lučno je uklesan natpis: RANKO ILIĆ.
Poleđina spomenika bogatije je ukrašena. Unutar cik-cak pravougaonika dimenzija 34h42 cm uklesan je zvezdasti krst sa postoljem, ispod koga je natpis u dekorativnom ramu.
U vrhu južne bočne strane uklesana je rozeta prečnika 12 cm, ispod koje su puška i bajonet. Sa suprotne, severne strane prikazan je pravougaoni ornament nejasnog značenja,[1] ispod koga su pištolj i rudarska lampa-karbituša, što navodi na pretpostavku da je bio rudar.
.jpg)
.jpg)
Epitaf[uredi | uredi izvor]
Tekst epitafa uklesan je u 14 redova:
- OVAJ ŽALOSNI SPOMENIK
- RANKA ILIĆA IZ SVRAČKOVACA.
- ROĐEN 1836. G.
- A POGIBE NA JAVORU 1876. G.
- BRANEĆI SVOJU OTADžBINU
- U SVOJI 28 G.
- KAO KAPLAR
- OVAJ SPOMEN PODIŽE MU
- BRAT STEVAN IL[1]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v Savović, Saša (2009). Srce u kamenu: krajputaši i usamljeni nadgrobnici rudničko-takovskog kraja. Beograd: Službeni glasnik. str. 286. ISBN 978-86-519-0181-5.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Nikolić Radojko, Kamenoresci narodnog obraza: kamenorezaštvo i kamenoresci zapadne Srbije, „Litopapir” Čačak, 1998.
- Saša, Savović (2009). Srce u kamenu: krajputaši i usamljeni nadgrobnici rudničko-takovskog kraja. „Službeni glasnik” Beograd; Muzej rudničko-takovskog kraja Gornji Milanovac. ISBN 978-86-519-0181-5.. ISBN 978-86-82877-29-5.