Krajputaš na Turskom brdu u Velereči
| Krajputaš na Turskom brdu u Velereči | |
|---|---|
.jpg) Masivan krstaš na šumskom putu za Ljutovnicu. | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Velereč |
| Opština | Opština Gornji Milanovac |
| Država |  Srbija |
| Vrsta spomenika | krajputaš |
| Vreme nastanka | 19. vek |
Krajputaš na Turskom brdu u Velereči (Opština Gornji Milanovac) nalazi se na šumskom putu ka Ljutovnici. Krajputaš je u obliku latinskog krsta, sa dekorativno obrađenom prednjom stranom.
Po stilskim osobinama, spomenik pripada prvoj polovini 19. veka. Tomislav M. Jovanović u knjizi Velereč i Velerečani navodi da je na spomeniku nekada bio čitljiv natpis „rab božji Damljan”, što se odnosi na Damljana Radovanovića (Makljenovića) koji je rođen 1804. godine, a umro između 1825. i 1832. godine.[1]
Opis spomenika[uredi | uredi izvor]
Masivan krstaš od sivog kamena, visine 140 cm, širine 62 cm i debljine 27 cm. Gornji deo krsta je oštećen. Spomenik je nagnut pod uglom od 45 stepeni.
Sa prednje strane spomenika urezan je jednostavan krst koji prati formu spomenika. Spoljna linija krsta delom je nazubljena. Osim centralnog, na spomeniku je uklesano još nekoliko krstova: na bočnim kracima grčki krstovi dimenzija 13h13 cm, a u podnožju prednje strane udubljenim poljima još dva, oblika malteškog krsta sa postoljem, dimenzija 15h10cm.[2]
Na spomeniku nema čitljivih natpisa.
.jpg)
.jpg)
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Jovanović, Tomislav M. (2006). Velereč i Velerečani. Gornji Milanovac: Grafoprint. str. 45. ISBN 978-86-7432-025-9.
- ^ Savović, Saša (2009). Srce u kamenu: krajputaši i usamljeni nadgrobnici rudničko-takovskog kraja. Beograd: Službeni glasnik. str. 74. ISBN 978-86-519-0181-5.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Savović, Saša (2009). Srce u kamenu: krajputaši i usamljeni nadgrobnici rudničko-takovskog kraja. Beograd: Službeni glasnik. str. 74. ISBN 978-86-519-0181-5.
- Jovanović, Tomislav M. (2006). Velereč i Velerečani. Gornji Milanovac: Grafoprint. str. 45. ISBN 978-86-7432-025-9.
- Radičević Branko V, Plava linija života: srpski seoski spomenici i krajputaši, „Savremena škola” Beograd, 1961.
- Dudić Nikola, Stara groblja i narodni belezi u Srbiji, Republički zavod za zaštitu spomenika kulture Beograd, Posebna izdanja 13, „Prosveta” Beograd. 1995. ISBN 978-86-07-00900-8.
- Nikolić Radojko, Kamenoresci narodnog obraza: kamenorezaštvo i kamenoresci zapadne Srbije, „Litopapir” Čačak, 1998.
- Jovanović Tomislav M, Velereč i Velerečani, „Grafoprint” Gornji Milanovac. 2006. ISBN 978-86-7432-025-9.
- Savović Saša, Srce u kamenu: krajputaši i usamljeni nadgrobnici rudničko-takovskog kraja, „Službeni glasnik” Beograd; Muzej rudničko-takovskog kraja Gornji Milanovac, 2009. ISBN 978-86-519-0181-5. ISBN 978-86-82877-29-5.