Likovno-ekološka kolonija Bardača

Naziv	Likovno-ekološka kolonija Bardača
Inspiracija pored jezera Sinjak
Osnovana:	(1984-05-15)15. maj 1984.
Obnovljena:
Zemlja:
Sekretar:	Stevan Umljenović
Sedište:	Srbac
Adresa:	Mome Vidovića 9
Napomena:	Osnovana na inicijativu poznate slikara Rajka Petkovića

Likovno-ekološka kolonija Bardača ili (Likovno-ekološka kolonija Bardača-Srbac) je jedna od najstarijih Jugoslovenskih likovnih kolonija, i najstarija likovna kolonija u Bosni i Hercegovini. Inicijativa za osnivanje je potekla na ostrvu Ižu od strane akademskog slikara Rajka Petkovića 1983. godine, a osnovana je 1984. godine u prirodnom rezervatu Bardača u Bardači, Opština Srbac. LEK na Bardači nije prekidana ni tokom rata u BiH, te je u tom periodu, pored likovne i ekloške orijentacije bila i humanitarna pošto je ratnih godina svu zaradu od prodaje slika davala djeci poginulih boraca. U fundusu LEK-a postoji preko 600 umjetničkih djela, od kojih mnoge krase institucije Republike Srpske, a njihova vrijednost se procjenjuje preko 2 miliona km.

Istorijat

Ideja o osnivanju likovno-ekološke kolonije se rodila na ostrvu Iž, pored Zadra na tamošnjoj likovnoj koloniji 1983. Inicijatori za osnivanje bardačke kolonije su bili: novosadski slokar Rajko Petković, porijeklom iz Srpca, Svjetlana Vujović i Marjana Kobe, ekolozi iz Ljubljane. Ovu ideju je Petković predočio nekolicini umjetnika u Novome Sadu, okupljenih oko "Likovnog dvorišta" i oni su je prihvatili. Krajem 1983. godine je Rajko Petković razgovarao sa predstavnicima opštine Srbac, koji su rado prihvatili ovu inicijativu. Pored Rajka Petkovića, za formiralje kolonije je najzaslužniji i Uglješa Petković, tadašnji direktor Narodnog univerziteta u Srpcu, čijim angažmanom je kolonija opstala finansijski.

„ Onima što dolaze za nama moramo ostaviti barem još malo neokrnjenu prirodu, a ne samo otrovanu zemlju, vodu, zdrak, umirajuće šume i prorodu općenito,
u kojoj je neodoljiv deo čovjeka, a taj je- Žal kao najkultiviranije biće najveći zagađivč prirode ”

Marijana Kobe, Ljubljana 1986.

Prve odluke o osnivanju

• Da se u maju 1984. godine osnuje Prva jugoslovenska likovno-ekološka kolonija na Bardači sa ciljem da se prirodna bogatstva i ljepote opštine Srbac, a prije svega rezervat Bardača, zaštite od zagađivanja. (Bardača je inače prirodni rezervat kome je zaprijetila opasnost da, zbog zatrovanih voda Vrbasa, ovo izuzetno stanište za ptice močvarice, doživi laganu smrt.)
• Da se mjesto Srbac prostorno uređuje u skladu sa ekološkim principima.
• Da se insistira na očuvanju čovjekove okoline u skladu sa ekološkim postulatima, a da likovni umjetnici svojim djelima daju doprinos na temu Umjetnost u ekologiji i ekologija u umjetnosti
• Obaveze umjetnika prema Koloniji su da svojim umjetničkim radom doprinesu buđenju kulturno-alternativne ekološke svijesti širih, univerzalnih razmjera.

Milić od Mačve "Bardak u Bardači"

Prvi saziv Kolonije

Prvi saziv LEK-a je trajao od 25. maja 1984. do 10. juna 1984. Pored velikog broja umjetnika, na Koloniji su učestvovali i ekolozi, poznati stručnjaci iz hotrikulture, arhitekte, novinari i pjesnici. Najveći broj umjetnika, njih 20 je bilo iz Novog Sada.

Učesnici

Neki od učesnika su: Milić od Mačve, Igor Antić, Jagoda Beader Maričić, Miroslav Bilač, Milica Bjelanović, Jovan Bob, Slobodan Budilić...

Literatura

• Grandić, Vidosava (2003). DVIJE decenije Likovno-ekološke kolonije "Bardača" Srbac. Banja Luka: Galerija likovnih umjetnosti Republike Srpske. ISBN 99938-6229-7-5. 
• Life, Licence (2005). Život u močvari. Banja Luka: Urbanistički zavod Republike Srpske. ISBN 978-99938-684-1-5.