Manastir Svete Trojice (Meteori)
| Manastir Svete Trojice | |
|---|---|
 | |
| Osnovni podaci | |
| Osnivanje | 1475-6 |
| Osnivač | Jovan Uroš |
| Mesto | Meteori, Kalambaka |
| Država |  Grčka |
Manastir Svete Trojice (grč. Μονή Αγίας Τριάδος, takođe poznat kao Agia Triada, Ayías Triádhos, Ayia Triada; sve u značenju Sveta Trojica) je pravoslavni manastir u centralnoj Grčkoj, severoistočno od grada Kalambake. Smešten je na vrhu stenovite litice visoke preko 400 metara i predstavlja deo grupe od 24 manastira, koji su sagrađeni na Meteorima. On je jedan od najstarijih manastira ovog kompleksa koji danas postoje (“meteor” na grčkom znači “koji lebdi u vazduhu”). Od ovih 24 manastira, 6 njih su i dalje aktivni i otvoreni za posetioce. Crkva je izgrađena između 14. i 16. veka i nalazi se na listi svetske baštine Uneska. Manastir je predstavljen 1981. godine u filmu o Džejmsu Bondu, Samo za tvoje oči.
Geografske odlike[uredi | uredi izvor]
Manastiri su izgrađeni na kamenim liticama u deltastoj ravnici Meteora. Litice su visoke i preko 400 metara. Nalaze se u Pineois dolini u okviru Tesalijske ravnice, u blizini grada Kalambaka. Hemijskom analizom je utvrđeno da su kamene litice stare oko 60 miliona godina. Nastale su tokom zemljotresa i sastavljene su od peščara i konglomerata, oblikovanih dejstvom fluvijalne erozije. Ovi sedimenti su u Pliocenu bili pod morem.[1] Tokom zemljotresa izrasli su u obliku kupe, formirajući strme stenovite stubove, poznate kao “nebeski stubovi”.[2] Područje je brdovito i pošumljeno, sa rečnim dolinama, a zaštićeno područje je poznato kao Trikala estetska šuma.[3]
Manastiri Sveti Stefan i Sveta Trojica su odvojeni od glavne grupe, koji su dalje na severu.[4] Pre 20. veka, pristup Svetoj Trojici je bio vrlo otežan i zahtevao prelaz kroz dolinu i penjanje po stenama da bi se došlo do ulaza. Odredbe su bile postavljene u korpe podizane užadima i merdevinama (sada dizalicama). Danas se iz Kalambake do manastira stiže 3 kilometra dugom pešačkom stazom, ili korišćenjem specifičnih liftova.[5][6] Postoji i put sa zadnje strane litice.[7] Na vrhu se nalaze i 0,81 ha (2,0 acres) bašte.[8]
Istorija[uredi | uredi izvor]
Istorija izgradnje manastira u blizini opasne litice Meteora smeštena je između 14. i 16. veka. Čak i pre toga, u 11. veku, askete su uspostavili verske zajednice u podnožju ovih litica. U 14. veku, Car Srba i Grka, Jovan Uroš, postao je monah i preselio se u Meteore; on je obogatio, obnovio i osnovao manastire ovde. Tokom političkih previranja u regionu u ovom veku, monasi su se povukli u zaštićenu zonu koju nude litice.[7] Za Domentija se kaže da je bio prvi monah na Svetoj Trojici, koji je, prema lokalnim legendama, stigao tu 1438. godine.[9] Sveta Trojica je, prema mnogim izvorima, izgrađena 1475-6,[10] iako neki izvori tvrde da je datum građenja manastira, kao i kapele posvećene Svetom Jovanu Krstitelju, nepoznat.[11] Sveta Trojica je ukrašena 1741. Do kraja 15. veka, tu je bilo 24 manastira, kao što su Sveta Trojica, Sveta Varvara i Sveti Nikola Anapauski.[7] Damaskin, Jona i Partenija bili su dobrotvori i oni koji su učestvovali u restauraciji; njihova imena sada krase manastirske zidove.[11]
Arhitektura i unutrašnjost[uredi | uredi izvor]
Plan crkve je u obliku krsta i ima kupolu koja se oslanja na dva stuba. Manastirska glavna katedrala je izgrađena u 15. veku i ukrašena freskama 1741. godine od strane dva monaha.[12] Pseudotrolisni prozor je deo apside. Postoje beli stubovi i lukovi, kao i crveno obojene pločice.[11] Mali skeufilakion susedne crkve sagrađen je 1684. godine. Njegov široki egzonarteks je izgrađen 1692. godine.[5] Mala kapela Svetog Jovana Krstitelja, uklesana u stenu, sadrži freske iz 17. veka. Bila je bogato ukrašena i sadržala plemenite rukopise; međutim, opljačkana je za vreme Drugog svetskog rata, kada je bila okupirana od strane Nemaca. Za freske iz 17. veka utvrđeno je da predstavljaju post-vizantijske slike.[3] Freska Svetog Sisoja i mošti Aleksandra Velikog krase zidove.[9]
Monaški život[uredi | uredi izvor]
U jedno vreme, u manastiru je živelo pedeset monaha. Početkom dvadesetog veka ovaj broj se drastično smanjio, tako da ih je bilo pet.[13] Samo jedan monah ovde živi trenutno, radeći kao vodič kroz crkvu, trpezariju i dvorište.[6] Manastir Svete Trojice je jedini iz ovog kompleksa koji dopušta posete ženama.[8]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Hellander, Paul; Amstrong, Kate (01. 03. 2006). Greece 7th Edition. Lonely Planet. str. 268. ISBN 978-1-74059-750-0. Pristupljeno 24. 12. 2012.
- ^ „World Heritage List No. 455” (pdf). UNESCO. Pristupljeno 23. 12. 2012.
- ^ a b „Meteora”. UNESCO. Pristupljeno 23. 12. 2012.
- ^ Richardson 1907, str. 311
- ^ a b „Agia Triada Monastery, Meteora”. sacred-destinations.com. Pristupljeno 23. 12. 2012.
- ^ a b „Review of Ayiaz Triada”. Frommers. Pristupljeno 23. 12. 2012.
- ^ a b v Hellander, Paul (30. 03. 2008). Lonely Planet: Greece. Lonely Planet. str. 266. ISBN 978-1-74104-656-4. Pristupljeno 23. 12. 2012.
- ^ a b Holmes, Burton (1919). Athens and Olympian games. Grecian journey. Thessaly (Public domain izd.). Travelogue bureau. str. 295, 299. Pristupljeno 23. 12. 2012.
- ^ a b Fodor's Travel Publications, Inc. Staff (22. 05. 2012). Fodor's Greece, 10th Edition: With Great Cruises and the Best Island Getaways. Random House Digital, Inc. str. 331. ISBN 978-0-307-92916-7. Pristupljeno 23. 12. 2012.
- ^ Conder 1830, str. 348
- ^ a b v Fermor, Patrick Leigh (12. 10. 2011). Roumeli: Travels in Northern Greece. New York Review of Books. str. 100. ISBN 978-1-59017-520-0. Pristupljeno 23. 12. 2012.
- ^ Holy Trinity Monastery from Visit Meteora Travel. Pristupljeno 26 July 2013.
- ^ Holmes, str. 299–300.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Hellander, Paul (2008). Lonely Planet: Greece. Lonely Planet. str. 266—. ISBN 978-1-74104-656-4. Pristupljeno 23. 12. 2012.
- Fermor, Patrick Leigh (2011). Roumeli: Travels in Northern Greece. New York Review of Books. str. 100—. ISBN 978-1-59017-520-0. Pristupljeno 23. 12. 2012.
- Conder, Josiah (1830). Turkey. J. Duncan. str. 348. Pristupljeno 24. 12. 2012.
- Fodor's Travel Publications, Inc. Staff (2012). Fodor's Greece, 10th Edition: With Great Cruises and the Best Island Getaways. Random House Digital, Inc. str. 331—. ISBN 978-0-307-92916-7. Pristupljeno 23. 12. 2012.
- Holmes, Burton (1919). Athens and Olympian games. Grecian journey. Thessaly (Public domain izd.). Travelogue bureau. str. 295, 299—. Pristupljeno 23. 12. 2012.
- Hellander, Paul (2008). Lonely Planet: Greece. Lonely Planet. str. 266—. ISBN 978-1-74104-656-4. Pristupljeno 23. 12. 2012.
- Richardson, Rufus Byam (1907). Greece through the stereoscope (Public domain izd.). Underwood & Underwood. str. 311—. Pristupljeno 23. 12. 2012.
- Hellander, Paul; Amstrong, Kate (2006). Greece 7th Edition. Lonely Planet. str. 268. ISBN 978-1-74059-750-0. Pristupljeno 24. 12. 2012.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| Normativna kontrola: Državne |
|---|
